สังครวสูตร ... วันเสาร์ที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๕๗
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺสพุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิสงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ
วันเสาร์ที่ ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๕๗ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. คือ
สังครวสูตร
(ว่าด้วยการอาบน้ำล้างบาป)
จาก...พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๒ หน้า ๒๙๗
(ภาพแสดงบรรยากาศการสนทนาธรรมที่มูลนิธิฯ ในวันเสาร์ที่ ๒๗ เม.ย. ๒๕๕๗)
...นำสนทนาโดย...
ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และคณะวิทยากร
(ภาพแสดงบรรยากาศการสนทนาธรรมที่มูลนิธิฯ ในวันเสาร์ที่ ๒๗ เม.ย. ๒๕๕๗)
พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๒- หน้าที่ ๒๙๗
สังครวสูตร
(ว่าด้วยการอาบน้ำล้างบาป)
[๗๑๙] สาวัตถีนิทาน.
สมัยนั้น สังครวพราหมณ์อาศัยอยู่ในกรุงสาวัตถี มีลัทธิถือความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ปรารถนาความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ประพฤติการลงอาบน้ำชำระร่างกายทั้งเวลาเย็นเวลาเช้าเป็นิตย์.
ครั้งนั้น ท่านพระอานนท์นุ่งแล้วถือบาตรและจีวร เข้าไปบิณฑบาตในกรุงสาวัตถีในเวลาเช้า ครั้นเที่ยวบิณฑบาตในกรุงสาวัตถีแล้วกลับมาเวลาหลังภัตร เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระเจ้าถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้วนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง.
[๗๒๐] ท่านพระอานนท์นั่งอยู่ ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่งแล้ว ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า พระเจ้าข้า สังครวพราหมณ์อาศัยอยู่ในกรุงสาวัตถีเขามีลัทธิถือความบริสุทธิ์ ด้วยน้ำ ปรารถนาความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ประพฤติการลงอาบน้ำชำระร่างกาย ทั้งเวลาเย็นเวลาเช้าเป็นนิตย์ข้าพระองค์ขอโอกาส ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าจงเสด็จไปหาสังครวพราหมณ์ยังที่อยู่อาศัย ด้วยความอนุเคราะห์เถิด พระเจ้าข้า.
พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงรับด้วยดุษณีภาพ.
ครั้งนั้นเวลาเช้า พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงนุ่งแล้ว ทรงถือบาตรและจีวรเสด็จเข้าไปหาสังครวพราหมณ์ยังที่อยู่อาศัย แล้วประทับนั่งบนอาสนะที่เขาปูลาดไว้.
[๗๒๑] ลำดับนั้น สังครวพราหมณ์เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้วสนทนาปราศรัยกับพระผู้มีพระภาคเจ้า ครั้นผ่านการปราศรัยกันตามธรรมเนียมนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง.
พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ ตรัสถามสังครวพราหมณ์ ซึ่งนั่งอยู่ ณ ส่วนข้างหนึ่งว่า ดูก่อนพราหมณ์ เขาว่า ท่านมีลัทธิถือความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ปรารถนาความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ท่านประพฤติการลงอาบน้ำชำระร่างกาย ทั้งเวลาเย็นเวลาเช้าเป็นนิตย์ จริงหรือ.
สังครวพราหมณ์กราบทูลว่า จริงเช่นนั้น ท่านพระโคดมผู้เจริญ.
พ. ดูกร พราหมณ์ ท่านเห็นอำนาจประโยชน์อะไรจึงได้มีลัทธิถือความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ปรารถนาความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ประพฤติการลงอาบน้ำชำระร่างกาย ทั้งเวลาเย็นเวลาเช้าเป็นนิตย์.
ส. ท่านพระโคดม บาปกรรมใดที่ข้าพระองค์ทำในเวลากลางวัน ข้าพระองค์ลอยบาปกรรมนั้นเสียด้วยการอาบน้ำในเวลาเย็น บาปกรรมใดที่ข้าพระองค์ทำในเวลากลางคืน ข้าพระองค์ลอยบาปกรรมนั้นเสียด้วยการอาบน้ำ ในเวลาเช้า ท่านพระโคดม ข้าพระองค์เห็นอำนาจประโยชน์นี้แหละ จึงได้ชื่อว่ามีลัทธิถือความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ปรารถนาความบริสุทธิ์ด้วยน้ำ ประพฤติการลงอาบน้ำชำระร่างกาย ทั้งเวลาเย็นในเวลาเช้าเป็นนิตย์.
[๗๒๒] พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า
ดูก่อนพราหมณ์ ห้วงน้ำคือธรรม
มีศีลเป็นท่า ไม่ขุ่น สัตบุรุษสรรเสริญต่อ
สัตบุรุษ ซึ่งเป็นที่ที่บุคคลผู้ถึงเวทอาบ
แล้ว บุคคลผู้มีตัวไม่เปียกเท่านั้นจึงจะข้าม
ถึงฝั่งได้.
[๗๒๓] เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเช่นนี้แล้ว สังครวพราหมณ์ได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ท่านพระโคดม ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนักท่านพระโคดม ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก พระองค์ทรงประกาศธรรมโดยอเนกปริยาย ดุจหงายภาชนะที่คว่ำ เปิดของที่ปิด บอกทางแก่คนหลงทาง ส่องประทีปในที่มืดด้วยหวังว่า คนมีจักษุจักมองเห็นรูปได้ ข้าแต่ท่านพระโคดมข้าพระองค์ขอถึงพระผู้มีพระภาคเจ้ากับพระธรรมและภิกษุสงฆ์เป็นสรณะ ขอพระองค์ทรงจำข้าพระองค์ว่าเป็นอุบาสก ผู้ถึงพระรัตนตรัยเป็นสรณะตลอดชีวิตตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.
อรรถกถาสังครวสูตร
ในสังครวสูตรที่ ๑๑ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้ :-
บทว่า ปจฺเจติ ได้แก่ ย่อมปรารถนา คือ ย่อมต้องการ. คฤหัสถ์อ้อนวอนอยู่ จึงกล่าวว่า สาธุ ภนฺเต. ได้ยินว่า คฤหัสถ์นั่นเป็นสหายของพระเถระ. เพราะฉะนั้น พระเถระทูลขอร้องด้วยคิดว่า ผู้เป็นคนกำพร้าแม้ได้เราเป็นสหาย อย่าได้ถือมิจฉาทิฏฐิแออัดอยู่ในอบายเลย. อีกนัยหนึ่ง พระเถระเข้าใจอยู่ว่า คฤหัสถ์ผู้นี้ มีบริวารมาก เมื่อเขาเลื่อมใสแล้ว ตระกูล ๕๐๐ ตระกูล จักประพฤติตามคำสั่งสอน จึงได้ทูลขอร้อง. บทว่า อตฺถวสํ ได้แก่อานิสงส์ของประโยชน์ คือ เหตุของประโยชน์. บทว่า ปาปํ ได้แก่ อกุศลกรรมมีปาณาติบาตเป็นต้น. บทว่า ปวาเหมิ ได้แก่ เราลงน้ำแค่คอแล้วให้ลอยไปคือ ให้หนีไป. คาถาว่า ธมฺโม มีใจความดังกล่าวแล้วนั่นแล.
จบอรรถกถาสังครวสูตรที่ ๑๑
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความโดยสรุป
สังครวสูตร (ว่าด้วยการอาบน้ำล้างบาป)
สังครวพราหมณ์ (เป็นเพื่อนกันกับพระอานนท์เถระ) ยึดถือลัทธิการลงอาบน้ำล้างบาป ท่านพระอานนนท์ ปรารภเรื่องดังกล่าว จึงได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า กราบทูลถึงความประพฤติเป็นไปของสังครวพราหมณ์ เพื่อให้พระองค์ได้เสด็จไปอนุเคราะห์ พระองค์ก็ทรงรับที่จะเสด็จไปอนุเคราะห์ เมื่อพระองค์เสด็จไปแล้ว ก็ได้ตรัสถามถึงประโยชน์กับสังครวพราหมณ์ว่าเพราะเหตุใดจึงยึดถือลัทธิลงอาบน้ำล้างบาป
สังครวพราหมณ์ได้กราบทูลว่า ตนเองมีความเห็นว่า เมื่อได้ทำบาปกรรมในเวลากลางวัน ก็ลงอาบน้ำล้างบาปในเวลาเย็น เมื่อได้ทำบาปกรรมในเวลากลางคืน ก็ลงอาบน้ำล้างบาปในเวลาเช้า จึงได้ยึดถือลัทธิการลงอาบน้ำล้างบาป
พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงแสดงว่า ไม่สามารถล้างบาปได้ด้วยการลงอาบน้ำอย่างนั้น แต่สำหรับในพระธรรมวินัยนี้ มีห้วงน้ำ คือ ธรรม อันได้แก่ อริยมรรคมีองค์ ๘ เป็นเครื่องชำระล้างบาปธรรมได้อย่างหมดสิ้นทำให้ผู้ที่อาศัยห้วงน้ำนี้ สามารถหมดจดจากกิเลสถึงความเป็นพระอรหันต์ได้ในที่สุด สังครวพราหมณ์เมื่อได้ฟังแล้ว จึงได้กราบทูลชื่นชมในพระภาษิตของพระองค์ พร้อมทั้งขอถึงพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งตลอดชีวิต.
ขอเชิญคลิกศึกษาข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่
ล้างบาปด้วยการลงอาบน้ำได้หรือไม่ [ปุณณิกาเถรีคาถา] ทำบาปแล้วล้างบาป...ได้หรือไม่?เวท ... เวทคู อกุศลกรรมและอกุศลวิบากกรรมเก่าให้ผลในชาตินี้ได้หรือไม่ จะแก้กรรมได้หรือไม่ ธรรมะที่เป็นหนทาง
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
