ปฐมอปริหานิยสูตร ... วันเสาร์ที่ ๑๘ มีนาคม ๒๕๖๐
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ
••• ... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย ... ..•••
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ วันเสาร์ที่ ๑๘ มีนาคม ๒๕๖๐ คือ
ปฐมอปริหานิยสูตร
... จาก ...
พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ - หน้าที่ ๖๑๕
๒. ปฐมอปริหานิยสูตร (ว่าด้วยอปริหานิยธรรม ๖)
[๓๐๓] ครั้งนั้น เทวดาองค์หนึ่ง เมื่อปฐมยามล่วงไปแล้ว มีรัศมีงามยิ่งนัก ยังพระวิหารเชตวันทั้งสิ้นให้สว่างไสว แล้วเข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ถวายบังคมแล้ว ยืนอยู่ ณ ที่อันควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้กราบทูลพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ธรรม ๖ ประการนี้ย่อมเป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุ ธรรม ๖ ประการเป็นไฉน? คือความเป็นผู้เคารพในพระศาสดา ๑ ความเป็นผู้เคารพในพระธรรม ๑ ความเป็นผู้เคารพในพระสงฆ์ ๑ ความเป็นผู้เคารพในสิกขา ๑ ความเป็นผู้เคารพในความไม่ประมาท ๑ ความเป็นผู้เคารพในปฏิสันถาร ๑ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ธรรม ๖ ประการนี้แล ย่อมเป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุ เทวดา นั้นได้กล่าวดังนี้แล้ว พระศาสดาทรงพอพระทัย ลำดับนั้น เทวดาองค์นั้น ทราบว่า พระศาสดาของเราทรงพอพระทัยแล้ว จึงถวายบังคมพระผู้มีพระภาคเจ้า ทำประทักษิณแล้ว หายไป ณ ที่นั้น.
ครั้นพอล่วงราตรีนั้นไป พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เมื่อคืนนี้ เทวดาองค์หนึ่ง เมื่อปฐมยามล่วงไปแล้ว มีรัศมีงามยิ่ง ยังวิหารเชตวันทั้งสิ้นให้สว่างไสว แล้วเข้ามาหาเราถึงที่อยู่อภิวาทแล้ว ยืนอยู่ ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้นแล้วได้กล่าวกะเราว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ธรรม ๖ ประการนี้ ย่อมเป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุ ธรรม ๖ ประการเป็นไฉน? คือ ความเป็นผู้เคารพในพระศาสดา ๑ ความเป็นผู้เคารพในพระธรรม ๑ ความเป็นผู้เคารพในพระสงฆ์ ๑ ความเป็นผู้เคารพในสิกขา ๑ ความเป็นผู้เคารพในความไม่ประมาท ๑ ความเป็นผู้เคารพในปฏิสันถาร ๑ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ธรรม ๖ ประการนี้แล ย่อมเป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุ ดูกร ภิกษุทั้งหลาย เทวดาองค์นั้นได้กล่าวดังนี้แล้ว อภิวาทเรา ทำประทักษิณแล้ว ได้หายไป ณ ที่นั้น.
ภิกษุผู้เคารพในพระศาสดา เคารพในพระธรรม เคารพอย่างแรงกล้าในพระสงฆ์ เคารพในความไม่ประมาท เคารพในปฏิสันถาร ย่อมเป็นผู้ไม่ควรเพื่อเสื่อมย่อมมี ณ ที่ใกล้นิพพานทีเดียว.
จบปฐมอปริหานิยสูตรที่ ๒
อรรถกถาปฐมอปริหานิยสูตร
พึงทราบวินิจฉัยใน ปฐมอปริหานิยสูตรที่ ๒ ดังต่อไปนี้:-
ความเป็นผู้เคารพในพระศาสดา ชื่อว่า สตฺถุคารวตา. ความเป็นผู้เคารพในโลกุตรธรรม ๙ อย่าง ชื่อว่า ธมฺมคารวตา. ความเป็นผู้เคารพในพระสงฆ์ ชื่อว่า สงฺฆคารวตา. การกระทำความเคารพในสิกขา ๓ ชื่อว่า สิกฺขาคารวตา. ความเป็นผู้เคารพในความไม่ประมาทชื่อว่า อปฺปมาทคารวตา. ความเป็นผู้เคารพในปฏิสันถาร ๒ อย่างด้วยสามารถแห่งธรรม และอามิส ชื่อว่า ปฏิสณฺฐารคารวตา.
ภิกษุชื่อว่า สตฺถุครุ เพราะมีความเคารพในพระศาสดา. ภิกษุชื่อว่า ธมฺมครุ เพราะมีความเคารพในพระธรรม. ความเคารพอย่างหนักชื่อว่า ติพฺพคารโว. ภิกษุชื่อว่า ปฏิสณฺฐารคารโว เพราะมีความเคารพในปฏิสันถาร.
จบอรรถกถาปฐมอปริหานิยสูตรที่ ๒
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
⌂ข้อความโดยสรุป⌂
ปฐมอปริหานิยสูตร
(ว่าด้วยอปริหานิยธรรม ๖)
เทวดาองค์หนึ่ง ได้เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า กราบทูลว่า ธรรม ๖ ประการเป็นไปเพื่อความไม่เสื่อมแก่ภิกษุ ได้แก่ ความเคารพในพระพุทธเจ้า ความเคารพในพระธรรม ความเคารพในพระสงฆ์ ความเคารพในสิกขา ความเป็นผู้เคารพในความไม่ประมาท และ ความเป็นผู้เคารพในปฏิสันถาร
พอวันรุ่งขึ้นพระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ตรัสถึงเรื่องที่เทวดาเข้ามาเฝ้าและกล่าวถึงธรรม ๖ ประการดังกล่าวนั้น ให้แก่ภิกษุทั้งหลายได้ฟัง (ดังข้อความที่ปรากฏในพระสูตร)
ขอเชิญคลิกศึกษาเพิ่มได้ที่นี่ครับ
คารวะ ๖
เคารพในธรรม
เคารพในการศึกษาธรรมะ
ศีล
อาศัยพระศาสดา
ปัญญาไม่สามารถเจริญขึ้นภายในระยะเวลาอันสั้น
กุศลธรรม [ถอดเทปสนทนาธรรมรายการบ้านธัมมะ]
มีกุศลเป็นที่พึ่ง
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
