ฟังพระอภิธรรมพื้นฐานตอนที่ 416

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สภาพธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา บังคับบัญชาไม่ได้ เพราะฉะนั้น ไม่มีแม้แต่สภาพธรรมสักอย่าง ที่จะไม่เป็นอนัตตา ซึ่ง แม้แต่ความคิด ที่แม้แต่เป็นจิตที่คิดนึก ก็บังคับบัญชาไม่ได้ คือ แม้ความคิด ก็มีเหตุปัจจัย จึงจะเกิดได้ ไม่ใช่เรา ที่จะพยายามให้คิดและแม้ไม่คิด และแม้แต่เรื่องที่คิด ก็ไม่มีทางรู้เลยว่า จะคิดเรื่องอะไร เพราะฉะนั้นก็แสดงถึงความเป็นอนัตตา แม้แต่ จิตที่คิดนึก และเรื่องที่คิดนึก ก็ไม่สามารถบังคับได้เลย เพราะเป็นธรรม เมื่อเป็นธรรมย่อมเป็นอนัตตาด้วย ความจริงของสภาพธรรม จึงไม่เปลี่ยนแปลง จึงไม่มีใคร ที่อยากจะทำ อยากจะตั้งใจที่จะคิดเรื่องอะไรแล้ว จะสามารถคิดได้ ครับ แม้คิดได้ ก็อาจมีเรื่องอื่นเกิดก่อนคิดแล้วโดยไม่รู้ตัวเลย เมื่อเข้าใจความจริงเช่นนี้แล้ว ก็แสดงให้เห็น ถึงความเป็นอนัตตาของสภาพธรรมแต่ละอย่างด้วย ทั้งธรรมฝ่ายดี และฝ่ายไม่ดี แม้ธรรมฝ่ายดี ทั้งกุศล สติ และปัญญาก็ไม่สามารถบังคับให้เกิด หรือไม่เกิด ก็ไม่ได้ จึงไม่มีตัวตนที่จะทำสติ ใช้ปัญญา แต่ควรอบรมเหตุคือ การฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมต่อไป อันเป็นเหตุให้เกิด สติ และปัญญา อันเป็นหนทางการดับกิเลส ครับ ไม่มีใครบังคับให้สภาพธรรมหนึ่งสภาพธรรมใดเกิดขึ้นเป็นไปได้เลย

อ้างอิงจาก ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๙๒

ขออนุโมทนา

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ธรรม ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งนั้น ไม่มีใครสามารถบังคับบัญชาให้สภาพธรรมอย่างหนึ่งอย่างใดเกิดขึ้น หรือไม่เกิดขึ้นได้เลย แต่ธรรมเกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุปัจจัย ความคิด ก็เป็นเช่นเดียวกัน บังคับบัญชาไม่ได้ เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุปัจจัย ถ้าบังคับได้ ทุกคนก็จะมีแต่ความคิดดีๆ ไม่คิดเบียดเบียนประทุษร้ายผู้อื่น เป็นต้น แต่ก็ยังมีคนที่คิดไม่ดี ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับการสะสมของแต่ละบุคคลอย่างแท้จริง

ความเข้าใจพระธรรมเท่านั้นที่จะอุปการะเกื้อกูล ให้คิดก็คิดดี ทำก็ทำดี พูดก็พูดดี ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นในที่ใดๆ ก็ตาม ครับ

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ

บังคับคิดไม่ได้ ที่คิดก็เป็นไปตามการสะสมที่จะต้องคิดอย่างนั้น ถ้าปัญญาเกิดก็คิดเป็นไปในทางกุศลที่จะละอกุศล ที่ไม่ดีทางกาย วาจา ค่ะ

ขออนุโมทนาคะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ