๕. พีชสูตร ผู้อาศัยศีล เจริญอริยมรรค เหมือนพืชอาศัยแผ่นดิน

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๑ - หน้า 144

๕. พีชสูตร

ผู้อาศัยศีล เจริญอริยมรรค เหมือนพืชอาศัยแผ่นดิน

[๒๗๒] สาวัตถีนิทาน. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พืชคามและภูตคามชนิดใดชนิดหนึ่งนี้ ย่อมถึงความเจริญงอกงามใหญ่โต พืชคามและภูตคามทั้งหมดนั้นอาศัยแผ่นดิน ตั้งอยู่ในแผ่นดิน จึงถึงความเจริญงอกงามใหญ่โต พืชคามและภูตคามเหล่านี้ ย่อมถึงความเจริญงอกงามใหญ่โต ด้วยอาการอย่างนี้ แม้ฉันใด ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว เจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ ย่อมถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ในธรรมทั้งหลายฉันนั้นเหมือนกัน.

[๒๗๓] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว เจริญอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซี่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ อย่างไรเล่า จึงถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ในธรรมทั้งหลาย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมเจริญสัมมาทิฏฐิ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ฯลฯ ย่อมเจริญสัมมาสมาธิ อันอาศัยวิเวก อาศัยวิราคะ อาศัยนิโรธ น้อมไปในการสละ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุอาศัยศีล ตั้งอยู่ในศีลแล้ว เจริญอริยมรรคอันประกอบ

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค เล่ม ๕ ภาค ๑ - หน้า 145

ด้วยองค์ ๘ กระทำให้มากซึ่งอริยมรรคอันประกอบด้วยองค์ ๘ อย่างนี้แล ย่อมถึงความเจริญงอกงามไพบูลย์ ในธรรมทั้งหลาย.

จบพีชสูตรที่ ๕

อรรถกถาพีชสูตร

ในบทว่า พีชคามภูตคามา นี้ พึงทราบว่า พืช ๕ ชนิด ชื่อว่า พีชคาม พืชนั้นนั่นแล สมบูรณ์ด้วยใบ ชื่อว่า ภูตคาม ตั้งแต่มีสีเขียว. บทว่า พลํ คาเหนฺติ ได้แก่ ถึงความเจริญงอกงาม คือ มีลำต้นมั่นคง. นี้เป็นกถาตามลำดับในบทว่า กุสุพฺเภ โอตรนฺติ เป็นต้น.

จบอรรถกถาพีชสูตรที่ ๕