สเหตุกทุกกุสลติกะ (๒. สเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 291

สเหตุกทุกกุสลติกะ

(๒. สเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

กุศลบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๘๘๙] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๘๙๐] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๘๙๑] ในเหตุปัจจัยมี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 292

ปัจจนียนัย

๑. นอธิปติปัจจัย

[๘๙๒] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๘๙๓] ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๘๙๔] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๘๙๕] เพราะนอธิปติปัจจัย ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 293

กุศลบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๘๙๖] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๘๙๗] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๘๙๘] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ในสมนันตรปัจจัย ในสหชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๑ วาระ ในนิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๑ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ใน กัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๑ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๑ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๑ วาระ ในวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 294

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๘๙๙] ๑. กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจยแก่กุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของอุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๐๐] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ

ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๐๑] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมณณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระปัจจนียานุโลม

[๙๐๒] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลมนัย ก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 295

อกุศล บทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๐๓] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม และอกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๐๔] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๒. อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๓. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอกุศลธรรม ที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๔. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 296

๕. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม และอกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๓. อธิปติปัจจัย

[๙๐๕] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอธิปติปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๐๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๕ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอาเสวนปัจจัยมี ๕ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๕ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๕ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๕ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๕ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๕ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ในวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๙๐๗] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 297

๒. นอธิปติปัจจัย

[๙๐๘] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๐๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ. ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๑๐] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๑๑] เพราะเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 298

อกุศลบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๑๒] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๑๓] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอกุศลธรรม ที่เป็นอเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วย อำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

๓. อธิปติปัจจัย

[๙๑๔] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

มี ๒ อย่าง คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ และ สหชาตาธิปติ ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 299

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๑๕] ในเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๕ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๓ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๓ วาระ ใน สัมปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ในนัตถิปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๙๑๖] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็น ปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย.

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๑๗] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 300

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๑๘] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๑๙] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลม นัยก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

อัพยากตบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๒๐] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาร (วาระที่ ๔ - ๘ - ๖)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 301

๗. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๒๐] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

ปัจจนียนีย

๑. นเหตุปัจจัย

[๙๒๒] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

๒. นอารัมมณปัจจัย

[๙๒๓] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 302

๒. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย

๓. อัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม และอัพยากตธรรมที่เป็นอเหตุกธรรม เกิด ขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย

๓. นอธิปติปัจจัย

[๙๒๔] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๒๕] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในนสมนันตรมี ๓ วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๒ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี ๑ วาระ ในนฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ในน วิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ ในโนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 303

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๒๖] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๒๗] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

อัพยากตบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

เหตุปัจจัย

[๙๒๘] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๒๙] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 304

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๓๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๗ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๗ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๔ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในปัจฉาชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๒ วาระ ใน กัมมปัจจัย มี ๔ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๔ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๔ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๔ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๔ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๓ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ใน อัตถิปัจจัย มี ๗ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๙๓๑] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ อัพยากตธรรมที่เป็นสเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย.

การนับจำนวนในปัจจนียะ

[๙๓๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ

ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 305

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๓๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๓๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลมนัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

สเหตุกทุกกุสลติกะ จบ