การฝึกจิต
จิตฝึกได้หรือไม่ และจะฝึกอย่างไร ขอความกระจ่างในเรื่องนี้ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
จิตเป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ จิตมีหลากหลาย ตามเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย เจตสิกปรุงแต่งให้จิต เป็นอกุศลจิต ก็มี ปรุงแต่งให้จิตเป็นกุศลจิต ก็มี ซึ่งเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย อกุศลเจตสิก เช่น โมหะ (ความไม่รู้) อหิริกะ (ความไม่ละอายต่อบาป) อโนตตัปปะ (ความไม่เกรงกลัวต่อบาป) อุทธัจจะ (ความฟุ้งซ่าน ไม่สงบ) เป็นต้น เกิดกับจิตใด ก็ปรุงแต่งให้จิตนั้นเป็นอกุศลจิต ในทางตรงกันข้าม ถ้าเจตสิกฝ่ายดี มี ศรัทธา (ความผ่องใส) สติ (ความระลึกเป็นไปในกุศล) หิริ (ความละอายต่อบาป) โอตตัปปะ (ความเกรงกลัวบาป) อโลภะ (ความไม่ติดข้อง) เป็นต้น เกิดกับจิตใดก็ปรุงแต่งให้จิตขณะนั้น เป็นจิตที่ดีงาม
การจะฝึกจิต (ไม่มีตัวตนที่ฝึก) จากที่เป็นอกุศล ตกไปในฝักฝ่ายของอกุศล บ่อยๆ เนืองๆ ให้ลดน้อยลง เริ่มเป็นกุศลที่เพิ่มขึ้นในชีวิตประจำวัน ได้นั้น สิ่งสำคัญที่สุดต้องอาศัยการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม สะสมปัญญา ความเข้าใจถูก เห็นถูกไปตามลำดับ เพราะเหตุว่าเมื่อปัญญาเจริญขึ้นไป ย่อมจะช่วยบรรเทาอกุศลจิตให้ลดน้อยลงได้ และที่สำคัญ ปัญญานี้เองจะสามารถดับกิเลสได้ตามลำดับขั้น สูงสุดคือ ปัญญาขั้นที่เกิดกับอรหัตตมรรค ดับกิเลสทั้งปวงได้อย่างเด็ดขาดไม่เกิดอีกเลย
การฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงเพื่อประโยชน์ คือ เข้าใจถูกเห็นถูกตามความเป็นจริง เพื่อละอกุศลทั้งหลาย จนกระทั่งไม่สามารถเกิดได้อีกเลย นี่คือพระมหากรุณาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่มีต่อสัตว์โลก พระบารมีทั้งหมดที่พระองค์ทรงบำเพ็ญมาตลอดระยะเวลาสี่อสงไขยแสนกัปป์ ก็เพื่อประโยชน์เกื้อกูลแก่สัตว์โลกอย่างแท้จริง พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงตลอด ๔๕ พรรษา จึงเป็นเครื่องฝึกที่ดี เพราะทำให้ผู้ที่ได้รับการฝึก มีความเข้าใจถูก เห็นถูกตามความเป็นจริง ในสิ่งที่พระองค์ทรงแสดง และสามารถดับกิเลสได้ตามลำดับขั้น ครับ
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ ครับ
จิตที่ฝึกแล้ว เป็นเหตุนำสุขมาให้ [คาถาธรรมบท]
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
กราบนอบน้อมพระรัตยตรัยด้วยเศียรเกล้า
ความอัศจรรย์ของพระธรรมจะเกิดกับผู้ฟังพระธรรม จิตที่หยาบกระด้าง เป็นโรคเรื้อรัง ถูกขัดเกลา ชำระล้างด้วยยาที่วิเศษที่สุด คือน้ำพระธรรม
เกิดมาชาตินี้ ได้ความถึงพร้อมแห่งภพ และอยู่ในถิ่นที่สมควร คือมีเสียงพระธรรมให้ฟัง ไม่ควรปล่อยเวลาที่มีค่าผ่านไปเลย
กราบขอบพระคุณท่านผู้ให้ความรู้ทางธรรมทุกท่านด้วยความเคารพยิ่งค่ะ
