หีนติกเหตุทุกะ (๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 826

หีนติกเหตุทุกะ

(๑๔. หีนติกะ ๑. เหตุทุกะ)

เหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๑๑] ๑. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม อาศัยเหตุธรรมที่เป็น หีนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม อาศัยเหตุธรรมที่เป็น มัชฌิมธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรม อาศัยเหตุธรรมที่เป็น ปณีตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๑๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๓๑๓] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนปัจฉาชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอาเสวนปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปากปัจจัย มี ๓ วาระ ในนวิปปยุตตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 827

เหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๑๔] ๑. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นปณีตธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๓๑๕] ๑. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 828

๕. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรมเป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๓. อธิปติปัจจัย

[๓๑๖] ๑. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๒. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๓. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๔. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นปณีตธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๕. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอธิปติปัจจัย

๔. อนันตรปัจจัย

[๓๑๗] ๑. เหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นหีนธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ.

๓. เหตุธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุ- ธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ.

๕. เหตุธรรมที่เป็นปณีตธรรม เป็นปัจจัยแก่เหตุธรรม ที่เป็นปณีตธรรม ด้วยอำนาจของอนันตรปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 829

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๑๘] นเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๕ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๑๖ วาระ ในสมนันตรปัจจัย มี ๖ วาระ ในสหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี ๓ วาระ ใน นิสสยปัจจัย มี ๓ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๓๑๙] ในนเหตุปัจจัย มี ๘ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๘ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๓๒๐] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๓๒๑] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๕ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 830

นเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๓๒๒] ๑. นเหตุธรรมที่เป็นหีนธรรม อาศัยนเหตุธรรม ที่เป็นหีนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

ฯลฯ

สังกิลิฏฐติกเหตุทุกฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

หีนติกเหตุทุกะ จบ