ความหมายของคำว่านามธรรม และรูปธรรม
ความพอใจ ไม่พอใจ ที่เกิดขึ้นนั้น เป็นเพราะไม่รู้สภาพความจริงของสิ่งที่เห็นนั่นเอง
คุณวันทนา สวัสดีค่ะท่านผู้ฟัง อาจารย์สุจินต์ได้พูดถึงคำจำกัดความ และความหมายของคำว่านามธรรม และรูปธรรมว่า นามธรรมในพระพุทธศาสนาหมายถึงสิ่งที่ไม่ใช่รูป ไม่มีรูปร่างลักษณะ นามธรรมได้แก่ จิตใจ ความรู้สึกนึกคิด ความสุข ความทุกข์ ความโลภ ความโกรธ ความหลง ความเมตตากรุณาเหล่านี้เป็นต้น ส่วนรูปธรรมก็ได้แก่สิ่งที่ไม่ใช่จิตใจ ไม่มีความรู้สึกนึกคิด เช่น ร่างกาย ดิน น้ำ ไฟ ลม เป็นต้น รูปในทางพุทธศาสนามี ๒๘ รูป สีเป็นรูปหนึ่งใน ๒๘ รูป สีเป็นสิ่งที่มีจริง เป็นรูปที่ปรากฏให้เห็นทางตา แต่โดยมากนั้นเราคิดว่าเห็นวัตถุสิ่งของ ไม่ได้เห็นสี ซึ่งก็เป็นความเข้าใจผิดอันหนึ่ง สำหรับการสนทนาธรรมในวันนี้ดิฉันก็ขอเริ่มด้วยคำถามว่า มีความจำเป็นอย่างไรที่เราต้องเรียนรู้เรื่องรูปสี
ท่านอาจารย์ รูปสีเป็นรูปสำคัญมากรูปหนึ่งในชีวิตประจำวัน เพราะเราเห็นสีทุกวัน คุณวันทนามีความสุขหรือความทุกข์ที่เกิดจากการเห็นสีต่างๆ บ้างไหมคะ
คุณวันทนา มีอยู่ตลอดเวลาค่ะ
ท่านอาจารย์ ทำไมล่ะคะ
คุณวันทนา คือบางทีนะคะ เราก็เกิดชอบใจ พอใจ หรือบางทีก็ไม่พอใจสิ่งที่เราเห็นนั้น
ท่านอาจารย์ เพราะฉะนั้นคุณวันทนาก็คงจะเห็นแล้วว่า ความพอใจ ไม่พอใจ ที่เกิดขึ้นนั้น เป็นเพราะไม่รู้สภาพความจริงของสิ่งที่เห็นนั่นเอง ที่มองเห็นเป็นวัตถุสิ่งของต่างๆ ได้นั้นก็เพราะมีสี ทุกคนก็ทราบว่าวัตถุสิ่งของต่างๆ ไม่เที่ยง มีการเสื่อมสลายแปรปรวนไปตลอดเวลา เพราะฉะนั้น เมื่อสีเป็นรูปที่มีอยู่ในวัตถุสิ่งของตางๆ สีก็ต้องไม่เที่ยงเช่นเดียวกับวัตถุสิ่งของนั้นๆ ด้วย แต่ถ้าเราไม่รู้ความจริงข้อนี้ เราก็จะยึดมั่น และติดในสีสันวัณณะต่างๆ จนเกินสมควร เป็นเหตุนำมาซึ่งความยินดียินร้ายต่างๆ
ที่มา ฟัง และ อ่านเพิ่มเติม
