ไม่เข้าใจธรรม เป็นชาวพุทธไม่ได้

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ประมวลสาระสำคัญ

จากการสนทนาธรรม

ที่โรงแรมเชอราตัน แกรนด์ สุขุมวิท

วันพฤหัสบดีที่ ๑๙ ตุลาคม ๒๕๖๐

~ ตกอยู่ในความมืดมานาน ไม่รู้อะไรเลยทุกชาติไปในสังสารวัฏฏ์ จนกว่าจะได้มีโอกาสฟังพระธรรม ซึ่งแต่ละคำก็เป็นแสงสว่างที่ส่องให้เห็นความจริงของสิ่งที่กำลังมีทุกขณะ

~ แต่ละคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีค่ามหาศาล นับคุณค่า ประเมิน ประมาณไม่ได้เลย เพราะว่าทำให้จากความไม่รู้ ก็ค่อยๆ รู้ขึ้นจนกระทั่งหมดความไม่รู้ ได้

~ ทุกชาติไปที่ได้ฟังพระธรรม ค่อยๆ เข้าใจขึ้นค่อยๆ อบรมมั่นคงขึ้น จนกระทั่งค่อยๆ คลายความติดข้องในสิ่งที่ยึดถือว่าเป็นเราหรือของของเรานานแสนนานไม่ใช่เฉพาะชาติเดียว กว่าจะหมดความไม่รู้และความเป็นเรา ก็เพราะธัมมเตชะ (เดชแห่งธรรม) คือ คำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ดีแล้ว ทำให้สามารถที่จะทำให้ปัญญาค่อยๆ เกิด ค่อยๆ เจริญขึ้นได้

~ ฟังพระธรรมด้วยความเคารพ ก็คือ ฟังเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องในความหมายของแต่ละคำซึ่งลึกซึ้ง ไม่ประมาทเลย เพราะเหตุว่า ความจริงสามารถที่จะเข้าใจได้ เพราะจริง แต่ต้องไม่ใช่เพราะเรา แต่ต้องเป็นปัญญาความเห็นที่ถูกต้องที่ค่อยๆ เข้าใจขึ้น เพราะฉะนั้น แต่ละคนก็สามารถที่จะรู้เอง ว่า ค่อยๆ เข้าใจขึ้นแค่ไหน

~ เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราจะจากโลกนี้ไปเมื่อไหร่ พรุ่งนี้ก็ได้ ความเข้าใจที่ค่อยๆ เพิ่มขึ้น ก็ติดตามไปสำหรับชาติต่อๆ ไป ถ้าอีก ๑๐ ปีต่อจากนี้ไป ฟังแล้วค่อยๆ เข้าใจขึ้นอีก จากโลกนี้ไปแล้ว สิ่งที่เพิ่มขึ้นจากวันนี้อีก ๑๐ ปี ก็สามารถที่จะค่อยๆ เข้าใจขึ้นและสืบต่อในชาติต่อๆ ไป

~ ไม่มีโอกาสหรือเวลาไหนที่จะประเสริฐเท่ากับขณะที่ได้ยินได้ฟังคำจริงซึ่งแสนจะยากที่จะฟัง เพราะเหตุว่าการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแต่ละพระองค์นานมากกว่าจะได้ตรัสรู้และถ้าพระธรรมอันตรธาน (หายไป สิ้นไป) ก็ต้องอีกนานมากกว่าจะมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์ต่อไป

~ รู้ตามความเป็นจริง ว่า เข้าใจธรรม เมื่อฟัง แต่เดี๋ยวก็ลืม แค่ลุกขึ้นยืนออกไปข้างนอกก็ลืมแล้วธรรมอยู่ไหน แต่ว่าขณะที่กำลังฟัง ก็เข้าใจ ปัญญาที่เกิดจากการฟัง ไม่ได้หายไปไหนเลย แต่เนื่องจากว่าสะสมความไม่รู้มานานมาก เพราะฉะนั้น ก็มีปัจจัยที่จะทำให้ไม่คิดถึงคำที่ได้ฟัง ด้วยเหตุนี้จึงฟังพระธรรมบ่อยๆ เพราะรู้ว่า ถ้าขาดการฟังเมื่อไหร่ เมื่อนั้นก็จะไม่คิดถึงธรรมเลย ห่างเหินไปอีกนาน

~ ความไม่รู้ มีมากมายมหาศาล เมื่อไม่รู้ก็มีความติดข้อง สำคัญผิดเข้าใจผิดว่าสิ่งที่มีเป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่เที่ยง เพราะฉะนั้น (จึงต้อง) ฟังให้เข้าใจถูกต้อง จะได้ไม่เข้าใจคลาดเคลื่อน

~ คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะทำให้ปัญญาค่อยๆ เจริญขึ้น

~ มีหรือที่คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะไม่จริง

~ ชาวพุทธ คือ ผู้ที่เข้าใจธรรม ทิ้งคำนี้ไม่ได้เลย ทั้งผู้ที่เป็นคฤหัสถ์และบรรพชิต หากไม่เข้าใจธรรม จะกล่าวว่า เป็นชาวพุทธไม่ได้

~ พระปัญญาคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยิ่งใหญ่แค่ไหน คิดดู ที่สามารถที่จะทรงมีพระมหากรุณาอนุเคราะห์ต่อสัตว์โลกให้รู้ว่า คำของพระองค์นี้แหละจะทำให้เขามีความเข้าใจถูกต้อง

~ ขณะอย่าได้ล่วงเลยไปโดยไม่ฟังพระธรรม ขณะนี้ที่กำลังฟังธรรม รู้ค่าไหม รู้ประโยชน์ไหม ว่า ถ้าไม่มีขณะนี้ที่ฟัง สามารถจะเข้าใจธรรมได้ไหม เพราะฉะนั้น แต่ละคำก็เป็นความลึกซึ้งอย่างยิ่ง ว่า ไม่มีอะไรที่จะมีประโยชน์ที่สุดในชีวิตทุกชาติในสังสารวัฏฏ์ เท่ากับได้ฟังคำที่จะทำให้มีความเห็นที่ถูกต้อง ทุกขณะที่ได้ยินได้ฟังพระธรรมแล้วเข้าใจ เป็นขณะที่มีประโยชน์ที่สุด ถ้าขณะนี้หลับ ขณะที่ประเสริฐนั้นก็ล่วงเลยไปแล้ว

~ ความหวังดีเป็นความหวังดี ไม่ย่อท้อ ไม่ท้อถอย เพราะปัญญานำไปในกิจทั้งปวงที่เป็นกุศลซึ่งจะเป็นประโยชน์ เรา ไม่เดือดร้อน แต่กล่าวคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่าที่เราเข้าใจและสามารถที่จะทำให้ผู้อื่นได้เข้าใจได้

~ ว่าง่าย คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสความจริงว่าอย่างไร บุคคลผู้นั้น ก็เห็นประโยชน์ และเห็นว่าเป็นสิ่งที่ควรประพฤติปฏิบัติตาม ตามกำลังของการสะสม

~ ธรรมที่เป็นฝ่ายไม่ดี เกิดขึ้นเมื่อไหร่ ก็ต้องไม่ดีเมื่อนั้น ไม่ว่าจะอยู่ที่ใครคนไหน ทำไมเขาไม่ดี เราเห็น แล้ว เราไม่ดี เห็นบ้างไหม

~ การบูชาสูงสุดให้ตรงตามพุทธประสงค์ ที่ทรงบำเพ็ญพระบารมีกว่าจะได้ตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็คือ ทุกครั้งที่ได้เข้าใจธรรมเป็นเหตุที่จะทำให้ประพฤติปฏิบัติตาม เป็นการบูชาที่สูงสุด

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพอย่างยิ่ง

และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกท่าน...