๑. ปฐมพลกรณียสูตร อาศัยศีล เจริญอริยมรรคน้อมไปในการสละ

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๑ - หน้า 140

พลกรณียวรรคที่ ๑๑

๑. ปฐมพลกรณียสูตร

อาศัยศีล เจริญอริยมรรคน้อมไปในการสละ

[๒๖๔] สาวัตถีนิทาน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย การงานที่จะพึงทำด้วยกําลังอย่างใดอย่างหนึ่ง อันบุคคลทำอยู่ ทั้งหมดนั้น อันบุคคลอาศัยแผ่นดิน ดำรงอยู่บนแผ่นดิน จึงทำได้ การงานที่จะพึงทำด้วยกำลังเหล่านี้ อันบุคคลย่อมกระทำได้ด้วยอาการอย่างนี้ แม้ฉันใด ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว จึงเจริญอริยมรรคประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ ฉันนั้นเหมือนกัน.

[๒๖๕] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว จึงเจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซี่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ อย่างไรเล่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว จึงเจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซี่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ อย่างนี้แล.

จบ ปฐมพลกรณียสูตรที่ ๑

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๑ - หน้า 141

พลกรณียวรรควรรณนาที่ ๑๑

อรรถกถาปฐมพลกรณียสูตร

พึงทราบวินิจฉัยใน พลกรณียวรรค.

บทว่า พลกรณียา ได้แก่ การงานมีการวิ่ง การกระโดด การก้มและการหว่านเป็นตัน พึงทำด้วยกําลังขาและกําลังแขน. บทว่า สีเล ปติฎฺาย ได้แก่ ตั้งอยู่ในจตุปาริสุทธิศีล บทว่า อฏงฺคิกํ มคฺคํ ได้แก่ อริยมรรคกับวิปัสสนา.

จบอรรถกถาปฐมพลกรณียสูตรที่ ๑