ชีวิต เริ่มต้นและสิ้นสุดตรงไหน หรือไม่มีที่สิ้นสุด
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ชีวิต คืออะไร หมายถึงอะไร โดยปรมัตถธรรม ชีวิตเริ่มต้นและสิ้นสุดตรงไหนอย่างไร หรือไม่มีที่สิ้นสุด
ขอขอบพระคุณและขออนุโมทนาสำหรับคำอธิบายนะคะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ชีวิต คือ ขณะจิต เจตสิกที่เกิดขึ้นทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ เพราะฉะนั้น ชีวิต ก็คือ การเกิดขึ้นของ จิต เจตสิก
ชีวิตเริ่มต้น เมื่อจิตเกิดขึ้น โดยสมมติ คือ ขณะที่เกิด คือ ขณะที่ปฏิสนธิจิต เกิดขึ้น ชีวิตเกิดขึ้นในขณะนั้น แต่ในความเป็นจริง จิต เจตสิกเมื่อเกิดขึ้นแล้วก็ย่อม ดับไปเป็นธรรมดา เพราะฉะนั้นชีวิตก็มีที่สิ้นสุด คือ ขณะที่จิต เจตสิกดับไป ก็ชื่อว่า สิ้นสุด ตาย ชั่วขณะนั้น และหากยังมีกิเลส ยังมีร่างกาย ก็เป็นปัจจัยให้ชีวิตเกิดขึ้น มาใหม่อีก คือ มี จิต เจตสิกเกิดขึ้นมาใหม่ และก็ตายอีก เมื่อจิตนั้นดับไป ชีวิตจึง ใหม่เสมอ เพราะ มีจิต เจตสิกเกิดขึ้นและดับไป เกิดขึ้นใหม่เสมอ
ดังนั้น จึงเห็นได้ว่าชีวิตเป็นของน้อย เพียงชั่วขณะที่จิตเกิดขึ้นและดับไปแสนสั้น เกิดและตายอยู่ทุกขณะ โดยไม่รู้เลย เพราะสำคัญว่าเที่ยง เมื่อชีวิตคือ ขณะจิตเป็น ของน้อยอย่างนี้ ควรที่จะไม่ประมาท อบรมปัญญา ศึกษาพระธรรม ที่จะเป็นที่พึ่ง ต่อไปในโลกหน้า และ ดับกิเลส อันเป็นต้นเหตุให้เกิดชีวิต อันนำมาซึ่งทุกข์ทั้งปวง ได้ในที่สุด ครับ
ขอเชิญอ่านโดยตรงจากพระไตรปิฎก
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ชีวิต โดยศัพท์ แปลว่า ความเป็นอยู่ เมื่อกล่าวโดยประมวลแล้ว ไม่พ้นไปจากความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ แต่ละขณะๆ ที่จิตเกิดขึ้นเป็นไป เรียกว่า ชีวิต คำว่า ชีวิต มีความหมายหลายอย่าง ดังข้อความ
จากขุททกนิกาย มหานิทเทส ว่า “คำว่า ชีวิต ได้แก่ อายุ ความดำรงอยู่ ความดำเนินไป ความให้อัตภาพดำเนินไป ความเป็นไป ความหมุนไป ความบำรุงเลี้ยงรักษา ความเป็นอยู่ ชีวิตินทรีย์ (ชีวิตินทรีย์ มี ๒ อย่าง คือ ชีวิตินทริยรูป รูปที่ทรงชีวิต เกิดจากกรรม มีลักษณะรักษารูปที่เกิดขึ้นพร้อมกันให้มีชีวิตดำรงอยู่ได้ ทำให้รูปของสัตว์ที่มีชีวิตแตกต่างจากรูปของสิ่งที่ไม่มีชีวิตหรือสัตว์ที่ตายแล้ว และ ชีวิตินทริยเจตสิก เป็นเจตสิกธรรมที่เกิดขึ้นอนุบาลรักษาธรรมที่เกิดร่วมกันให้ดำรงอยู่ชั่วขณะก่อนที่จะดับไป) พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงว่าสังขารทั้งหลาย (สภาพธรรมที่เกิดขึ้นเพราะปัจจัยปรุงแต่ง อันได้แก่ จิต (สภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์) เจตสิก (สภาพธรรมที่เกิดร่วมกับจิต) และรูป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ไม่น่าชื่นใจ สังขารแม้อย่างหนึ่งที่เที่ยงนั้น ไม่มีเลย ชีวิตของแต่ละบุคคลก็ไม่พ้นจากสังขาร ทุกขณะของชีวิตเป็นสังขาร เนื่องจากว่ามีจิต เจตสิก รูป เกิดขึ้นเป็นไปอยู่ตลอดเวลา ชีวิต จึงเป็นความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมที่เป็นนามธรรม และ รูปธรรม ซึ่งไม่มีใครจะสามารถยับยั้งได้เลย ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
ความเข้าใจพระธรรมเป็นสาระสำคัญที่สุดในชีวิต
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
