ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ ซาบซึ้งในหทัย [16] ตอน ทำไมคฤหัสถ์ควรศึกษาพระวินัย ๓

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เมื่อ ๒ ตอนที่ผ่านมาของกระทู้ ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ซาบซึ้งในหทัย หัวข้อ "ทำไมคฤหัสถ์ควรศึกษาพระวินัย" คือ ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ ซาบซึ้งในหทัย [14] ตอน ทำไมคฤหัสถ์ควรศึกษาพระวินัย ๑ และ ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ ซาบซึ้งในหทัย [15] ตอน ทำไมคฤหัสถ์ควรศึกษาพระวินัย ๒ ซึ่งเป็นการนำความสนทนาธรรม จากการที่ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ เดินทางไปพักผ่อนและสนทนาธรรมกับกลุ่มสนทนาธรรมของคุณฟองจันทร์ วอลช และเพื่อน ที่จังหวัดกระบี่ ระหว่างวันที่ ๒๖-๒๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๕๙ ที่ผ่านมา มานำเสนอให้ทุกๆ ท่าน ได้อ่านและพิจารณา ทบทวน เพื่อความเข้าใจ ในอันที่จะเป็นประโยชน์เกื้อกูลแก่กันและกันในหมู่ของพุทธบริษัท เพื่อความเจริญ มั่นคง ของพระพุทธศาสนาสืบไป ในตอนนี้ ขอนำความการสนทนาต่อเนื่องในเรื่องพระวินัยอีกตอนหนึ่ง ที่มีความไพเราะ ชัดเจน ควรแก่การเข้าใจให้ถูกต้องเป็นอย่างยิ่ง เป็นความการสนทนาระหว่าง ผู้ช่วยศาสตราจารย์อรรณพ หอมจันทร์ กับ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ มานำเสนอให้ทุกๆ ท่านได้พิจารณาร่วมกัน เพื่อประโยชน์สูงสุดคือ "ความเข้าใจ" ครับ

ผศ.อรรณพ กราบท่านอาจารย์ครับ ขอสนทนาเรื่องการศึกษาพระวินัย ที่จะทำให้ทราบถึงความละเอียดของกิเลส ซึ่งปกติ ชีวิตของคฤหัสถ์จะไม่เห็นเลย เป็นอย่างไรครับท่านอาจารย์

ท่านอาจารย์ เอาพระวินัยมาอ่านเป็นข้อๆ ทุกข้อ รู้ได้เลย

ผศ.อรรณพ ถ้าเป็นชีวิตคฤหัสถ์ ก็จะไม่ละเอียดลงไปในกิเลสแต่ละ.....

ท่านอาจารย์ แน่นอน เพราะต้องรู้ว่า พระภิกษุคือผู้สงบ ก่อน แล้วก็ดูชีวิตของคฤหัสถ์ สงบไหม? พระภิกษุหุงหาอาหารไม่ได้ สงบไหม?แล้วเวลาจะบริโภคอาหาร ต้องสงบด้วยปัญญา คือ สามารถที่จะรู้ว่า มีชีวิตอยู่เพียงแค่บริโภค ไม่ใช่เพื่อเหตุอื่น แล้วก็เห็นคุณของผู้ที่เขาทำความดีกับตน เพราะเหตุว่า อาหารนั้น ได้มาจากไหน? คฤหัสถ์ให้มา ใช่ไหม? ทุกก้อนข้าว ทุกคำข้าว ทุกเมล็ดข้าว!!! เขาให้ เพื่อบูชาคุณความดี ใช่ไหม? หรือว่า อยู่ดีๆ เขาก็เอามาให้? แต่เขาเห็นบาตร เห็นจีวร แล้วก็เห็นพฤติกรรมที่ว่า ท่านได้สละอาคารบ้านเรือนแล้ว เขาให้!!!

ถ้าภิกษุใด "เห็นคุณ" ต้องเป็นผู้ที่ทำความดี เพราะการให้ของคฤหัสถ์ คฤหัสถ์ทำอย่างนี้ แล้วพระภิกษุควรจะทำอย่างไร? สนุกสนาน เพลิดเพลิน แล้วก็มีเวปไซต์ มีเฟซบุ๊ค มีอะไรๆ อย่างคฤหัสถ์หรือ? หรือว่า ชีวิตที่สงบนั้น ต้องเป็นชีวิตที่ไม่มีชีวิตอย่างคฤหัสถ์อีกต่อไปทุกประการ!! แล้วก็ศึกษาธรรมะด้วย!!! เพื่อที่จะได้เข้าใจ เพื่อประโยชน์แก่การที่จะได้นำสิ่งซึ่งคฤหัสถ์ก็ต้องการ คือ ความเข้าใจธรรมะ ไปให้คฤหัสถ์ได้รู้ ได้เข้าใจ ไม่ใช่ว่า นำสิ่งผิดๆ ไป (ให้) แล้วก็ทำลายพระศาสนา โดยการที่ว่า ต้องไปที่หนึ่งที่ใด สำนักปฏิบัติ นั่ง ทำจิตให้สงบ นิ่งๆ ไม่ต้องไปที่อื่น นั่นไม่ใช่คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย!!!

เพราะฉะนั้น การที่เราได้ให้คนได้เข้าใจถูก เราผิดหรือ? เราหวังร้ายหรือ? ถ้าหวังร้าย เราจะให้เขาเข้าใจถูกทำไม?แต่นี่ เพราะเห็นว่า อันตรายมาก จากการที่เป็นภิกษุแล้วไม่ศึกษาธรรมะ ไม่ประพฤติ ปฏิบัติตามพระธรรมวินัย ไม่รู้เลย!!! แต่คฤหัสถ์ยังรู้!!! แค่คฤหัสถ์อ่านพระวินัยก็รู้แล้ว!!! หยิบเล่มไหนมาก็เล่มนั้น

ผศ.อรรณพ ที่พระองค์ท่านทรงแสดง หรือในอรรถกถา ว่าพระวินัย ลึกซึ้งโดยกิจแต่ละข้อของพระวินัย ซึ่งกิจแต่ละข้อของพระวินัยนี้ ก็จะสะท้อนให้เห็นถึงความละเอียดของกิจที่เป็นอกุศล ที่จะมีการประพฤติที่ไม่เหมาะ ไม่ว่าจะล่วงกรรมบท หรือไม่ล่วงกรรมบท คนที่ไม่สนใจในเรื่องของพระวินัย ทำไมถึงไม่สนใจที่จะฟังพระวินัย เพราะคิดว่า เป็นเรื่องของพระ เราไม่เกี่ยว อันนี้ ไม่ใช่คนในมูลนิธิฯ คนทั่วๆ ไป

ท่านอาจารย์ แต่เขาไม่คิดหรือ? ว่า คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นประโยชน์ ที่คนที่สละอาคาร บ้านเรือน ออกบวชในเพศบรรพชิตต้องปฏิบัติตาม เพราะแสดงเจตนาที่จะสงบจากอกุศล แต่ไม่ได้หมายความว่า แล้วคฤหัสถ์ไม่ต้องสงบจากอกุศล!! ไม่ได้กล่าวอย่างนั้นเลย!!! คฤหัสถ์ฟังธรรมะทำไม? (ก็) เพื่อสงบจากอกุศล!!!

เพราะฉะนั้น สิ่งใดซึ่งไม่สามารถจะประพฤติ ปฏิบัติอย่างบรรพชิต ละอาคารบ้านเรือน คฤหัสถ์ทำไม่ได้ แต่ทุกข้อของพระบัญญัติที่คฤหัสถ์สามารถกระทำได้ จะกระทำไหม? แต่เพราะไม่รู้ใช่ไหม? ไม่เห็นคุณของพระวินัยใช่ไหม? ไม่เคยรู้ความละเอียดของพระวินัยใช่ไหม? ว่าถ้าคฤหัสถ์นั้น สามารถที่จะเข้าใจความละเอียดนั้น เขาจะประพฤติอย่างนั้น โดยไม่ต้องเป็นเพศบรรพชิต แล้วดีไหม? แล้วทำไมจะไม่รู้พระวินัย?

แต่เพราะไม่เห็นประโยชน์ ไม่เห็นคุณ ไม่เข้าใจ คิดว่าธรรมะเท่านั้น!!! แต่ความจริง ทุกอย่างเป็นธรรมะ ฟังแล้ว ก็ไม่รู้ว่า ถ้าศึกษาหรือเข้าใจพระวินัยเพิ่มขึ้น ปัญญาก็จะละเอียดขึ้นอีก ในการที่จะเห็นความต่างกันของทั้ง ๒ เพศ ซึ่งหมายความถึงความต่างกันของกิเลสหลายระดับ เป็นขั้นๆ

ผศ.อรรณพ เมื่อเช้า ท่านอาจารย์พูดมาประโยคหนึ่ง แต่ไม่มีเวลาสนทนา ก็คือ ถ้าไม่สนใจศึกษาธรรมะ มีหรือ? จะสนใจศึกษาพระวินัย ท่านอาจารย์หมายความว่าอย่างไรครับ?

ท่านอาจารย์ ก็เพราะเหตุว่า ทุกคนต้องการเข้าใจ "คำ" ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า "ทุกคำ" ไม่ใช่ว่า เว้นคำนี้ไม่เอา คำนั้นไม่เอา ไม่ใช่ของฉัน ของคนอื่น!!!

ผศ.อรรณพ ที่เรียนท่านอาจารย์ตรงนี้ ก็คือว่า คนที่มาฟังธรรมะแล้ว พวกเราที่มูลนิธิฯ นี่นะครับ เราก็รู้สึกว่า เราให้ความสำคัญที่จะศึกษาพระสูตร พระอภิธรรม มากกว่า คือ ธรรมะ น่ะ นะครับ เพราะฉะนั้น ตรงนี้ต้องไม่จริง ใช่ไหม?

ท่านอาจารย์ เดี๋ยวก่อน!! จิตมีกี่ดวง?

ผศ.อรรณพ ๘๙

ท่านอาจารย์ เจตสิกมีเท่าไหร่?

ผศ.อรรณพ ๕๒

ท่านอาจารย์ แล้วอย่างไร? เอาไปทำอะไร?

ผศ.อรรณพ รู้ไว้

ท่านอาจารย์ รู้ไว้ทำอะไร?

ผศ.อรรณพ รู้ไว้ จะได้รู้ว่ารู้แล้ว (หัวเราะกันครืน!!)

ท่านอาจารย์ อ้าว...แล้วกำลังรับประทานอาหาร จิตดวงไหน? กำลังทำผิดพระวินัย จิตดวงไหน? เรียนไปทำไม? ถ้าไม่รู้!!!

ผศ.อรรณพ นี่คือ ความสอดคล้องกันของทั้ง ๓ ปิฎก ท่านอาจารย์ครับ เพราะฉะนั้น ถ้าท่านผู้ใด ยังไม่เห็นประโยชน์ของพระวินัย ก็คือ เขายังไม่เข้าใจธรรมะ ใช่ไหม?

ท่านอาจารย์ ผู้ใดไม่เห็นประโยชน์ของ "คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า" ไม่ว่าจะเป็น "คำ" ที่เป็น พระวินัย พระสูตร หรือ พระอภิธรรม ผู้นั้น ไม่รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และไม่เห็นคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเลย ว่า "แต่ละคำ" เพื่อใคร? คิดหรือ? ว่าเพื่อบรรพชิตเท่านั้น? ลองอ่านดูสิ จะเพื่อผู้ที่ได้เข้าใจหรือเปล่า? แล้วทำไมจะมุ่งมั่นไปที่พระอภิธรรม? ในเมื่อเดี๋ยวนี้ ก็เป็นอภิธรรม!!! พระวินัยก็เป็นพระอภิธรรม ธรรมะก็เป็นอภิธรรม "อภิ" คือ ละเอียดยิ่ง ลึกซึ้งยิ่ง

ผศ.อรรณพ เพราะฉะนั้น เมื่อมีตัวสภาพธรรมะ คือ จิต เจตสิก ที่เป็นกุศลบ้าง อกุศลบ้าง จึงสามารถได้ประโยชน์จากพระวินัยแต่ละประการ ที่จะสะท้อนให้เห็นว่า มีจิต เจตสิก ที่เป็นกุศลหรืออกุศล แยบยล อย่างไร

ท่านอาจารย์ วันไหน เวลาไหน "คำ" ที่ฟัง ไม่ใช่พระธรรม แต่เป็นพระวินัย จะปลาบปลื้มไหม? ที่ได้ฟังคำนั้นด้วย!!! ไม่จำกัดเฉพาะแค่คำในพระสูตรและพระอภิธรรม

ผศ.อรรณพ ปลาบปลื้มครับ ท่านอาจารย์ เพราะได้เห็นความละเอียดของสภาพธรรมะ ที่เป็นหิริโอตตัปปะ กับ อหิริกะ อโนตตัปปะ ที่จะรักษาพระวินัยและไม่รักษาพระวินัย ด้วยหิริโอตตัปปะที่ละเอียด แล้วก็อหิริกะ อโนตตัปปะ ที่มีตั้งแต่ละเอียด ไปจนถึงหยาบ

ท่านอาจารย์ นี่คือ คุณของพระธรรมที่ทรงแสดงให้เข้าใจ ไม่ใช่เป็นตัวเราซึ่งเลือก เพื่อที่จะเป็นเรา แล้วก็ไม่เห็นคุณ ว่า พระวินัยแสดงไว้ทำไม? ไม่ใช่สำหรับเรา สำหรับพระภิกษุ รู้มากทำไม ก็รู้มากเพราะละเอียด ใช่ไหม? แค่ไม่รับเงินรับทอง และถ้ารับไปแล้ว ทำอย่างไร? ทรงอนุเคราะห์ให้ภิกษุนั้น สามารถที่จะพ้นผิดจากการทำผิด แต่ต้องให้ถูกต้องตามพระวินัย ไม่ใช่ทำตามใจชอบ!!!

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่าน ครับ

.........

ขอเชิญท่านที่สนใจความการสนทนาเรื่องพระวินัยครั้งอื่นๆ ที่อาจารย์คำปั่น อักษรวิลัย ได้ตัดต่อเป็นคลิปสั้นๆ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง เป็นคลิปที่น่าติดตามมากๆ ครับ (ขออนุโมทนาในกุศลวิริยะของ อาจารย์คำปั่น อักษรวิลัย ด้วยครับ) ขอเชิญคลิกชมได้จากคลิปตัวอย่าง และรายการคลิปด้านล่าง ครับ

ขอเชิญคลิกชมคลิปวีดีโอตอนอื่นๆ ที่แต่ละหัวข้อด้านล่าง ครับ

คฤหัสถ์ควรทำอย่างไรเมื่อเห็นพระภิกษุประพฤติไม่เหมาะสม
บวชแล้วไม่ศึกษาพระธรรมวินัย หลอกลวงตั้งแต่เริ่มบวช
กล่าวคำจริงเพื่อประโยชน์เกื้อกูล
ใครคือพระภิกษุ
ถ้าไม่น้อมประพฤติตามพระธรรมวินัย ก็ไม่ใช่พระภิกษุจริงๆ
ภิกษุในธรรมวินัยไม่รับและไม่ยินดีในเงินและทอง
ทางออกที่ดี เมื่อพระภิกษุรับเงิน
ไม่อนุโมทนากับภิกษุผู้ทุศีล
ถ้าทำเหมือนอย่างคฤหัสถ์ได้ บวชทำไม
เพ่งโทษ ติเตียน โพนทะนา ตามพระธรรมวินัย
โทษของการล่วงพระวินัยบัญญัติ
พระวินัยเป็นเครื่องวัดความละอาย
คนชั่วจะเป็นหัวหน้าของคนดีไม่ได้
ทั้งพระภิกษุและคฤหัสถ์ควรที่จะได้ศึกษาพระธรรมวินัย
เชียร์ฟุตบอล ไม่ใช่กิจของพระภิกษุ
เงินทองไม่ควรแก่เพศบรรพชิต
สงสารพระภิกษุที่ไม่ประพฤติตามพระธรรมวินัย
ศากยบุตร
ลาเดินตามหลังฝูงโค