เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกะ (๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 306

เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกะ

(๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

กุศลบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๓๕] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๓๗] ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๑ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๑ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๑ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๓๘] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 307

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๓๙] เพราะนอธิปติปัจจัย ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

กุศลบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๔๐] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๔๑] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในกัมมปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๙๔๒] ๑. กุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ กุสลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย,

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 308

เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ อุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๔๓] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๔๔] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๔๕] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุโลมนัยก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 309

อกุศลบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๔๖] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม และอกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๔๗] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรมอาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

๕. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม และอกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 310

๓. อธิปติปัจจัย

[๙๔๘] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะอธิปติปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๔๙] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ใน อธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๕ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๕ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๕ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๕ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๕ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๕ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๙๕๐] ๑. อกุศลธรรที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

๒. นอธิปติปัจจัย

[๙๕๑] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยอกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะนอธิปติปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 311

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๕๒] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๕ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๕๓] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๕๔] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 312

อกุศลบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๕๕] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัย แก่อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๕๖] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัย แก่อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เป็นปัจจัย แก่อกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม และอกุศลธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่อกุศลธรรมที่เป็นเหตุ สัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 313

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๕๗] ในเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๕ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในอาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๓ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๓ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๕ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๕ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๙๕๘] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัย แก่อกุศลธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วย อำนาจของอุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๕๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 314

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๖๐] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๖๑] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยก็ดี ปัจจนียานุ- โลมนัยก็ดี แห่งปัญหาวาระในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

อัพยากตบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๖๒] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัย อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

๔. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม อาศัย อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุวิปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 315

๗. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม อาศัย อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม และอัพยากตธรรมที่เป็นเหตุ- วิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๖๓] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๖ วาระ ฯลฯ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๒ วาระ ในอาเสวนปัจจัย ๒ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๙ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๙๖๔] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม อาศัย อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้นเพราะนเหตุปัจจัย

๒. นอารัมมณปัจจัย

[๙๖๕] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม อาศัย อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 316

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๖๖] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในนสมนันตรปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอุปนิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๒ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๕ วาระ ในนอาหารปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอินทริยปัจจัย มี ๑ วาระ ในนฌานปัจจัย มี ๑ วาระ ในนมัคคปัจจัย มี ๑ วาระ ในนสัมปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ ในน วิปปยุตตปัจจัย มี ๒ วาระ ในโนนัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ ในโนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๖๗] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๖๘] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ... ฯลฯ สหชาตวาระก็ดี ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี พึงให้พิสดารเหมือนปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 317

อัพยากตบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๙๖๙] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรมเป็นปัจจัย แก่อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๒. อารัมมณปัจจัย

[๙๗๐] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรมเป็นปัจจัย แก่อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๙๗๑] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๔ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๔ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๔ วาระ ในวิปากปัจจัย มี ๔ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๗ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๙๗๒] ๑. อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัย แก่อัพยากตธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณ-

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 318

ปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วย อำนาจของอุปนิสสยปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๙๗๓] ในนเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๗ วาระ

ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลมปัจจนียะ

[๙๗๔] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียานุโลม

[๙๗๕] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ ... ฯลฯ อนุโลมนัยก็ดี ปัจจนียนัยก็ดี อนุโลมปัจจนียนัยกดี ปัจจนียานุ- โลมนัยก็ดี แห่งปัญหาวาระ ในกุสลติกะ ท่านนับไว้อย่างไร พึงนับอย่างนั้น.

เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกะ จบ