อดีตกรรมของพระจักขุบาล
[เล่มที่ 40] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท เล่ม ๑ ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ ๓๒
บุพกรรมของพระจักขุปาลเถระ
ในอดีตกาล เมื่อครั้งที่พระเจ้าพาราณสี ทรงครองราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี หมอผู้หนึ่ง เที่ยวทำเวชกรรมอยู่ในบ้านและนิคม เห็นหญิงทุรพลด้วยจักษุคนหนึ่ง จึงถามว่า "ความไม่ผาสุกของท่านเป็นอย่างไร?"
หญิงนั้น ตอบว่า "ข้าพเจ้าไม่แลเห็นด้วยดวงตา"
หมอ กล่าวว่า "ข้าพเจ้าจักทำยาให้แก่ท่าน"
หญิงนั้น กล่าวว่า "ทำเถิด นาย"
หมอ ถามว่า ท่านจักให้อะไรแก่ข้าพเจ้า?
หญิงนั้น ตอบว่า "ถ้าท่านอาจจะทำดวงตาของข้าพเจ้าให้กลับเป็นปกติได้ ข้าพเจ้ากับบุตรและธิดา จักยอมเป็นทาสีของท่าน"
หมอ รับว่า "ดีล่ะ" ดังนี้แล้ว ประกอบยาให้แล้ว ดวงตาของนางกลับเป็นปกติ ด้วยยาขนานเดียวเท่านั้น
หญิงนั้น คิดแล้วว่า "เราได้ปฏิญญาแก่หมอนั้นไว้ว่า 'จักพร้อมด้วยบุตรธิดา ยอมเป็นทาสีของเขา' ก็แต่เขา จักไม่เรียกเราด้วยวาจาอันอ่อนหวาน เราจักลวงเขา" นางอันหมอมาแล้ว ถามว่า "เป็นอย่างไร นางผู้เจริญ?" ก็ตอบว่า "เมื่อก่อน ดวงตาของข้าพเจ้าปวด เล็กน้อย แต่เดี๋ยวนี้ปวดมากเหลือเกิน"
หมอ คิดว่า "หญิงนี้ประสงค์จะลวงเราแล้ว ไม่ให้อะไร ความต้องการของเราด้วยค่าจ้างที่หญิงนี้ให้แก่เรา มิได้มี เราจักทำเขาให้เป็นผู้จักษุมืดบอดเสียเดี๋ยวนี้" แล้วไปยังเรือน บอกเนื้อความนั้นแก่ภรรยา ภรรยาก็ได้นิ่งเสีย หมอนั้นประกอบยาขนานหนึ่ง แล้วไปสู่ที่อยู่ของหญิงนั้น บอกให้หยอดยาว่า "นางผู้เจริญ ขอท่านจงหยอดยาขนานนี้" ดวงตาทั้งสองข้าง ของหญิงนั้น ได้ดับวูบแล้วเหมือนเปลวไฟ หมอนั้นได้ (มาเกิด) เป็นจักขุบาลภิกษุแล้ว
ขอเชิญอ่านเพิ่มเติม...