ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๘๔

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๘๔

# ผู้ตกต่ำ คือผู้ที่ไปต่ำ คือไปสู่นรกบ้าง ดิรัจฉานกำเนิดบ้าง เปรตวิสัย (เกิดเป็นเปรต) บ้าง อกุศลธรรมที่ชื่อว่า โอฆะ ด้วยอรรถว่า เพราะทำผู้มีกิเลสให้ดิ่งลง คือ ให้จมลงในวัฏฏะ แสดงให้เห็นว่า อกุศลจิตที่เกิดขึ้นขณะหนึ่งๆ ไม่ได้ทำให้พ้นไปจากอกุศลธรรมเลย ไม่สามารถที่จะดับกิเลสใดๆ ไม่สามารถที่จะรู้แจ้ง สภาพธรรมใดๆ แต่เป็นสภาพธรรมที่ทำให้ดิ่งลง คือ ให้จมลงในวัฏฏะ

# พระอรหันต์ จำเป็นหรือไม่ที่จะต้องบวชเป็นพระภิกษุ? พระอรหันต์ไม่สามารถจะมีชีวิตอยู่อย่างคฤหัสถ์ได้ สุดวิสัยที่จะอยู่ร่วมกับคฤหัสถ์ได้อีกต่อไป คุณธรรมต่างกันแสนไกล

# ในชีวิตประจำวันจะเห็นได้จริงๆ ว่า วันหนึ่งๆ คงจะมีเวลาบ้าง เพื่อที่จะศึกษาธรรม อ่าน ฟัง พิจารณาหรือว่าระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ แต่เมื่อเทียบกับขณะที่สนใจธรรม อ่านธรรม พิจารณาธรรม ศึกษาธรรม สนทนาธรรม หรือขณะที่สติระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏในขณะนี้ เทียบกับขณะอื่น ก็จะเห็นได้ว่าน้อยเหลือเกิน เพราะเหตุว่ากำลังสนทนาธรรม หรือว่ากำลังคิดถึงเรื่องธรรม กำลังพิจารณาธรรมชั่วครู่ชั่วยาม เดี๋ยวเดียวจริงๆ เรื่องอื่นซึ่งเป็นเรื่องของรูป เรื่องของเสียง เรื่องของกลิ่น เรื่องของรส เรื่องของโผฏฐัพพะ เรื่องของความยินดีพอใจในลาภ ในยศ ในสรรเสริญ ในสุขต่างๆ ก็เข้ามาทันที

# เรื่องของโลภะ เป็นเรื่องที่ละยากจริงๆ และการที่มีความพอใจในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส ในโผฏฐัพพะ ซึ่งเป็นกามุปาทาน ก็ทำให้เกิดความยึดมั่น พอใจ ที่ได้รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ มาเพื่อตน

# ถ้าการศึกษาและการพิจารณาไม่ละเอียดรอบคอบ ก็เป็นเหตุที่ทำให้เข้าใจข้อปฏิบัติคลาดเคลื่อน และปฏิบัติผิดจากเหตุและผล ซึ่งเป็นสีลลัพพตุปาทาน เช่น การคิดว่า ถ้าไม่บริโภคเนื้อสัตว์จะทำให้ดับกิเลสได้ นี่ก็เป็นความเข้าใจผิด ที่ไม่ได้ศึกษาเหตุและผลตามความเป็นจริงว่า ถ้าปัญญาไม่เกิด ไม่เจริญ ไม่มีอะไรเลยที่จะดับกิเลสได้

# การที่จะดับกิเลสได้ต้องเพราะปัญญาระลึกรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามปกติตามความเป็นจริง

# เมื่อกิเลสเป็นสิ่งที่ละเอียด แล้วละยาก ข้อปฏิบัติก็จะต้องละเอียด และก็เป็นผู้ที่จะต้องรอบคอบจริงๆ มิฉะนั้นแล้วก็จะทำให้การปฏิบัติผิดได้

# ขณะที่มีความต้องการอยากจะได้สิ่งหนึ่งสิ่งใด ไม่เคยพอเลย คิดถึงมือยื่นออกไปตลอดเวลาที่จะรับทุกขณะตั้งแต่เช้ามา จนกระทั่งถึงเดี๋ยวนี้ และลักษณะของอุปาทานคือขณะใดที่ได้อารมณ์ใดแล้ว ก็จับไว้ไม่ปล่อย นั่นคือ ลักษณะของการยึดถือ

# พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง เป็นแสงสว่างที่ทำให้ทุกท่านรู้จักตนเองดียิ่งขึ้น ซึ่งก็จะต้องเป็นผู้ที่พิจารณาโดยละเอียด จึงจะได้รับประโยชน์จากพระธรรมทั้งหมดที่ทรงแสดง

# เพียงอกุศลธรรมอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ก็เป็นเครื่องเตือนให้ระลึกได้ว่า แม้อกุศลธรรมอื่นๆ ก็ยังมีอยู่มากด้วย จึงเป็นผู้ที่จะเห็นความน่ารังเกียจของอกุศลธรรม ซึ่งมีอยู่ในตนได้ เพราะเหตุว่ามักจะรังเกียจอกุศลธรรมที่มีอยู่ในบุคคลอื่น แต่ว่าผู้ที่ฉลาดจะต้องเป็นผู้ที่รังเกียจอกุศลธรรมที่มีอยู่ในตน

# ที่จริงก็ต้องอยู่กับผู้มีกิเลสด้วยกันทั้งนั้นเลย แต่ผู้ที่เข้าใจธรรมแล้วก็เป็นผู้ที่มั่นคง หมายความว่าไม่มีใครสามารถจะมาเปลี่ยนความเข้าใจธรรมและความมั่นคงในธรรมของเราได้ แต่ในขณะเดียวกันถ้าเราทำให้ผู้อื่นมีความสุขหรือว่าพอใจ ก็ทำไปตามที่สมควร ไม่ใช่ว่าจะต้องเป็นผู้ไม่ตามคนอื่นเลย แต่หมายความว่าในทางที่สมควร แต่ใครจะเปลี่ยนความสนใจความเข้าใจธรรมของเราไม่ได้

# ปัญหาทั้งหลายมาจากกิเลส ถ้าไม่มีกิเลส ก็ไม่มีปัญหา

# อกุศลทั้งหลาย ทำลายปัญญาไม่ได้ แต่ปัญญาสามารถทำลายอกุศลทั้งหลายได้

# จะรู้ว่าทุกอย่างเป็นธรรม ก็ต่อเมื่อได้รู้สิ่งที่มีจริงๆ ไปทีละหนึ่งๆ

# ชื่อว่าปัญญาแล้ว ที่จะไม่เข้าใจถูกเห็นถูก ไม่มี เมื่อมีความเข้าใจถูกแล้ว ก็ควรที่จะกล่าวความจริงให้ผู้อื่นมีความเข้าใจถูก เห็นถูก ด้วย ด้วยความเป็นมิตรเป็นเพื่อน

# ความเลวกับความดี ต่างกันลิบลับ ปรองดองได้ไหม? พยายามปรองดองสักเท่าไหร่ เสียเงินมากเท่าไหร่ในทุกๆ ทางออกก็แก้ไม่สำเร็จ เพราะเหตุว่า ไม่สามารถทำให้ชั่วเป็นดี แล้วให้ดีไปคลุกเคล้ากับความชั่วแล้วก็อยู่ด้วยกัน ซึ่งไม่มีทางที่จะสงบสุขหรือสำเร็จไปได้ เพราะฉะนั้น ก่อนอื่นก็คือ ปรองดอง คือ ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวและศึกษาพระธรรม ต้องเป็นผู้ที่มั่นคงว่า เมื่อเป็นคนดีแล้วจึงปรองดองได้ เพราะความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวและศึกษาพระธรรม

# ถ้าเป็นธาตุที่ดี (โสภณธรรม) ก็ต้องเกิดร่วมกับโสภณธรรมอยู่แล้ว ถ้าเป็นอกุศลธรรม จะไปเกิดกับโสภณธรรมไม่ได้ อกุศลธรรมก็อยู่กับอกุศลธรรม

# ทรัพย์สมบัติเงินทอง มี หมดไปได้ แต่ความเข้าใจธรรม มี แล้วเพิ่มขึ้น, เงินทองเอาไปไม่ได้เลย มี แล้วก็หมด ใช้ไปก็หมด ถูกขโมย ก็หมด แต่ปัญญาความเห็นถูก เมื่อมีแล้ว เพิ่มขึ้น ไม่มีใครสามารถลักขโมยไปได้เลย

# ถ้าเน้นให้ทุกคนเห็นความสำคัญของพระธรรมซึ่งเป็นแก่นเป็นหลักของแต่ละชีวิต ก็จะทำให้แต่ละชีวิตดำเนินไปในทางที่ถูกต้องขึ้น.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๘๓

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...