กิเลสทุกกุสลติกะ (๗๕. กิเลสทุกะ ๑. กุสลติกะ)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 560

กิเลสทุกกุสลติกะ

(๗๕. กิเลสทุกะ ๑. กุสลติกะ)

กุศลบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๕๙๓] ๑. กุศลธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม อาศัยกุศลธรรม ที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๕๙๔] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ ปัญหาวาระก็ดี มี ๑ วาระ ทุกปัจจัย.

อกุศลบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๕๙๕] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นกิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๑ - ๒ - ๓)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 561

๔. อกุศลธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๔ - ๕ - ๖)

๗. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นกิเลสธรรม และอกุศลธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ (วาระที่ ๗ - ๘ - ๙)

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๕๙๖] ในเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในปัจจัยทั้งปวง มี ๙ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๙ วาระ.

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

[๑๕๙๗] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นกิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา อาศัยวิจิกิจฉา โมหะที่สหรคต ด้วยอุทธัจจะ อาศัยอุทธัจจะ.

๒. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วย วิจิกิจฉา โมหะที่สหรคตด้วยอุทธัจจะอาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 562

๓. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม อาศัยอกุศลธรรม ที่เป็นกิเลสธรรม และอกุศลธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

คือ โมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วย วิจิกิจฉา โมหะที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหคตด้วยอุทธัจจะ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๕๙๘] ในนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในนกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๙ วาระ

ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

สหชาตวาระเป็นต้น พึงให้พิสดาร.

อกุศลบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๕๙๙] ๑. อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม เป็นปัจจัยแก่ อกุศลธรรมที่เป็นกิเลสธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 563

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๖๐๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในวาระท่ามกลาง ๓ วาระ เป็นสหชาตาธิปติ ในอนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี ๙ วาระ ในกัมมปัจจัย มี ๓ วาระ ใน อาหารปัจจัย มี ๓ วาระ ในอินทริยปัจจัย มี ๓ วาระ ในฌานปัจจัย มี ๓ วาระ ในมัคคปัจจัย มี ๙ วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคต ปัจจัย มี ๙ วาระ.

อัพยากตบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๑๖๐๑] ๑. อัพยากตธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม อาศัยอัพยากตธรรมที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๑๖๐๒] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ ปัญหาวาระก็ดี มี ๑ วาระ ทุกปัจจัย.

กิเลสทุกกุสลติกะ จบ