ทุกอย่างจะดีขึ้นเมื่อมีความเข้าใจขึ้น ... ไปสนทนาธรรมที่คณะมนุษยศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์ ๒๒ มกราคม ๒๕๖๓

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

วันนี้ วันพุธที่ ๒๒ มกราคม ๒๕๖๓ มีสนทนาธรรมที่อาคารจุฬาภรณ์พิศาลศิลป์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๗.๐๐ น. โดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับชมรมนิสิตเก่ามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้จัดกิจกรรมที่มีค่ายิ่งในครั้งนี้ ซึ่งเป็นโอาสที่ดียิ่งที่ผู้ที่เห็นประโยชน์จะได้ฟังคำจริงที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ทำให้ค่อยๆ ได้สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กทีละน้อย ค่อยๆ ขัดเกลาความเป็นผู้โง่ (คือมากไปด้วยอวิชชา ความไม่รู้) ด้วยการอาศัยคำจริงแต่ละคำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง

ขออนุญาตนำข้อความบางช่วงบางตอนจากการสนทนาธรรมในวันนี้มาให้ทุกๆ ท่านได้อ่านได้ศึกษาพิจารณาไตร่ตรองในความจริง ซึ่งเป็นการสนทนาระหว่างอาจารย์จรัญ ภักดีธนากุล กับ ท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ซึ่งเป็นประโยชน์เกื้อกูลอย่างยิ่ง ดังนี้

จรัญ ภักดีธนากุล : คำกล่าวที่ท่านอาจารย์กล่าวสม่ำเสมอว่า ทุกสรรพสิ่ง เป็นธรรม ธรรม เป็นอนัตตา ความเข้าใจเบื้องต้นว่าจะช่วยให้เกิดประโยชน์แก่ผู้คนที่ได้ฟังและพยายามค้นหาความจริง ค้นหาความเข้าใจความหมายของข้อความนี้ ก็คือ ในที่สุด ก็ไม่ยึดมั่นถือมั่นในสรรพสิ่งทั้งหลาย เพราะเขาก็จะต้องแปรปรวนเปลี่ยนไป เขาต้องเกิดเขาต้องดับไป เมื่อความยึดมั่นถือมั่นในสรรพสิ่งทั้งหลายที่เป็นอารมณ์ของจิต มันลดน้อยลง ความปรารถนา ความหวั่นไหว ความหวาดสะดุ้ง โศกเศร้าเสียใจ หรือ แม้แต่ดีใจ มันจะบรรเทาของมันไป ละวางจางคลายไป โดยไม่ต้องมีใครไปสั่งไปทำไปกดไปข่ม มันเป็นไปตามกลไกของเหตุปัจจัย ผมพอที่จะเห็นได้ ว่า ถ้าได้เข้าถึงคำกล่าวที่ว่า ทุกสรรพสิ่งเป็นธรรม ธรรม เป็นอนัตตา ไม่อยู่ในบังคับบัญชาของใคร ความยึดมั่นถือมั่นในโลกธรรมทั้งหลาย ในลาภยศสรรเสริญทรัพย์สมบัติชื่อเสียงเกียรติคุณ ก็จะเบาบางลง ความทุกข์ร้อนในจิตใจ ก็จะเบาบางลง ความเบียดเบียนแย่งชิง ก็จะน้อยลง ถ้ามองในแง่ตื้นๆ ว่า ประโยชน์ของการได้ฟังพระพุทธรรม แล้วก็ค่อยๆ ติดตามศึกษาฟังคำอธิบายของท่านผู้รู้ผู้ทรงธรรม จะเป็นประโยชน์ต่อชีวิตของเราเองอย่างนี้ได้ไหมครับ

สุจินต์ บริหารวนเขตต์ : แน่นอน เพราะเหตุว่า ไม่มีใครทำอะไรนอกจากธรรม แม้แต่ชีวิตจะเปลี่ยนไปก็เพราะความเข้าใจ เมื่อมีความไม่รู้ ทั้งๆ ที่สิ่งนี้เกิดดับทุกวันก็ไม่ได้รู้ถูกต้องตามความเป็นจริงเลยว่าไม่ใช่เรา แต่พอได้ฟังแล้วแม้ในขั้นต้นก็เริ่มเห็นเริ่มเข้าใจ ว่า ไม่มีอะไรที่จะยั่งยืนเลย เกิดมาก็เริ่มไม่ยั่งยืนแล้ว จากเด็กค่อยๆ เติบโตขึ้นทีละวัน จากความไม่รู้ค่อยๆ เข้าใจขึ้น เพราะฉะนั้น ทุกสิ่งทุกอย่างไม่มีทางที่จะไม่หมดสิ้นไป แต่ว่าความเข้าใจวันนี้ ถ้าได้ฟังอีก เข้าใจเพิ่มขึ้น นี่เป็นเหตุที่เล่าเรียนศึกษาไม่ว่าวิชาการใดๆ ทั้งสิ้น จะให้รู้ทันที เป็นไปไม่ได้ ยิ่งเป็นความจริงที่ปกปิดมาในแสนโกฏิกัปป์ในสังสารวัฏฏ์ จะให้รู้วันนี้ทันทีเป็นไปไม่ได้ แต่ว่าสามารถที่จะเริ่มเข้าใจในขั้นการฟัง ว่า จริงหรือเปล่า? ได้ยินเดี๋ยวนี้ ไม่ใช่เมื่อกี้นี้เลยแน่นอน เห็นเดี๋ยวนี้ก็ไม่ใช่เห็นเมื่อกี้นี้ ความคิดในเสียงแต่ละคำก็ไม่ใช่ขณะก่อนนี้เลย เพราะฉะนั้น ก็มีการเกิดดับสืบต่อซึ่งไม่ปรากฏรอยต่อของการดับและการเกิดต่อเลย เร็วมาก นี่เป็นเหตุที่ปกปิดได้ไม่ให้รู้ความจริง ว่า ทุกสิ่งทุกอย่างชั่วคราวแสนสั้น จะเป็นคนนี้ได้อีกนานเท่าไหร่ แล้วจะเป็นคนนี้โดยที่ว่ามีความยึดมั่นว่ามีเรา ทั้งๆ ที่ไม่มี นี่ก็หลงแล้ว ผิดแล้ว แล้วการที่มีเรา ก็ทำให้ต้องการ แสวงหาทุกอย่างเพื่อเราทั้งหมดเลย จนกว่าจะรู้ว่าไม่มีเรา และทั้งหมดไม่ใช่เฉพาะตัวเรา ไม่ว่าใครทั้งสิ้น ญาติพี่น้อง เพื่อนฝูง ต่างชาติ ต่างภาษา ก็เป็นธรรมหมด โลภะความติดข้องเหมือนกันหมด เกิดแล้วเปลี่ยนไม่ได้ ไม่ว่าใครทั้งนั้น ความโกรธความขุ่นเคืองใจ ความไม่พอใจ ไม่ใช่เป็นของชาติหนึ่งชาติใดคนหนึ่งคนใด แต่เป็นลักษณะที่เกิดเมื่อไหร่ตรงไหนกับใคร ก็เป็นอย่างนั้น เพราะฉะนั้น เห็นสิ่งใด เป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำ เพราะมีความเข้าใจถูกต้อง ทำให้มีความเข้าใจเพิ่มขึ้น เพราะฉะนั้น การมีความเมตตา ความเป็นมิตรก็เจริญขึ้น เพราะความเข้าใจ ทุกอย่างจะดีขึ้นเมื่อมีความเข้าใจขึ้น ถ้ายังคงเป็นเรา ยึดมั่นว่าเราไม่ตายหรอกพรุ่งนี้เราก็ยังอยู่ กับ การที่เราคิดว่า เดี๋ยวก็ตาย จะทำอะไรก็ทำ ในสิ่งที่เป็นประโยชน์ ก็ทำให้เราไม่ประมาทในการที่จะเป็นคนดีแล้วก็ทำความดีจนกว่าจะรู้ความจริงว่าไม่มีเรา เพราะฉะนั้น ที่ถูกต้องที่สุดที่เปลี่ยนไม่ได้ ก็คือว่า ไม่มีเรา แต่มีธรรมที่ดีบ้าง ไม่ดีบ้าง อีกมากมายที่ทรงแสดงไว้โดยละเอียดตามลำดับขั้น

จรัญ ภักดีธนากุล : ก็กล่าวต่อไปได้อีกว่า เราจะไปออกกฏหมายบังคับให้คนเป็นคนดีไม่มีทางสำเร็จ เราจะไปบังคับตัวเองด้วยซ้ำให้เป็นคนดีโดยที่ไม่รู้ไม่เข้าใจโลกไม่เข้าใจชีวิต ไม่เคยได้สดับหลักธรรมอย่างที่ท่านอาจารย์สะท้อนพระดำรัสของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามาให้พวกเราได้ฟัง ถ้าปราศจากการได้ฟังพระธรรมที่บริสุทธิ์อย่างนี้ เราไม่สามารถบังคับหรือทำให้ใครเป็นคนดีได้แม้แต่ตัวเราเอง

สุจินต์ บริหารวนเขตต์ : เริ่มเห็นความเป็นธรรม เริ่มเข้าใจความหมายของอนัตตาแล้วค่อยๆ เข้าใกล้ความจริง ไม่มีใครอยากชั่ว ไม่มีใครอยากไม่ดี แต่โกรธแล้วเกลียดแล้วทำร้ายแล้วคิดไม่ดีแล้ว ตามเหตุตามปัจจัย เพราะไม่รู้ว่า สิ่งที่ไม่ดีเป็นเหตุต้องให้ผลเป็นสิ่งที่ไม่ดี แล้วก็ยังไม่รู้ด้วยว่าพูดได้อย่างนี้เหตุดีนำมาซึ่งผลดี เหตุไม่ดี ก็นำมาซึ่งผลไม่ดี แต่ไม่ได้เข้าถึงเลยว่าเหตุคืออะไรและผลคืออะไร หารู้ไม่ว่าการเกิดนี่ก็เป็นผลของกรรมคือการกระทำ ถ้าเกิดเป็นมนุษย์เป็นผลของกรรมดี ถ้าเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานเป็นผลของกรรมไม่ดีไม่สามารถที่จะได้ยินได้ฟังได้เข้าใจธรรมได้ประพฤติสิ่งที่ดีงาม เพราะเหตุว่า ผลของกรรมทำให้เกิดอย่างนั้น ได้ยินอย่างนี้จิ้งจกตุ๊กแกก็ไม่สามารถจะเข้าใจได้ แต่ผู้ที่เกิดมาเป็นมนุษย์ ก็ต่างกันหลากหลาย ประเภทที่ไม่สนใจที่จะรู้ความจริง มีมาก ไปฝืนเขา ให้ฟังนะ ประโยชน์อย่างนี้นะ ก็ไม่สนใจ เพราะมีความเป็นเราจากความไม่รู้ เพราะฉะนั้น ชาวโลกหาวิธีทุกทางที่จะให้คนดี แต่ไม่รู้ว่าดีคืออะไร และอะไรเป็นเหตุให้ดีบ้าง ชั่วบ้าง ก็ไม่มีทางสำเร็จเลย แต่เขาก็กล่าวว่ามีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง แต่ไม่ได้พึ่งเลย เพราะเหตุว่าความเข้าใจพระธรรมคือสิ่งที่มีจริงถูกต้องต่างหาก ที่จะเป็นเหตุให้รู้ว่าอะไรดีอะไรชั่ว เหตุอย่างไรผลอย่างไร เพราะฉะนั้น จะมีที่พึ่งจริงๆ ที่จะกล่าวว่ามีพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง ก็คือ ฟังคำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว


ขอเชิญคลิกฟังไฟล์เสียงสนทนาได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ครับ

ทุกอย่างจะดีขึ้นเมื่อมีความเข้าใจขึ้น

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...