ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๑๐

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ครั้งที่ ๑๑๐]

[1] ถ้าท่านคบหาสมาคมกับคนดี ท่านก็ย่อมมีผู้ที่ชักนำ ชักจูง ให้ประพฤติปฏิบัติใน สิ่งที่ดี แต่ถ้าท่านเป็นผู้ที่คบหาสมาคมกับผู้ที่มีความประพฤติชั่ว ท่านก็ย่อมจะถูก ชักจูง โน้มเอียงไปในทางชั่ว ทีละเล็กทีละน้อย ฉันใด แม้ความเห็นที่จะถูกหรือจะ ผิด ก็ขึ้นอยู่กับการคบหาสมาคม เช่นเดียวกัน ถ้าท่านคบหาสมาคมกับคนเห็นผิด โน้มเอียงไปในทางความเห็นผิด ขาดการพิจารณา ไตร่ตรองโดยแยบคาย ท่านก็ ย่อมจะคล้อยตามโน้มเอียงไปในความเห็นผิดนั้น แต่ถ้าท่านเป็นผู้ที่คบหาสมาคม กับผู้ที่มีความเห็นถูก ท่านก็จะได้รับการชักจูงโน้มเอียงไปในการที่จะเป็นผู้ละเอียด และเป็นผู้ที่พิจารณาคล้อยตามคลองของธรรมตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นความเห็น ถูกด้วย

[2] สัมมาทิฏฐิ ซึ่งเป็นความเห็นถูกนั้น ย่อมต้องอาศัยปัจจัย คือ ความได้สดับแต่ บุคคลอื่นด้วย แล้วก็การพิจารณาโดยแยบคายของตนเองด้วย

[3] การที่จะดับกิเลสได้เป็นสมุจเฉท (ถอนขึ้นได้อย่างเด็ดขาด) ถ้าไม่อบรมเจริญ ปัญญาจริงๆ จะมีหนทางอื่นไหมที่จะดับ? เป็นไปไม่ได้เลย นอกจากจะ เข้าใจผิด แต่ถ้าตราบใดที่ปัญญายังไม่รู้จริงในลักษณะของนามธรรมและรูป ธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้ ไม่สามารถที่จะดับกิเลสได้

[4] ขณะที่กำลังหลับ ไม่เป็นโลภะ โทสะ โมหะ แต่จะไม่เป็นประโยชน์ เท่ากับการตื่นขึ้นสติเกิดรู้ลักษณะของนามธรรมและรูปธรรมที่กำลังปรากฏ เพราะฉะนั้น ก็ขอให้เทียบดูว่า หลับแล้วไม่เกิดอกุศล แต่ถ้ามีการตื่นขึ้น แล้วไม่เจริญสติ ก็พอกพูนโลภะ โทสะ โมหะเพิ่มขึ้น มากขึ้น

[5] ควรใส่ใจสนใจในสภาพธรรมที่กำลังปรากฏให้เข้าใจขึ้น

[6] ทุกคน ไม่มีใครสามารถรู้ได้ว่าตนเองจะละจากโลกนี้ไปในลักษณะใด ขณะไหน

[7] ตอนนี้เกิดเป็นคน และก็กำลังฟังพระธรรมด้วย เพราะฉะนั้นก็จะต้อง สะสมต่อไปเท่าที่จะมากได้ ไม่ต้องกังวลว่าชาติที่แล้วเกิดเป็นอะไร และชาติ ต่อไปจะเกิดเป็นอะไร เพราะจะเป็นอะไรก็เป็นอย่างนั้นตามเหตุปัจจัย

[8] ถ้าไม่มีจิต กายและวาจาก็เป็นไปไม่ได้

[9] เกษม คือ ปลอดโปร่ง สงบจากอกุศล ถ้าไม่มีความเข้าใจถูกเห็นถูกแล้วจะถึง ความปลอดโปร่งไม่ได้เลย

[10] ศึกษาพระธรรมเพื่อเข้าใจว่า ธรรมขณะนี้ คืออะไร ต้องรู้จุดประสงค์จริงๆ ของการฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมว่า เพื่อเข้าใจถูกเห็นถูกในสิ่งที่กำลังฟัง

[11] พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้กล้าตรัสรู้ความจริง สำหรับผู้ที่มีโอกาสได้ฟัง พระธรรมศึกษาพระธรรมตามที่พระองค์ทรงแสดง จะเข้าใจถูกเห็นถูกในทันทีทันใด ไม่ได้ ก็ต้องค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ ศึกษาสะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กที ละน้อย

[12] กว่าจะเข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงๆ ในขณะนี้ ก็จะต้องอาศัยความอดทนและมีความเพียรเป็นอย่างยิ่ง

[13] ถ้าความไม่ดีเกิดขึ้น ก็เผาผลาญความดีไม่ให้เกิดขึ้นในขณะนั้น

[14] ไม่จริง กับ จริง กล้าพูดคำไหน?

[15] โลภะ ไม่สามารถเข้าใจถูกเห็นถูกตามความเป็นจริงได้ แต่ปัญญาสามารถรู้ได้ว่าเป็นโลภะ โลภะเกิดเพราะเหตุปัจจัย

[16] กิเลส แม้จะมีมาก แต่ปัญญาซึ่งเป็นกำลังทางฝ่ายดีก็สามารถดับได้จนหมดสิ้นได้

[17] โมหะ ก็มีเดช คือ ทำให้ไม่รู้เรื่อง ทำให้ไม่เข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงๆ ในขณะนี้

[18] ธรรมฝ่ายดี มีเดชมาก เพราะสามารถจะดับธรรมฝ่ายที่ไม่ดีได้จนหมดสิ้น เห็นโทษเห็นภัยของอกุศล ไม่กระทำทุจริตกรรม นั่นก็เป็นเพราะเดชที่เป็น จรณเดช (ศีล) เกิดขึ้นเป็นไป

[19] เมื่อวานกิเลสเท่าไร วันนี้กิเลสเท่าไร และพรุ่งนี้อีกล่ะจะอีกเท่าไร แล้วจะยากมากสักเพียงใดกับการที่จะดับกิเลส

[20] ไม่มีเราเลย ไม่ใช่เราเลย มีแต่ธรรม คือ จิต และเจตสิก เกิดขึ้นเป็นไปเท่านั้นจริงๆ

[21] สัจจญาณ เป็นปัญญาที่เข้าใจความจริงอย่างมั่นคงจริงๆ จึงจะเป็นเหตุให้เกิดการระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริงได้

[22] วัชพืช (สิ่งที่เป็นโทษ คือ กิเลส) เกิดขึ้นเป็นไปมาก สะสมอยู่ในจิต ต้องอาศัย แสงสว่างคือพระธรรม จึงจะเป็นเหตุให้พืชที่มีค่าคือปัญญา ค่อยๆ เจริญขึ้น ขัดเกลาทำลายวัชพืชไปตามลำดับ

[23] เดช เป็นธรรมที่เผาผลาญธรรมที่ตรงกันข้าม ดังนี้ .- จรณเดช คือ ศีล ซึ่งเป็นความประพฤติเป็นไปที่ดี เป็นเดชที่เผาผลาญความเป็นผู้ทุศีล คุณเดช (ความสงบแห่งจิต) เป็นเดชที่เผาผลาญความฟุ้งซ่านความไม่สงบแห่งจิต ปัญญาเดช เป็นเดชที่เผาผลาญอวิชชา (ความไม่รู้) ปุญญเดช (อริยมรรค) เป็นเดชที่เผาผลาญกิเลสอกุศลธรรมทั้งหลาย และที่สำคัญ ธรรมเดช ได้แก่ พระพุทธพจน์

[24] พระธรรมคำสอนที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เป็นเดชที่เผาผลาญความ เห็นที่ผิด เผาผลาญลัทธิความเชื่อถือต่างๆ ธรรมเดช เป็นเดชที่สำคัญ เป็นหลักแห่งเดช ๔ ข้างต้น เกื้อกูลให้เดช ๔ อย่างข้างต้นเจริญยิ่งขึ้น

[25] มี อุปนิสัยการฟังพระธรรม กับ อุปนิสัยการไม่ฟังพระธรรม ควรที่จะสะสมอย่างไหน?

[26] ถ้าไม่เริ่มฟังพระธรรมก็จะไม่มีอุปนิสัยในการฟัง เมื่อไม่ฟังพระธรรม ตายไปก็ยังคงไม่รู้อยู่นั่นเอง

[27] มีพระธรรมเป็นที่พี่งจริงๆ ต้องถึงการดับกิเลสจนหมดสิ้นไม่เกิดอีกเลย ไม่ใช่เพียงแค่กุศลเกิดแล้วอกุศลไม่เกิด เท่านั้น

[28] อีกไกลไหม กว่าจะเข้าใจถูกเห็นถูกจริงๆ ว่า เป็นแต่เพียงธรรมแต่ละหนึ่งจริงๆ

[29] รู้ เพื่อละความไม่รู้ ขณะที่มีความต้องการสิ่งหนึ่งสิ่งใด นั่น ก็เป็นเครื่องกั้นแล้วเป็นอกุศล

[30] กุศลที่ประเสริฐจริงๆ คือ ดับความติดข้อง ไม่มีความติดข้องเกิดขึ้นเป็นไปอีกเลย

[31] ทางที่จะให้หลง นั้น มีมาก พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงแสดงพระธรรมโดยละเอียดโดยประการทั้งปวงเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูก เมื่อเข้าใจถูกแล้วก็จะไม่ไปในทางผิด

[32] กล่าวได้ว่าขณะนี้กำลังหลงไหลในสิ่งที่ไม่มีแล้วเข้าใจว่ายังมีอยู่ยังไม่หมดไป เพราะเหตุว่า ธรรมเกิดแล้วดับแล้ว ไม่มีอะไรเหลือ

[33] ฟังอย่างอื่นแล้ว ก็ต้องฟังพระธรรม บ้าง ส่วนใหญ่แล้วฟังแต่อย่างอื่น แต่ไม่ฟังพระธรรม

(ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกันทุกท่าน ร่วมแบ่งปันข้อความธรรม ด้วยนะครับ)

ขอเชิญคลิกอ่านข้อความย้อนหลังครั้งที่ ๑๐๙ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๙

... กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ ...