พระอรหันต์

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สำหรับในภพภูมิมนุษย์ ผู้ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในเพศคฤหัสถ์ หากไม่บวชในวันนั้นก็ต้องปรินิพพานในวันนั้นเลยครับ แต่ถ้าจะมีชีวิตดำรงต่อไปได้ ก็ด้วยการบวชเป็นเพศบรรพชิตครับในวันนั้นครับ ซึ่งตัวอย่างของบุคคลที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในเพศคฤหัสถ์ เช่น ท่านสันตติมหาอำมาตย์ แต่ท่านไม่บวชในวันนั้น ท่านก็ปรินิพพานในวันนั้นนั่นเองครับ

ซึ่งเหตุผลดังนี้ครับ การบรรลุเป็นพระอรหันต์ พระอรหันต์เป็นคุณธรรมที่สูงสุุด ดังนั้น เพศที่รองรับคุณธรรมก็ต้องเหมาะกับการรองรับคุณธรรมนี้ คือเพศบรรพชิตในภพภูมิมนุษย์ครับ

ส่วนเพศฆราวาสเป็นเพศที่ต่ำ ไม่สามารถรองรับคุณธรรมคือความเป็นพระอรหันต์ได้ครับ เปรียบเหมือนว่า หญ้า ไม่สามารถรองรับก้อนหินใหญ่ได้ฉันใด แม้เพศคฤหัสถ์ก็ไม่สามารถรองรับคุณธรรมคือความเป็นพระอรหันต์ได้ เปรียบเหมือนคนที่มีบุญน้อยแต่ได้ปราบดาได้เป็นกษัตริย์ เพราะความที่ตนมีบุญน้อย ไม่มีความสามารถ ก็ไม่สามารถปกครองราชสมบัติและเกิดความเดือดร้อนตามมามากมาย จะโทษสมบัติก็ไม่ได้ ต้องโทษความที่ตนมีบุญน้อย ฉันใด ผู้ที่มีเพศต่ำคือคฤหัสถ์ไม่สามารถรองรับคุณธรรมคือความเป็นพระอรหันต์ หากไม่บวชก็ต้องปรินิพพานในวันนั้น จะโทษความเป็นพระอรหันต์ไม่ได้ เพราะเพศนั้นคือเป็นเพศคฤหัสถ์ไม่เพียงพอที่จะรองรับคุณธรรมขั้นสูงได้ครับ ดังนั้นผู้ที่ไม่บวชเมื่อเป็นมนุษย์แล้วย่อมปรินิพพานในวันนั้น แต่ถ้าบวชก็สามารถดำรง มีชีวิตอยู่ได้เพราะเพศบรรพชิต สามารถดำรงคุณธรรมความเป็นพระอรหันต์ได้ครับ ซึ่งตัวอย่างผู้ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในเพศฆราวาสแล้วไม่ได้บวชปรินิพพาน ในวันนั้นก็เป็นท่านสันตติมหาอำมาตย์ ส่วนผู้ที่บรรลุเป็นพระอรหันต์ในเพศฆราวาสแล้วบวช สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ เช่น พระภัททชิเถระครับ

เชิญคลิกอ่านเพิ่มเติมที่นี่ครับ

ฆราวาสได้เป็นพระอรหัตหากไม่บวชต้องเข้าสู่พระนิพพาน [มิลินทปัญหา]

พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์ เล่ม ๒ ภาค ๑- หน้าที่ 445

บทว่า นตฺถิ โข วจฺฉ ดูก่อนวัจฉะ ไม่มีเลย คือ ผู้ยังไม่ละคิหิสังโยชน์ ชื่อว่าจะทำที่สุดทุกข์ย่อมไม่มี.แม้บุคคลเหล่าใดดำรงเพศคฤหัสถ์คือ สันตติมหาอำมาตย์ อุคคเสนะ เศรษฐีบุตร วีตโสกธารกะ ก็บรรลุพระอรหัตได้. แม้บุคคลเหล่านั้น ก็ยังความใคร่ในสังขารทั้งปวงให้แห้งไปด้วยมรรคแล้วบรรลุได้. แต่เมื่อบรรลุแล้วก็ไม่ตั้งอยู่ด้วยเพศนั้น. ชื่อว่าเพศคฤหัสถ์นี้เลว ไม่สามารถทรงคุณอันสูงสุดไว้ได้. เพราะฉะนั้น ผู้ตั้งอยู่ในเพศคฤหัสถ์นั้นบรรลุพระอรหัตแล้วย่อมบวช หรือปรินิพพานในวันนั้นเอง

ส่วนปุถุชนผู้เป็นพระอริยะ ควรไหว้แม้ภิกษุผู้เป็นปุถุชน

ควรเข้าใจ ความแตกต่างกันของเพศ คือ เพศบรรพชิต และ เพศคฤหัสถ์ ว่าแตกต่างกันมาก ราวฟ้ากับดิน

เพศบรรพชิต เป็นเพศที่สละอาคาร บ้านเรือนทุกสิ่ง ต่างจากเพศคฤหัสถ์ที่ยังคงใช้ชีวิตที่ยังไม่สละอาคารบ้านเรือน นี่ก็เป็นความแตกต่างกัน ประการหนึ่ง

อีกประการหนึ่ง เพศบรรพชิต เป็นเพศที่มุ่งไปสู่การสละ ขัดเกลากิเลส จนหมดสิ้น ส่วนเพศคฤหัสถ์ ก็เป็นเพศที่เกลือกกลั้ว อยู่กับกิเลสโดยมาก ไม่ใช่เพศที่จะดำเนินการดับกิเลสได้หมดจดได้เหมาะสม ดังเช่น เพศบรรพชิต

ดังนั้น เพศบรรพชิต จึงเป็นเพศที่ประเสริฐกว่า เพศคฤหัสถ์ ด้วยเหตุนี้ แม้พระภิกษุนั้น แม้จะเป็นปุถุชน แต่ คฤหัสถ์เป็นพระอริยบุคคล ถึงกระนั้น คฤหัสถ์ผู้เป็นพระอริยบุคคล ก็ควรกราบไหว้ พระภิกษุผู้บวชในวันนั้นและเป็นปุถุชน เพราะความประเสริฐของเพศบรรพชิตที่ควรเคารพ เคารพในการสามารถสละอาคารบ้านเรือนได้ และ ที่สำคัญที่สุด เคารพในความเป็น สงฆะรัตนะ คือ สงฆ์โดยปรมัตถ์ คือ เคารพที่ไม่ใช่ที่ตัวบุคคล เมื่อเห็นพระภิกษุไม่ว่ารูปใด ก็สามารถมีจิต เคารพนอบน้อมได้ ด้วยการนึกถึง เหมือนดังเช่น พระอริยสงฆ์นั่นเอง ครับ

ดังเช่น ช้าง เมื่อเห็น ผ้ากาสาวพัสตร์ ที่เป็นผ้าที่เป็นตัวแทนของสงฆ์ ไม่ได้ใส่ใจถึงคนใส่ เลย ช้างหมอบลง ทำท่าไหว้ ด้วยเคารพใน ความเป็นสงฆ์ นึกถึงพระอรหันต์ ที่เป็นคุณธรรม ไม่ได้ใส่ใจถึงคนใส่ว่าจะมีคุณธรรมอะไรบ้าง

เช่นเดียวกัน การที่คฤหัสถ์ไหว้เพศบรรพชิต แม้ จะเป็นสามเณรที่บวชในวันนั้น และเป็นปุถุชนก็ควรไหว้ ด้วยเคารพในเพศ ที่ประเสริฐกว่า ที่สามารถสละอาคารบ้านเรือน และเป็นเพศที่นำไปสู่การดับกิเลส หมดจดดุจสังข์ขัดได้ ครับ เพราะฉะนั้นการไหว้ จึงไหว้ด้วยความเหมาะสม ไม่ได้ไหว้ ไปเจาะจงที่ตัวบุคคล เป็นสำคัญ แต่ไหว้ในความประเสริฐของเพศบรรพชิต เป็นสำคัญ ครับ แต่ หากพระภิกษุรูปนั้น ทำตัวไม่เหมาะสม มีการกล่าวว่าร้ายพระรัตนตรัย เป็นต้น คฤหัสถ์ก็ไม่ควรไหว้ ด้วยไม่เคารพในคุณธรรมของพระภิกษุรูปนั้น ได้ แต่ด้วยจิตที่เป็นกุศล ที่เห็นโทษโดยความเป็นโทษของความไม่ดี แต่ไม่ใช่ด้วยความไม่ชอบด้วยโทสะ ครับ

ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

คฤหัสถ์ที่เป็นพระอริยบุคคล ทำความเคารพกราบไหว้ในเพศบรรพชิตแม้ไม่ได้บรรลุธรรม นี้เป็นสิ่งที่ถูกต้อง เพราะเคารพสักการะในเพศอันประเสริฐและสูงยิ่ง แต่ถ้าเป็นบรรพชิตด้วยกัน ก็มีการเคารพกันในเพศบรรพชิตตามพระวินัย ซึ่งตามหลักพระวินัยแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงบัญญัติให้พระภิกษุเคารพกันตามลำดับพรรษา คือ ผู้ที่มีพรรษาน้อยเคารพผู้มีพรรษามากกว่า กล่าวคือ ผู้ที่บวชเข้ามาภายหลัง เคารพกราบไหว้ผู้ที่บวชเข้ามาก่อน แม้ว่าผู้บวชเข้ามาภายหลังเป็นพระอริยบุคคลก็ต้องทำความเคารพพระปุถุชนผู้บวชก่อน ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

สาธุ

ขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ