พระพุทธศาสนาไม่ใช่เถรสมาคม_สนทนาพิเศษ วันศุกร์ที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้าที่ ๓๒๐
"ธรรม ก็ดี วินัย ก็ดี อันใด อันเราแสดงแล้ว ได้บัญญัติไว้แล้ว แก่พวกเธอ ธรรมและวินัย อันนั้น จักเป็นศาสดา แห่งพวกเธอ โดยกาลล่วงไปแห่งเรา"
พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้าที่ ๔๓๙
เมื่อเราปรินิพพานแล้ว พระธรรมขันธ์ ๘๔,๐๐๐ เหล่านี้ ก็จักโอวาท จักพร่ำสอนเธอทั้งหลาย ทรงโอวาทว่า ธรรมวินัย นั้น จักเป็นศาสดา ของเธอทั้งหลาย เมื่อเราล่วงไป
ประมวลสาระสำคัญ
จากการสนทนาพิเศษ
"พระพุทธศาสนาไม่ใช่เถรสมาคม"
ที่บ้านคุณทักษพล - คุณจริยา เจียมวิจิตร
วันศุกร์ที่ ๒๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓
~ พระพุทธศาสนา คือ คำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่ออะไร? ต่างจากทุกศาสนา เพราะเหตุว่า สอนให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงตามความเป็นจริง เพียงเท่านี้ ถ้าไม่ไตร่ตรอง ยังหาไม่พบเลยว่าแล้วอะไรจริงแล้วสิ่งที่มีจริงเดี๋ยวนี้เป็นอะไร นี่คือ ความลึกซึ้งอย่างยิ่งของแต่ละคำที่แสดงถึงสิ่งที่ละเอียดที่พระองค์ทรงบำเพ็ญพระบารมีที่จะได้ตรัสรู้ความจริง จากเวลาที่ยาวนานมากกว่าจะได้รู้ทุกคำที่พระองค์ได้ตรัสไว้ดีแล้วให้เราได้เข้าใจ เพราะฉะนั้น พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ได้ก็ต่อเมื่อมีผู้ที่เข้าใจคำที่พระองค์ตรัสไว้ดีแล้ว แล้วสามารถที่จะดำรงความถูกต้องของคำนั้นไว้ มิฉะนั้นแล้ว ก็ไม่ชื่อว่าดำรงพระพุทธศาสนา หรือว่าจะรักษาพระพุทธศาสนาโดยวิธีไม่เข้าใจคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นไปไม่ได้
~ มีทุกอย่างพร้อมมูล แต่ไร้ความเข้าใจคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะชื่อว่าดำรงรักษาพระพุทธศาสนาได้ไหม? เพราะว่า ทั้งหมดทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อเข้าใจ เพราะฉะนั้น ไม่ว่าอะไรก็ตามชาวพุทธต้องเข้าใจ วัด คืออะไร ต้องเข้าใจ ภิกษุคือใคร ต้องเข้าใจ ทุกอย่างต้องเข้าใจให้ถูกต้อง ถ้าเข้าใจผิด ก็คือว่า ไม่เข้าใจ ซึ่งเป็นการทำลายพระพุทธศาสนาเพราะไม่เข้าใจ ไม่ใช่ว่าอย่างอื่นจะมาทำลายพระพุทธศาสนาได้
~ ไม่มีใครสามารถที่จะอยู่ดำรงคงที่ไปเรื่อยๆ ไม่จากโลกนี้ไปเลย ใช่ไหม? แม้แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเอง เพราะฉะนั้น ไม่ว่าใครทั้งหมด ก็ต้องจากโลกนี้ไป แต่คำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ดีแล้ว จะอยู่ในใจของทุกคนที่ได้เข้าใจ ตราบเท่าที่เขายังอยู่ในโลกนี้ก็จะดำรงคำสอนไว้
~ สั้นๆ น่าคิด ไม่น่าที่จะลืม ก็คือ ความเข้าใจในคำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้เท่านั้นที่จะดำรงรักษาคำสอนของพระองค์ไว้ได้
~ ถ้าไม่เข้าใจพระธรรม จะกตัญญูได้อย่างไร เพราะไม่รู้คุณ เพราะฉะนั้น กตัญญู ก็คือ ต้องรู้คุณจริงๆ ของพระธรรม จึงสามารถที่จะเป็นผู้กตัญญูต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้
~ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงแสดงธรรมเพื่ออะไร? เพื่อความเข้าใจเพราะฉะนั้น กตัญญู ก็คือ รักษาคำของพระองค์เพื่อให้คนได้เข้าใจเมื่อ (ตนเอง) เข้าใจแล้ว แต่ถ้าไม่เข้าใจ ทำลายคำสอนทันที ทำลายคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ตรัสไว้ดีแล้วทั้งหมด
~ ในอดีตที่ผ่านมาแล้วจนถึงเดี๋ยวนี้และต่อไปข้างหน้า ถ้าไม่มีความเข้าใจ "คำนี้คำเดียว" จะแก้อะไรได้ไหม? แม้แต่ที่จะบอกว่าจะให้กฎหมายช่วยในการที่จะให้พระศาสนาดำรงอยู่ได้ แต่คนที่เป็นนักกฎหมายหรือคนที่มีความคิดอย่างนี้เข้าใจธรรมหรือเปล่า ตรงนี้ก็ไม่มีเลย แล้วจะไปทำอะไรกันได้
~ พระธรรมวินัยควรจะรักษาไว้ดำรงไว้ เพราะเป็นประโยชน์อย่างยิ่งกับทุกคนทั้งโลกถ้าเขาสามารถที่จะเข้าใจได้ แล้วถ้าแต่ละคนเป็นผู้ที่ประพฤติดี กฏหมายก็สบายมาก ไม่ต้องมาเป็นห่วงเป็นใยเรื่องนั้นเรื่องนี้
~ เถรวาท วาท คือ คำ เถร คือ ที่มั่นคง หมายความว่า ความถูกต้องนั้น ไม่มีใครสามารถที่จะเปลี่ยนได้เลย ไม่ว่าใครทั้งสิ้น เป็นคำที่กล่าวถึงสิ่งที่มีจริงที่ถูกต้องถึงที่สุด ซึ่งเปลี่ยนแปลงอีกไม่ได้เลย
~ ถ้าไม่ตรงก็คือผิด ซึ่งจะนำความผิดต่อๆ ไปอีกทั้งหมด
~ ภัยจากไวรัสโควิด กำลังระบาด เป็นกันทุกคนหรือเปล่า? ไม่เป็นทุกคน ทำไมเป็น ทำไมไม่เป็น? คนติดเชื้อก็เป็น แล้วทำไมติด? มีกรรมเป็นปัจจัยหลัก แล้วก็การที่ไม่มีการระแวดระวังหลายๆ อย่างหลายปัจจัย เพราะฉะนั้น จะพ้นภัยได้อย่างไร? ทั้งหมดอยู่ที่ความเข้าใจ ถ้าไม่มีความเข้าใจจริงๆ ไม่มีทางเลย ถ้าจะพ้นภัยจริงๆ ทั้งหมด ก็คือ ไม่ต้องเกิด หนทาง มี จากผู้ที่ไม่เกิดแล้ว คือ พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
~ ถ้าไม่มีการเกิด จะมีทุกข์ไหม จะมีภัยไหม ทุกชนิดเลย? ถ้าไม่มีการเกิด ก็ไม่มีทุกข์ภัยเลย
~ คำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกคำ ทำให้ค่อยๆ พ้นภัยไปจนกว่าจะถึงที่สุด ถ้าเข้าใจคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่มีทุจริต
~ ยังไม่ต้องคิดถึงการที่จะไม่เกิด เพราะยังมีเหตุที่จะทำให้เกิด ยังไม่พ้นจากการเกิด เพียงแต่ว่า ดีหรือเปล่า พอหรือยัง ที่จะพ้นภัย ต้องพ้นด้วยคุณความดี เพียงแค่นี้ ยังไม่ต้องไปถึงการไม่เกิด เพียงที่จะเป็นเป็นคนดี เพื่อพ้นภัย เป็นกันหรือเปล่า?
~ ลองคิดถึงจิตของผู้ที่กล่าวคำจริง ไม่หวังดีหรือในการที่จะกล่าวคำจริงที่ถูกต้องให้คนอื่นได้เข้าใจถูกต้องด้วย เป็นความหวังดีหรือเปล่า?
~ พระพุทธศาสนา ไม่ใช่เถรสมาคม (แต่เป็นพระธรรมวินัย ที่ต้องศึกษาให้เข้าใจแล้วก็ประพฤติตามด้วยความเห็นประโยชน์อย่างยิ่ง) เพราะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ได้ทรงมอบพระธรรมไว้กับผู้หนึ่งผู้ใดเลยทั้งสิ้น
~ ชีวิตของพระภิกษุ ต้องอุทิศเพื่อพระธรรมวินัย ไม่ใช่เพื่อเถรสมาคม (ต้องเพื่อพระธรรมวินัย เพื่อพระพุทธศาสนาเท่านั้น)
~ จริงๆ แล้ว ทุกข์ ใครจะแก้ได้ให้หมดสิ้น ไม่มีวันจบ เพราะต้องรู้ว่าทุกข์เกิดจากอะไร แล้วจะไม่มีทุกข์ได้ ก็ต่อเมื่อดับเหตุที่จะให้เกิดทุกข์ แล้วผู้ที่ได้ดับทุกข์ได้หมด ก็คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะฉะนั้น ถ้าไม่มีปัญญาที่จะดับทุกข์ ทุกข์ก็มีปัจจัยที่จะเกิดไม่มีสิ้นสุดช่วยทุกข์นี้ ทุกข์นั้นก็มาอีกเรื่อยๆ ไม่มีวันจบเลย แต่ว่าถ้าได้เข้าใจธรรม เป็นการช่วยที่ยั่งยืนที่สุด คือ ไม่มีใครสามารถที่จะทำให้ทุกข์เกิดขึ้นอีกได้เลย ถ้าดับเหตุของทุกข์นั้นแล้ว
~ ต้องเป็นผู้ที่เห็นประโยชน์ใหญ่จริงๆ ของการที่ได้ฟังคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งไม่มีทางที่จะได้ยินได้ฟังถ้าไม่มีการเห็นประโยชน์อย่างยิ่ง เพราะว่า หลายคนชวนฟัง ก็ไม่ฟัง หมายความว่า เขาไม่เห็นประโยชน์ เพราะฉะนั้น ผู้ที่สามารถที่จะเห็นคุณค่าของคำของพระองค์ที่จะนำมาซึ่งประโยชน์ ก็จะรู้ได้เลยว่า ไม่มีอะไรเทียบได้เลยแล้วใครจะรู้ถ้าเขาไม่ได้ศึกษาด้วยความเคารพจริงๆ
~ พระภิกษุ จะช่วยสังคมได้ไหม? ถ้าไม่เข้าใจ ก็จะไปคิดอีกแบบหนึ่งแต่ถ้าเข้าใจ พระภิกษุสามารถช่วยสังคมได้ดีกว่าใครทั้งหมดในเมื่อมีความเข้าใจที่ถูกต้อง ช่วยให้เขาไม่เป็นทุกข์ไม่เดือดร้อนมากกับการที่สิ่งนั้นได้เกิดขึ้นแล้ว เพราะฉะนั้น หนทางที่ดีที่สุด ก็คือ ให้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ว่า สิ่งนั้นมีเหตุเกิดจากอะไร เพื่อเขาจะพ้นจากเหตุที่จะให้เกิดสิ่งนั้น เพราะฉะนั้น ต้องรู้หน้าที่ รู้ตามความเป็นจริง ไม่ใช่ว่าพระภิกษุจะช่วยสังคมไม่ได้ แต่พระภิกษุช่วยได้ดีกว่าคนที่ไม่เข้าใจพระพุทธศาสนาช่วย แต่เพราะเข้าใจผิดจึงไปทำสิ่งที่ไม่ใช่หน้าที่ของพระภิกษุเลยแล้วก็เป็นการทำลายคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าด้วย เพราะมัวไปคิดว่านั่นก็คือกิจของพระภิกษุ ซึ่งไม่ใช่
~ แต่ละบ้านศึกษาพระธรรมให้เข้าใจ นี่จึงจะชื่อว่านับถือพระสัมมาสัมพุทธเจ้า นับถือพระพุทธศาสนา
~ ไม่มีตัวตนที่จะไปทำอะไรได้ นอกจากความเข้าใจถูก ค่อยๆ ละความเห็นผิด
...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง
และอนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...