ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๕

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๕]

[1] การฟังพระธรรม ครั้งแรกๆ ไม่มี การฟังพระธรรมในครั้งต่อๆ ไป ก็มีไม่ได้

[2] เมื่อได้อ่าน ได้ศึกษาข้อความโดยตรงจากพระธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา จะเห็นถึงความละเอียดของการสะสมของแต่ละคน เช่น โธตกมาณพ ท่านเป็นผู้ ปรารถนาอย่างยิ่งซึ่งพระวาจาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ ปรารถนาที่จะฟังพระธรรมที่พระองค์ทรงแสดง แล้วแต่ละท่านเป็นอย่างนี้หรือเปล่า?

[3] รักษาตน ให้มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง เพื่ออะไร เพื่อการสะสมกิเลสมากๆ หรือ เพื่อที่จะให้เป็นไปเพื่อการสะสมความดี และอบรมเจริญปัญญา?

[4] ถ้าไม่มีปัญญา รักษาได้แต่เพียงกาย แต่ไม่สามารถรักษาจิตที่หมักหมม ด้วยกิเลสมานานแสนนานได้

[5] ความจริง แม้จะมีจริงในชีวิตประจำวัน ก็ยากที่จะรู้ตามความเป็นจริง

[6] เรื่องใหญ่ คือ กิเลส

[7] ชีวิตปกติก็ดูเรียบร้อยดี ดูเหมือนว่าไม่มีปัญหาอะไร แต่พอเจอเหตุการณ์บาง เหตุการณ์ที่เป็นที่ตื่นเต้น ตกใจ ไม่พอใจ เป็นต้น ขณะนั้นก็เริ่มคุ้ยกิเลสขึ้นมา ปรุงแต่งให้เข้มข้น ให้มีกำลังขึ้น เช่น ความติดข้องยินดีพอใจ และ ความโกรธ ความขุ่นเคืองใจ เป็นต้น

[8] กิเลส เกิดขึ้นเป็นไป ปัญญาเท่านั้น ที่จะรู้ถูกเห็นถูกตามความเป็นจริงและ สามารถดับได้

[9] สะสมแล้วทุกขณะที่เป็นกุศลกับอกุศล ในขณะที่กุศลหรืออกุศลเกิดขึ้นเป็นไป

[10] อะไรแน่ ที่จะเป็นประโยชน์จริงๆ สำหรับการได้เกิดมาเป็นมนุษย์ ไม่พ้นไปจาก การสะสมความดี และศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ

[11] เมื่อมีความเข้าใจถูกเห็นถูก แล้วจะไปทำชั่วได้ไหม?

[12] ปัญญา เป็นความจริง ตรง เข้าใจในเหตุในผล ในกุศล ในอกุศล ในผลของกุศล และในผลของอกุศล

[13] วิบาก คือ ผลของกุศลกรรมและผลของอกุศลกรรม ไม่ได้ห่างไกลจากชีวิต ประจำวันเลย เป็นชีวิตประจำวันจริงๆ แต่ไม่เข้าใจเท่านั้นเอง

[14] ทุกขณะ เป็นธรรม จิตเกิดแล้วทุกขณะ มีจิตเกิดทุกขณะ ไม่มีเว้นเลย แม้ใน ขณะที่หลับสนิทก็มีจิตด้วย

[15] ค่อยๆ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก จนกว่าจะถึงความสมบูรณ์พร้อมได้ในที่สุด ขณะที่ฟังพระธรรมเข้าใจ มีทั้งสติพร้อมด้วยปัญญา

[16] พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ได้ทรงสั่งสอนให้ใครสะสมอกุศลเลย

[17] ต้องเข้าใจถูกเห็นถูกในธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง จึงจะ สามารถบรรเทาขัดเกลาละคลายความสงสัย ความไม่รู้ ตลอดจนถึงกิเลส ประการอื่นๆ ด้วย

[18] พ่อแม่ มีคุณ สิ่งที่มีคุณ เราจะไม่นับถือหรือ?

[19] ถ้าเห็นว่า "พระพุทธศาสนา ดี ควรศึกษา" ผู้นั้นก็จะต้องศึกษาด้วย ไม่ใช่อยากให้คนอื่นศึกษา แต่ตนเองไม่ศึกษา โดยเฉพาะอยากให้เด็กศึกษา แต่ผู้ใหญ่กลับไม่ศึกษา ถ้าผู้ใหญ่ไม่ศึกษา แล้วเด็กจะศึกษาจากใครล่ะ

[20] ตอนเป็นเด็ก อยู่ไม่สุข ก็เพียงเพราะเล่นซุกซน แต่พอโตมา อยู่ไม่สุขเป็นอย่างมาก มากกว่าเด็กเสียอีก ปัญหาสารพัด เพราะกิเลสที่เกิดขึ้น

[21] ถ้ากิเลสไม่มาก ไม่แน่นในจิต ก็จะเบาสบาย ไม่เดือดร้อน

[22] ที่ทะเลาะกัน ก็เพราะกิเลส

[23] ถ้าแต่ละคนมีจิตเป็นกุศล ปัญหาไม่มีแน่ แต่ที่ปัญหา มี ก็เพราะอกุศล

[24] เกิดมา เพื่อ สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก สำคัญที่สุด

[25] ศรัทธาตรงกันข้ามกับโลภะ เพราะเหตุว่าโลภะนี้ยอมสละให้ทุกอย่างด้วยความพอใจ ด้วยความรัก แต่ว่าศรัทธา บริจาคจริง เป็นการสละออก ไม่ใช่เพื่อการติดข้อง

[26] การขัดเกลากิเลสเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก เพราะเหตุว่าจะต้องเข้าใจเรื่องของสภาพธรรมโดยละเอียด โดยถูกต้อง ถ้าใครศึกษาพระธรรมโดยไม่รอบคอบ หรือมีความ เข้าใจผิดในพระธรรม การขัดเกลากิเลสก็ย่อมจะเป็นไปไม่ได้

[27] ประโยชน์ของการฟังพระธรรม คือ การฟังพระธรรมแล้วก็พิจารณาพระมหากรุณาคุณ ที่ทรงแสดงพระธรรมไว้เป็นอันมาก ที่จะให้เห็นโทษของอกุศลของตนเอง และจะได้เจริญ กุศลยิ่งขึ้น เพราะเหตุว่าอกุศลทั้งหลาย ย่อมเป็นเหตุให้เกิดภัยต่างๆ มากมาย

[28] ถ้าเป็นไปด้วยอกุศลแล้ว เป็นผู้แพ้ เพราะเหตุว่าแพ้กิเลสของตนเอง

[29] ขณะที่มีเมตตา หวังดี เกื้อกูลต่อผู้อื่น ไม่มีภัยใดๆ เลยแม้แต่น้อย ถ้าไม่พูดถึงสิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้แล้วจะพูดอะไร

[30] ปลูกฝังความเข้าใจถูกเห็นถูกลงในจิต ด้วยการฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ

[31] การที่จะรู้ความจริงของสภาพธรรมที่มีจริงๆ ในขณะนี้ได้ ก็ต้องเริ่มที่การฟังพระธรรม ถ้าไม่มีกิเลสแล้ว จะไม่มีความหวั่นไหวเลย ไม่ว่าจะประสบกับสิ่งใดๆ ก็ตาม สิ่งที่มีจริงๆ เป็นธรรม ภาษาบาลีไม่มีคำว่าสิ่งที่มีจริงๆ แต่มีคำว่า ธมฺม (ธรรม) ซึ่งเป็นสิ่งที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ และ ทรงแสดง

[32] สะสมอกุศลมากๆ แล้วจะไปไหน? ก็ไปตามเหตุที่ไม่ดี ที่ได้กระทำไว้แล้ว เหตุไม่ดี ย่อมให้ผลที่ไม่ดี มี ทำให้เกิดในอบายภูมิ เป็นต้น

[33] เพื่อนที่ดี ก็ย่อมจะให้สิ่งที่ดีๆ ให้ความจริง ที่เป็นประโยชน์แก่ผู้นั้น

[34] ได้ยิน เป็นได้ยิน ไม่ใช่คนนั้นคนนี้ ธรรม คือ ขณะนี้ เดี๋ยวนี้จริงๆ ความจริงในขณะนี้ สามารถรู้ตามความเป็นจริงได้ แล้วจะหาความรู้ความเข้าใจ จากที่ไหน ก็ต้องหาจากพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรม จะทำให้ไม่ตกไปในฝ่ายผิด เมื่อได้เข้าใจอย่างถูกต้อง

[35] คิด คือ ขณะนี้หรือเปล่า? ถ้าไม่คิด ก็พูดออกมาไม่ได้

[36] ตั้งต้นที่ในขณะนี้มีสภาพธรรมที่มีจริงๆ เกิดเพราะเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน

[37] สภาพรู้ธาตุรู้ ไม่มีรูปร่าง ที่เดือดร้อน วุ่นวาย ก็เพราะสภาพรู้ ธาตุรู้ ที่สงบสุขไม่เดือดร้อน ก็เพราะสภาพรู้ ธาตุรู้ (จิต และ เจตสิก)

[38] ถ้าไม่มีจิต ความโกรธ (โทสะ) เกิดได้ไหม? ไม่ได้ เพราะเหตุว่า โทสะ ต้องเกิดกับจิต

[39] พระธรรมทั้งหมดที่ได้ยินได้ฟัง เพื่อเข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงๆ ในขณะนี้

[40] ธรรม ทั้งหลายเป็นอนัตตา (ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน) ใครจะสามารถ เปลี่ยนแปลงได้? ไม่มีเลย เพราะความจริง เป็นจริงอย่างไร ก็เป็นจริงอย่างนั้น ใครๆ ก็ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้

[41] ความเข้าใจยังไม่เพียงพอ ถ้าประสงค์จะรู้ถึงความละเอียดลึกซึ้งของพระธรรม ก็ต้องฟัง ต้องศึกษาพระธรรมต่อไปอีก

[42] ขณะที่ฟังพระธรรมเข้าใจ กำลังชำระสิ่งที่สกปรก คือ ความไม่รู้ ให้ออก ไปจากจิต

[43] ตายแน่ๆ ละจากโลกนี้ไปแน่ๆ จะจากไปโดยทำชั่ว หรือ จะจากไปโดยทำดี?

(ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกันทุกท่าน ร่วมแบ่งปันข้อความธรรม ด้วยนะครับ)

ขอเชิญคลิกอ่านข้อความย้อนหลังครั้งที่ ๑๐๔ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๔

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...