กุสลติกเหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ (๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ)

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 910

กุสลติกเหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ

(๑. กุสลติกะ ๕. เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ)

เหตุเหตุสัมปยุตตบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๕๓๕] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นกุศล อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นกุศล เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอกุศล อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอกุศล เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอัพยากตะ อาศัยธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๕๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๕๓๗] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 911

อนุโลมปัจจนียนัย

[๕๓๘] เพราะเหตุปัจจัย ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๕๓๙] เพราะนอธิปติปัจจัย ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

เหตุเหตุสัมปยุตตบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๕๔๐] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นกุศล ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุปัจจัย และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอกุศล ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุ สัมปยุตตธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 912

๒. อารัมมณปัจจัย

[๕๔๑] ๑. ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และเหตุสัมปยุตตธรรม ที่เป็นกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสัมปยุตตธรรมที่เป็นกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๕๔๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๕๔๓] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๕๔๔] เพราะเหตุปัจจัย ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๕๔๕] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 913

เหตุสัมปยุตตนเหตุบทปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๕๔๖] ๑. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม ที่เป็นกุศล อาศัยธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม ที่เป็นกุศล เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุ- ธรรมที่เป็นอกุศล อาศัยธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่ เหตุธรรมที่เป็นอกุศล เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม ที่เป็นอัพยากตะ อาศัยธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุ- ธรรมที่เป็นอัพยากตะ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๕๔๗] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

[๕๔๘] ในนอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 914

เหตุสัมปยุตตนเหตุบทปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

[๕๔๙] ๑. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม ที่เป็นกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่ เหตุธรรมที่เป็นกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม ที่เป็นกุศล เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่ เหตุธรรมที่เป็นกุศล ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุ- ธรรมที่เป็นอัพยากตะ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรมที่เป็นอัพยากตะ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๕๕๐] ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๗ วาระ ในอนันตรปัจจัย มี ๕ วาระ ฯลฯ ในสหชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ใน อุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๖ - หน้า 915

ปัจจนียนัย

[๕๕๑] ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ

อนุโลมปัจจนียนัย

[๕๕๒] เพราะอารัมมณปัจจัย ในนเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ

ปัจจนียานุโลมนัย

[๕๕๓] เพราะนเหตุปัจจัย ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ... ฯลฯ

แม้ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

กุสลติกเหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ จบ