๓. อนุโลมปัจจนียทุกติกปัฏฐาน

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 485

๓. อนุโลมปัจจนียทุกติกปัฏฐาน

เหตุทุกกุสลติกนเหตุทุกนกุสลติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๒๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็น กุศล ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ^(๑) อาศัยธรรมที่เป็น กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็น กุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ได้จิตตสมุฏฐานรูปอย่างเดียว. อารัมมณปัจจัยไม่มี

(๑) ม. นนเหตุ = ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 486

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๒๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๒๒๓] ๑. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม ที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๒๒๔] ๑. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม ที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม ที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๗. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 487

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๒๕] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ. แม้ปัญหาวาระก็พึงให้พิสดาร.

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อกุศลบท

[๒๒๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม ที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม ที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม ที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 488

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๒๗] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

[๒๒๘] ๑. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม ที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. อารัมมณปัจจัย

[๒๒๙] ๑. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรม ที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ

๒. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

๓. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุ และธรรมที่เป็น อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 489

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๓๐] ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

[๒๓๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๓๒] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

นิสสยวาระก็ดี ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

เหตุทุกกุสลเติกนเหตุทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 490

เหตุทุกเวทนาติกนเหตุทุกนเวทนาติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๒. เวทนาติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สุขายเวทนายสัมปยุตตบท

[๒๓๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรมที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ และ ธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๓๙] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ ปัญหาวาระก็ดี พึงให้พิสดาร.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 491

ทุกขายเวทนายสัมปยุตตบท

[๒๓๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๓๖] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

พึงให้พิสดารทุกวาระ.

อทุกขมสุขาเวทนายสัมปยุตตบท

[๒๓๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๓๘] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

พึงให้พิสดารทุกวาระ.

เหตุทุกเวทนาติกนเหตุทุกนเวทนาติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 492

เหตุทุกวิปากติกนเหตุทุกนวิปากติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๓. วิปากติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

วิปากบท

[๒๓๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม ที่เป็นวิปากธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

วิปากธัมมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นวิปากธัมมธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนววิปากนวิปากธัมมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่ ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่ ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกวิปากติกนเหตุทุกนวิปากติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 493

เหตุทุกอุปาทินนติกะ

นเหตุทุกนอุปาทินนติกะ

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อุปาทินนุปาทานิยบท

[๒๔๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอุปทินนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนุปาทินนุปาทานิยบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนุปาทินนอนุปาทานิยบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนอนุปาทานิยธรรมที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนุปาทินนอนุปาทานิยธรรม ที่เป็นเหตุ เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกอุปาทินนติกนเหตุทุกนอุปาทินนติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 494

เหตุทุกสังกิลิฏฐติกะ

นเหตุทุกนสังกิลิฏฐติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๕. สังกิลิฏฐติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท

[๒๔๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่ ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกสังกิลิฏฐติกฐติกนเหตุทุกนสังกิลิฏฐติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 495

เหตุทุกวิตักกติกนเหตุทุกนวิตักกติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๖. วิตักกติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สวิตักกสวิจารบท

[๒๔๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสวิตัตกสวิจารธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อวิตักกวิจารมัตตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อวิตักกอวิจารบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกอวิจารธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ^(๑) อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกอวิจารธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกวิตักกติกนเหตุทุกนวิตักกติกะ จบ

(๑) ม. นนเหตุ=ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 496

เหตุทุกปีติติกนเหตุทุกนปีติติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๗. ปีติติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปีติสหคตบท

[๒๔๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

สุขสหคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อุเบกขาสหคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกปีตติกนเหตุทุกนปีติติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 497

เหตุทุกทัสสนติกนเหตุทุกนทัสสนติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๘. ทัสสนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ทัสสเนนปหาตัพพบท

[๒๔๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ภาวนายปหาตัพพบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นภาวนายปหาตัพพธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนวทัสสเนนภาวนายปหาตัพพบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกทัสสนติกนเหตุทุกนทัสสนติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 498

เหตุทุกทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ

นเหตุทุกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ

(๑. เหตุทุกะ ๙. ทัสสนปหาตัพพเหตุกทุกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกบท

[๒๔๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ภาวนายปหาตัพพเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนวทัสสเนนภาวนายปหาตัพพเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

เหตุทุกทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกนเหตุทุกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 499

เหตุทุกอาจยคามิติกนเหตุทุกนอาจยคามิติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๐. อาจยคามิติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อาจยคามิบท

[๒๔๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อปจยคามิบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นอปจยคามิธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนวาจยคามินาปจยคามิบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม ที่ ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนวาจยคามินาปจยคามิ- ธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกอาจยคามิติกนเหตุทุกนอาจยคามิติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 500

เหตุทุกเสกขติกนเหตุทุกนเสกขติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๑. เสกขติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

เสกขบท

[๒๔๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่เสกขธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นเสกขธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อเสกขบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อเสกขธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นอเสกขธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนวเสกขานาเสกขบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวเสกขานาเสกขธรรม ที่ไม่ใช่ ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นเนวเสกขานาเสกขธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกเสกขติกนเหตุทุกนเสกขติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 501

เหตุทุกปริตตติกนเหตุทุกนปริตตติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๒. ปริตตติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปริตตบท

[๒๔๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปริตตธรรม ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นปริตตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

มหัคคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มหัคคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นมหัคคตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๗ วาระ.

อัปปมาณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัปมาณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นอัปปมาณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกปริตตติกนเหตุทุกนปริตตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 502

เหตุทุกปริตตารัมมณติกะ

นเหตุทุกนปริตตารัมมณติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปริตตารัมมณบท

[๒๔๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปริตตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

มหัคคตารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มหัคคตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัปปมาณารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัปปมาณารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกปริตตารัมมณติกนเหตุทุกนปริตตารัมมณติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 503

เหตุทุกหีนติกนเหตุทุกนหีนติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๔. หีนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

หีนบท

[๒๕๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่หีนธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรม ที่เป็นหีนธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

มัชฌิมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัชฌิมธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ^(๑) อาศัย ธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปณีตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปณีตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นปณีตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกหีนติกนเหตุทุกนหีนติกะ จบ

(๑) ม. นนเหตุ = ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 504

เหตุทุกมิจฉัตตติกนเหตุทุกนมิจฉัตตติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๕. มิจฉัตตติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

มิจฉัตตนิยตบท

[๒๕๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่มิจฉัตตนิยธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นมิจฉัตตนิยตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

สัมมัตตนิยตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่สัมมัตตนิยตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นสัมมัตตนิยตธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนิยตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิยตธรรม ที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนิยตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกมิจฉัตตติกนเหตุทุกนมิจฉัตตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 505

เหตุทุกมัคคารัมมณติกนเหตุทุกนมัคคารัมมณติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๖. มัคคมรัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

มัคคารัมมณบท

[๒๕๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

มัคคเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคเหตุกธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

มัคคาธิปติบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคาธิปติธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัย ธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกมัคคามัมมณติกนเหตุทุกนมัคคารัมมณติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 506

เหตุทุกอุปปันนติกนเหตุทุกนอุปปันนติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๗. อุปปันนติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

อนุปปันนบท

[๒๕๓] ๑. ธรรมที่เป็นอนุปปันนธรรม ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัย แก่ธรรมที่ไม่ใช่อนุปปันนธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

ในอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๙ วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี ๙ วาระ.

อุปปาทิบท

๑. ธรรมที่เป็นอุปปาทิธรรม ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ ธรรมที่ไม่ใช่อุปปาทิธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

เหตุทุกอุปปันนติกนเหตุทุกนอุปปันนติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 507

เหตุทุกอตีตติกนเหตุทุกนอตีตติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๘. อตีตติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

อตีตบท

[๒๕๔] ๑. ธรรมที่เป็นอตีตธรรม ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัยแก่ ธรรมที่ไม่ใช่อตีตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

อนาคตบท

๑. ธรรมที่เป็นอนาคตธรรม ที่เป็นเหตุ เป็นปัจจัย แก่ธรรมที่ไม่ใช่อนาคตธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๙ วาระ.

เหตุทุกอตีตติกนเหตุทุกนอตีตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 508

เหตุทุกอตีตารัมมณติกนเหตุทุกนอตีตารัมมณติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๑๙. อตีตารัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อตีตารัมมณบท

[๒๕๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อตีตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอตีตารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

อนาคตารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนาคตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนาคตารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจุปปันนารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปัจจุปปันนารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นปัจจุปปันนารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกอตีตารัมมณติกนเหตุทุกนอตีตารัมมณติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 509

เหตุทุกอัชฌัตตารัมมณติกะ

นเหตุทุกนอัชฌัตตารัมมณติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๒๐. อัชฌัตตารัมมณติกะ) ^(๑)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัชฌัตตารัมมณบท

[๒๕๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัชฌัตตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอัชฌัตตารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

พหิทธารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่พหิทธารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นพหิทธารัมมณธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๓ วาระ.

เหตุทุกอัชฌัตตารัมมณติกนเหตุทุกนอัชฌัตตารัมมณติกะ จบ

(๑) อัชฌัตตติกะ ไม่แสดง

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 510

เหตุทุกสนิทัสสนติกนเหตุทุกนสนิทัสสนติกะ

(๑. เหตุทุกะ ๒๑. สนิทัสสนติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สนิทัสสนสัปปฏิฆบท

[๒๕๗] ๑. ธรรมที่เป็นสนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ธรรมที่ ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย ฯลฯ

๓. ธรรมที่เป็นสนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ และ ธรรมที่ไม่ใช่สนิทัสสนสัปปฏิฆธรรมที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่เหตุ ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

ในอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๓ วาระ ใน อุปนิสสัยปัจจัย มี ๓ วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี ๓ วาระ ในอัตถิปัจจัย มี ๓ วาระ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 511

อนิทัสสนสัปปฏิฆบท

[๒๕๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

ในเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๑ วาระ.

อนิทัสสนอัปปฏิฆบท

[๒๕๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นเหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ เหตุ อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นเหตุ และ ธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรมที่ไม่ใช่เหตุ เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 512

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๒๖๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ

เหตุทุกสนิทัสสนติกนเหตุทุกนสนิทัสสนติกะ จบ

สเหตุกทุกกุสลติกสนเหตุกทุกนกุสลติกะ

(๒. สเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๖๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สเหตุกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สเหตุกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 513

ปัจจยาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

สเหตุกทุกกุสลติกนสเหตุกทุกนกุสลติกะ จบ

เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกะ

นเหตุสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ

(๓. เหตุสัมปยุตตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๖๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 514

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเหตุสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่เหตุวิปปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นเหตุวิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

เหตุสัมปยุตตทุกกุสลติกนเหตุสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ จบ

เหตุสเหตุกทุกกุสลติกนเหตุสเหตุกทุกนกุสลติกะ

(๔. เหตุสเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

กุศลบท

[๒๖๓] ๑. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่เป็นนเหตุธรรม แต่ไม่ใช่ อเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 515

๒. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อเหตุกธรรม และ ไม่ใช่นเหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

๓. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่เป็นนเหตุธรรม แต่ไม่ใช่ อเหตุกธรรม และธรรมที่ไม่ใช่กุศลที่ไม่ใช่อเหตุกธรรม และไม่ใช่ นเหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

[๒๖๔] ๔. ธรรมที่เป็นกุศล ทีเป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่ เหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อเหตุกธรรม และไม่ใช่นเหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

๕. ฯลฯ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ เหตุธรรม และไม่ใช่อเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

๖. ฯลฯ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ นเหตุธรรม และไม่ใช่อเหตุกธรรม และธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ อเหตุกธรรม และไม่ใช่นเหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

[๒๖๕] ๗. ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นทั้งเหตุธรรม และสเหตุกธรรม และธรรมที่เป็นกุศลที่เป็นสเหตุกธรรม แต่ไม่ใช่เหตุธรรม

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 516

เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และไม่ใช่อเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

๘ ฯลฯ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ อเหตุกธรรม และไม่ใช่เหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

๙ ฯลฯ เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ เหตุธรรม และไม่ใช่เหตุธรรม และธรรมที่ไม่ใช่กุศลที่ไม่ใช่ อเหตุกธรรม และที่ไม่ใช่นเหตุธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย.

อกุศลบท

[๒๖๖] ๑. ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นทั้งเหตุธรรมและสเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และ ไม่ใช่อเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย พึงทำเป็น ๙ วาระ โดยอุบายนี้.

อัพยากตบท

[๒๖๗] ๑. ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นทั้งเหตุธรรม และ สเหตุกธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และไม่ใช่อเหตุกธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย พึงทำเป็น ๙ วาระ.

ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 517

เหตุเหตุสัมปยุตตทุกะ เหมือนกับเหตุสเหตุกทุกะ

ฯลฯ

พึงทำเป็น ๙ วาระ.

นเหตุสเหตุกทุกกุสลติกนเหตุนสเหตุกทุกนกุสลติกะ

(๖. นเหตุสเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๖๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และไม่ใช่ สเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม แต่เป็น สเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และไม่ใช่ สเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่เหตุธรรม แต่เป็น สเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 518

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่เหตุธรรม และ ไม่ใช่อเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ทำไม่ใช่เหตุธรรม แต่เป็นอเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

นเหตุสเหตุกทุกกุสลติกนเหตุนสเหตุกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 519

สัปปัจจยทุกกุสลติกนสัปปัจจยทุกนกุสลติกะ

(๗. สัปปัจจยทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๖๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อัปปัจจยธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสัปปัจจยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อัปปัจจยธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสัปปัจจยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 520

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อัปปัจจยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นสัปปัจจยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ

สังขตทุกะ เหมือนกับ สัปปัจจยะ

สัปปัจจยทุกกุสลติกนสัปปัจจยทุกนกุสลติกะ จบ

สนิทัสสนทุกกุสลติกนสนิทัสสนทุกนกุสลติกะ

(๙. สนิทัสสนทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนิทัสสนธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอนิทัสสนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบทก็แจกเหมือนกุศลบท

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 521

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สนิทัสสนธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอนิทัสสนธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย

สนิทัสสนทุกกุสลติกนสนิทัสสนทุกนกุสลติกะ จบ

สัปปฏิฆทุกกุสลติกนสัปปฏิฆทุกนกุสลติกะ

(๑๐. สัปปฏิฆทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อัปปฏิฆธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 522

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อัปปฏิฆธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอัปปฏิฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตบท มี ๑ วาระ.

สัปปฏิฆทุกกุสลติกนสัพปฏิฆทุกนกุสลติกะ จบ

รูปีทุกกุสลติกนรูปีทุกนกุสลติกะ

(๑๑. รูปีทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑.เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อรูปีธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอรูปีธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อรูปีธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศลที่เป็นอรูปีธรรม เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 523

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่รูปีธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นรูปีธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

รูปีทุกกุสลติกนรูปีทุกนกุสลติกะ จบ

โลกิยทุกกุสลติกนโลกิยทุกนกุสลติกะ

(๑๒. โลกิยทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่โลกุตตรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นโลกิยธรรม เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 524

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่โลกุตตรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นโลกิยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่โลกิยธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นโลกิยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

โลกิยทุกกุสลติกนโลกิยทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 525

เกนจิวิญเญยยทุกกุสลติกะ

นเกนจิวิญเญยยทุกนกุสลติกะ

(๑๓. เกนจิวิญเญยยทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เกนจิวิญเญยยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเกนจิวิญเญยยธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เกนจิวิญเญยยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเกนจิวิญเญยยธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 526

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่เกนจิวิญเญยยธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นเกนจิวิญเญยยธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

เกนจิวิญเญยยทุกกุสลติกนเกนจิวิญเญยยทุกนกุสลติกะ จบ

อาสวทุกกุสลติกโนอาสวทุกนกุสลติกะ

(๑๔. อาสวทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่อาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 527

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ อาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่อาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อาสวทุกกุสลติกโนอาสวทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 528

สาสวทุกกุสลติกนสาสวทุกนกุสลติกะ

(๑๕. สาสวทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอนาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 529

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สาสวธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ

สาสวทุกกุสลติกนสาสวทุกนกุสลติกะ จบ

อาสวสัมปยุตตทุกกุสลติกะ

นอาสวสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ

(๑๖. อาสวสัมปยุตตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อาสวสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 530

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อาสวสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอาสวสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อาสวสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอาสววิปปยุตตธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อาสวสัมปยุตตทุกกุสลติกนอาสวสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 531

อาสวสาสวทุกกุสติกนอาสวสาสวทุกนกุสลติกะ

(๑๗. อาสวสาสวทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อาสวธรรม และไม่ใช่ อนาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสาสวธรรม แต่ไม่ใช่ อาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อาสวธรรม และไม่ ใช่อนาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอาสวธรรม และสาสวธรรมเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 532

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อนาสวธรรม และ ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็น สาสวธรรม แต่ไม่ใช่อาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อาสวอาสวสัมปยุตตทุกะ เหมือนกับอาสวสาสวทุกะ

นวโคจฉกะ อยู่ในระหว่างโดยปริยายแห่งโลกุตตระ ธรรม ๕ อย่างนี้ย่อมไม่มีการนับจำนวนวาระ ธรรมเหล่านี้จะไม่มีก็หาไม่ เป็นแต่ไม่ แสดงให้ปรากฏเท่านั้น.

อาสวสาสทุกกุสลติกนอาสวสาสวทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 533

อาสววิปปยุตตสาสวทุกกุสลติกะ

อาสววิปปยุตตนสาสวทุกนกุสลติกะ

(๑๙. อาสววิปปยุตตสาสวทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๗๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตธรรมแต่ ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตอนาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่เป็นอาสววิปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่อนาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอาสววิปปยุตตสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 534

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่เป็นอาสววิปปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่สาสวธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอาสววิปปยุตตสาสวธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

ฯลฯ

อาสววิปปยุตตสาสวทุกกุสลติกอาสววิปปยุตตนสาสวทุกนกุสลติกะ จบ

ฉโคจฉกทุกกุสลติกนฉโคจฉกทุกนกุสลติกะ

(๒๐.-๕๔. ฉโคจฉกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่คันถธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่คันถธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่โอฆธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นกุศลที่ไม่ใช่โอฆธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 535

๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่โยคธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่โยคธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่นีวรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่นีวรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ปรามาสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

ฉโคจฉกทุกกุสลติกนฉโคจฉกทุกนกุสลติกะ จบ

สารัมมณทุกกุสลติกนสารัมมณทุกนกุสลติกะ

(๕๕. สารัมมณทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สารัมมณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 536

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อนารัมมณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอนารัมมณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ

สารัมมณทุกกุสลติกนสารัมมณทุกนกุสลติกะ จบ

จิตตทุกกุสลติกนจิตตทุกนกุสลติกะ

(๕๖. จิตตทุกะ ๑. กุสลตกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 537

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ จิตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่จิตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

จิตตทุกกุสลติกนจิตตทุกนกุสลติกะ จบ

เจตสิกทุกกุสลติกนเจตสิกทุกนกุสลติกะ

(๕๗. เจตสิกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 538

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่เจตสิกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อเจตสิกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอเจตสิกธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เจตสิกทุกกุสลติกนเจตสิกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 539

จิตตสัมปยุตตทุกกุสลติกะ

นจิตตสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ

(๕๘. จิตตสัมปยุตตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสัมปยุตตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสัมปยุตตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตบท มี ๓ วาระ.

จิตตสัมปยุตตทุกกุสลติกนจิตตสัมปยุตตทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 540

จิตตสังสัฏฐทุกกุสลติกนจิตตสังสัฏฐทุกนกุสลติกะ

(๕๙. จิตตสังสัฏฐทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมในที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตบท มี ๓ วาระ.

จิตตสังสัฏฐทุกกุสลติกนจิตตสังสัฏฐทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 541

จิตตสมุฏฐานทุกกุสลติกะ

โนจิตตสมุฏฐานทุกนกุสลติกะ

(๖๐. จิตตสมุฏฐานทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสมุฏฐานธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสมุฏฐานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่จิตตสมุฏฐานธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสมุฏฐานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตบท มี ๓ วาระ.

จิตตสมุฏฐานทุกกุสลติกโนจิตตสมุฏฐานทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 542

จิตตสหภุทุกกุสลติกโนจิตตสหภุทุกนกุสลติกะ

(๖๑. จิตตสหภุทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสหภูธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสหภูธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสหภูธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสหภูธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

อัพยากตบท มี ๓ วาระ.

จิตตสหภุทุกกุสลติกโนจิตตสหภุทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 543

จิตตานุปริวัตติทุกกุสลติกะ

โนจิตตานุปริวัตติทุกนกุสลติกะ

(๖๒. จิตตานุปริวัตติทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตานุปริวัตติธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตานุปริวัตติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๙ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตานุปริวัตติธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตานุปริวัตติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๙ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

จิตตานุปริวัตติทุกกุสลติกโนจิตตานุปริวัตติทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 544

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกกุสลติกะ

โนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกนกุสลติกะ

(๖๓. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๘๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกกุสลติกโนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 545

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภูทุกกุสลติกะ

โนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภุทุกนกุสลติกะ

(๖๔. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภุทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานสหภูธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานสหภูธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานสหภูธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภูธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภุทุกกุสลติกะ

โนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานสหภุทุกนกุสติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 546

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติทุกกุสลติกะ

โนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติทุกนกุสลติกะ

(๖๕. จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานานุปริวัตติธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานานุปริวัตติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่จิตตสังสัฏฐสมุฏ- ฐานานุปริวัตติธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นจิตตสังสัฏฐ- สมุฏฐานานุปริวัตติธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

จิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติทุกกุสลติกะ

โนจิตตสังสัฏฐสมุฏฐานานุปริวัตติทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 547

อัชฌัตติกทุกกุสลติกนอัชฌัตติกทุกนกุสลติกะ

(๖๖. อัชฌัตติทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อัชฌัตตติกรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอัชฌัตติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อัชฌัตติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศลที่ เป็นพาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อัชฌัตติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอัชฌัตติกธรรม และธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็น พาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อัชฌัตติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอัชฌัตติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ทีไม่ใช่อัชฌัตติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นพาหิรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ฯลฯ

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

อัชฌัตติกทุกกุสลติกนอัชฌัตติกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 548

อุปาทาทุกกุสลติกนอุปาทาทุกนกุสลติกะ

(๖๗. อุปาทาทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่อุปาทาธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

อุปาทาทุกกุสลติกนอุปาทาทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 549

อุปาทินนทุกกุสลติกนอุปาทินนทุกนกุสลติกะ

(๖๘. อุปาทินนทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อุปาทินนธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอนุปาทินนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุปาทินนธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอนุปาทินนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๑ วาระ.

อุปาทินนทุกกุสลติกนอุปาทินนทุกนกุสลติกะ จบ

มหันตรทุกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 550

อุปาทานโคจฉกทุกกุสลติกะ

โนอุปาทานโคจฉกทุกนกุสลติกะ

(๖๙.-๗๔. อุปาทานโคจฉกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อุปาทานธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอุปาทานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุปาทานธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอุปาทานธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อุปาทานโคจฉกทุกกสลติกโนอุปาทานโคจฉกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 551

กิเลสโคจฉกทุกทุกกุสลติกโนกิเลสโคจฉกทุกนกุสลติกะ

(๗๕.-๘๒. กิเลสโคจฉกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่กิเลสธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่กิเลสธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

กิเลสโคจฉกทุกกุสลติกโนกิเลสโคจฉกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 552

ทัสสเนนปหาตัพพทุกกุสลติกะ

นทัสสเนนปหาตัพพทุกนกุสลติกะ

(๘๓. ทัสสเนนปหาตัพพทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 553

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ ทัสสเนนปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

ทัสสเนนปหาตัพพทุกกุสลติกนทัสสเนนปหาตัพพทุกนกุสลติกะ จบ

ภาวนายปหาตัพพทุกกุสลติกะ

นภาวนายปหาตัพพทุกนกุสลติกะ

(๘๔. ภาวนายปหาตัพพทุก ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 554

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพ ธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นภาวนายปหาตัพพธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่ ภาวนายปหาตัพพธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

ภาวนายปหาตัพพทุกกุสลติกนภาวนายปหาตัพพทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 555

ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกกุสลติกะ

นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกนกุสลติกะ

(๘๕. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๒๙๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 556

อัพยากตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่ธรรม ที่ไม่ใช่- ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่ไม่ใช่ ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

ในอัพยากตวาระทุกแห่ง พึงนับด้วยสามารถแห่งปัจจัย

ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกกุสลติกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกทุกนุกุสลติกะ จบ

ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกกุสลติกะ

นภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกนกุสลติกะ

(๘๖. ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 557

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

ภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกกุสลติกนภาวนายปหาตัพพเหตุกทุกนกุสลติกะ จบ

สวิตักกทุกกุสลติกนสวิตักกทุกนกุสลติกะ

(๘๗. สวิตักกทุกะ ๑. กุสลติกกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สวิตักกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสวิตักกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 558

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สวิตักกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสวิตักกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

สวิตักกทุกกุสลติกนสวิตักกทุกนกุสลติก จบ

สวิจารทุกกุสลติกนสวิจารทุกนกุสลติกะ

(๘๘. สวิจารทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สวิจารธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสวิจารธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 559

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สวิจารธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสวิจารธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

สวิจารทุกกุสลติกนสวิจารทุกนกุสลติกะ จบ

สัปปีติกทุกกุสลติกนสัปปีติกนกุสลติกะ

(๘๙. สัปปีติกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สัปปีติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สัปปีติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ฯลฯ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 560

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สัปปีติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สัปปีติกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอัปปีติกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

ฯลฯ

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ

สับปีติกทุกกุสลติกนสับปีติกนกุสลติกะ จบ

ปีติสหคตทุกกุสลติกนปีติสหคตทุกนกุสลติกะ

(๙๐. ปีติสหคตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ปีตีสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 561

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นปีติสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

ปีติสหคตทุกกุสลติกนปีติสหคตทุกนกุสลติกะ จบ

สุขสหคตทุกกุสลติกนสุขสหคตทุกนกุสลติกะ

(๙๑. สุขสหคตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสุขสหคตธรรม และธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่ สุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 562

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

สุขสหคตทุกกุสลติกนสุขสหคตทุกนกุสลติกะ จบ

อุเบกขาสหคตทุกกุสลติกะ

นอุเบกขาสหคตทุกนกุสลติกะ

(๙๒. อุเบกขาสหคตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 563

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม และธรรมที่เป็น อกุศล ที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย. มี ๓ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๓ วาระ.

อุเบกขาสหคตทุกกุสลติกนอุเบกขาสหคตทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 564

กามาวจรทุกกุสลติกนกามาวจรทุกนกุสลติกะ

(๙๓. กามาวจรทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นกามาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่กามาวจรธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นกามาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

กามาวจรทุกกุสลติกนกามาวจรทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 565

รูปาวจรทุกกุสลติกนรูปาวจรทุกนกุสลติกะ

(๙๔. รูปาวจรทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นรูปาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่รูปาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

รูปาวจรทุกกุสลติกนรูปาวจรทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 566

อรูปาวจรทุกกุสลติกนอรูปาวจรทุกนกุสลติกะ

(๙๕. อรูปาวจรทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๐๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อรูปาวจรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอรูปาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่ธรรมที่ไม่ใช่อรูปาวจรธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่ไม่ใช่อรูปาวจรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ. อรูปาวจรทุกกุสลติกนอรูปาวจรทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 567

ปริยาปันนทุกกุสลติกนปริยาปันนทุกนกุสลติกะ

(๙๖. ปริยาปันนทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๑๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อปริยาปันนธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นปริยาปันนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อปริยาปันนธรรม อาศัยธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอปริยาปันนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อปริยาปันนธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นปริยาปันนธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

ปริยาปันนทุกกุสลติกนปริยาปันนทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 568

นิยยานิกทุกกุสลติกนนิยยานิกทุกนกุสลติกะ

(๙๗. นิยยานิกทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๑๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่นิยยานิกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่นิยยานิกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่นิยยานิกธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอนิยยานิกธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

นิยยานิกทุกกุสลติกนนิยยานิกทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 569

นิยตทุกกุสลติกนนิยตทุกนกุสลติกะ

(๙๘. นิยตทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๑๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่นิยตธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นกุศล ที่เป็นนิยตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่นิยตธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นกุศล ที่เป็นอนิยตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่นิยตธรรม อาศัยธรรม ที่เป็นอกุศล ที่เป็นนิยตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่นิยตธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นอนิยตธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

นิยตทุกกุสลติกนนิยตทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 570

สอุตตรทุกกุสลติกนสอุตตรทุกนกุสลติกะ

(๙๙. สอุตตรทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๑๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นสอุตตรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอนุตตรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่อนุตตรธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสอุตตรธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัพยากตมูล มี ๒ วาระ.

สอุตตรทุกกุสลติกนสอุตตรทุกนกุสลติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 571

สรณทุกกุสลติกนสรณทุกนกุสลติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑. กุสลติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

กุศลบท

[๓๑๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่กุศล ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นกุศล ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อกุศลบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อกุศล ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอกุศล ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อัพยากตบท

[๓๑๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 572

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๑๖] ในเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๒ วาระ. สหชาตวาระก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

อัพยากตบท

[๓๑๗] ๑. ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอรณธรรม เป็นปัจจัย แก่ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่อรณธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย

๒. ธรรมที่เป็นอัพยากตะ ที่เป็นอรณธรรม เป็นปัจจัย แก่ธรรมที่ไม่ใช่อัพยากตะ ที่ไม่ใช่สรณธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 573

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๑๘] ในอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๒ วาร. สรณทุกกุสลติกนสรณทุกนกุสลติกะ จบ

สรณทุกเวทนาติกนสรณทุกนเวทนาติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๒. เวทนาติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สุขายเวทนายสัมปยุตตบท

[๓๑๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรมที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็น สรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่ อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็น สรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรมที่ไม่ใช่ สรณธรรม และธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่่

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 574

อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนาสัมปยุตตธรรม ที่เป็น สรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๔. ธรรมที่ไม่ใช่สุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็น อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ.

ทุกขายเวทนายสัมปยุตตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นทุกขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

อทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอทุกขมสุขายเวทนายสัมปยุตตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ.

สรณทุกเวทนาติกนสรณทุกนเวทนาติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 575

สรณทุกวิปากติกนสรณทุกนวิปากติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๓. วิปากติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

วิปากบท

[๓๒๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นวิปากธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

วิปากธัมมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นวิปากธัมมธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่วิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นวิปากธัมมธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 576

เนววิปากนวิปากธัมมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนววิปากนวิปากธัมมธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกวิปากติกนสรณทุกนวิปากติกะ จบ

สรณทุกอุปาทินนติกะ

นสรณทุกนอุปาทินนติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๔. อุปาทินนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อุปาทินนุปาทานิยบท

[๓๒๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอุปาทินนุปาทานิยธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 577

อนุปาทินนุปาทานิยบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนุปาทินนอนุปาทานิยธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนุปาทินนอนุปาทานิยธรรม ที่เป็น อรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกอุปาทินนติกนสรณทุกนอุปาทินนติกะ จบ

สรณทุกสังกิลิฏฐติกะ

นสรณทุกนสังกิลิฏฐติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๕. สังกิลิฏฐติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท

[๓๒๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 578

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่ อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอสังกิลิฏฐอสังกิเลสิกธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกสังกิลิฏฐติกนสรณทุกนสังกิลิฏฐติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 579

สรณทุกสวิตักกติกนสรณทุกนสวิตักกติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๖. สวิตักกติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

สวิตักกสวิจารบท

[๓๒๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสวิตักกสวิจารธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๒. ธรรมที่ไม่ใช่สวิตักกสวิจารธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสวิตักกสวิจารธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อวิตักกวิจารมัตตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกวิจารมัตตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ.

อวิตักกอวิจารบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อวิตักกอวิจารธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอวิตักกอวิจารธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกสวิตักกติกนสรณทุกนสวิตักกติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 580

สรณทุกปีติติกนสรณทุกนปีติติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๗. ปีติติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปีติสหคตบท

[๓๒๔] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. ธรรมที่ไม่ใช่ปีติสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปีติสหคตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สุขสหคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรมอาศัยธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

๔. ธรรมที่ไม่ใช่สุขสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสุขสหคตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 581

อุเบกขาสหคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อุเบกขาสหคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอุเบกขาสหคตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๔ วาระ.

สรณทุกปีติติกนสรณทุกนปีติติกะ จบ

สรณทุกทัสสนติกนสรณทุกนทัสสนติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๘. ทัสสนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ทัสสเนนปหาตัพพบท

[๓๒๕] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

ภาวนายปหาตัพพบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นภาวนายปหาตัพพธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 582

เนวทัสสเนนภาวนายปหาตัพพบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกทัสสนติกนสรณทุกนทัสสนติกะ จบ

สรณทุกทัสสนเนนปหาตัพพเหตุกติกะ

นสรณทุกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๙. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกบท

[๓๒๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 583

ภาวนายปหาตัพพเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ.

เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกนสรณทุกนทัสสเนนปหาตัพพเหตุกติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 584

สรณทุกอาจยคามิติกนสรณทุกนอาจยคามิติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๐. อาจยคามิติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อาจยคามิบท

[๓๒๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อาจยคามิธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอาจยคามิธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อปจยคามิบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อปจยคามิธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอปจยคามิธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

เนวาจยคามินาปจยคามิบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวาจยคามินาปจยคามิธรรม ที่ ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนจาจยคามินาปจยคามิธรรม ที่ เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

สรณทุกอาจยคามิติกนสรณทุกนอาจยคามิติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 585

สรณทุกเสกขติกนสรณทุกนเสกขติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๑. เสกขติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อาจยคามิบท

[๓๒๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่เสกขธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นเสกขธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อเสกขบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อเสกขธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอเสกขธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

เนวเสกขานาเสกขบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่เนวเสกขาเสกขธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นเนวเสกขานาเสกขธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกเสกขติกนสรณทุกนเสกขติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 586

สรณทุกปริตตติกนสรณทุกนปริตตติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๒. ปริตตติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปริตตบท

[๓๒๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปริตตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปริตตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

มหัคคตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มหัคคตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมหัคคตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๑ วาระ.

อัปปมาณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัปปมาณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัปปมาณธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกปริตตติกนสรณทุกนปริตตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 587

สรณทุกปริตตารัมมณติกะ

นสรณทุกนปริตตารัมมณติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๓. ปริตตารัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปริตตารัมมณบท

[๓๓๐] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปริตตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปริตตารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

มหัคคตารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มหัคคตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมหัคคตารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อัปปมาณารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัปปมาณารัมมธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัปปมาณารัมมณธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกปริตตารัมมณติกนสรณทุกนปริตตารัมมณติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 588

สรณทุกหีนติกนสรณทุกนหีนติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๔. หีนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

หีนบท

[๓๓๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่หีนธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นหีนธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

มัชฌิมบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัชฌิมธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมัชฌิมธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๒ วาระ.

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

ปณีตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปณีตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัย ธรรมที่เป็นปณีตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกหีนติกนสรณทุกนหีนติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 589

สรณทุกมิจฉัตตติกนสรณทุกนมิจฉัตตติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๕. มิจฉัตตติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

มิจฉัตตนิยตบท

[๓๓๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่มิจฉัตตนิยตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมิจฉัตตนิยตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สัมมัตตนิยตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่สัมมัตตนิยตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นสัมมัตตนิยตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อนิยตบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิยตธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิยตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุ ปัจจัย มี ๒ วาระ.

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อนิยตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิยตธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย.

สรณทุกมิจฉัตตติกนสรณทุกนมิจฉัตตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 590

สรณทุกมัคคารัมมณติกนสรณทุกนมัคคารัมมณติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๖. มัคคารัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

มัคคารัมมณบท

[๓๓๓] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมัคคารัมมณธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

มัคคเหตุกบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคเหตุกธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมัคคเหตุกธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

มัคคาธิปติบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่มัคคาธิปติธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นมัคคาธิปติธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะ เหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

สรณทุกมัคคารัมมณติกนสรณทุกนมัคคารัมมณติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 591

สรณทุกอุปปันนติกนสรณทุกนอุปปันนติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๗. อุปปันนติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

อนุปปันนบท

[๓๓๔] ๑. ธรรมที่เป็นอนุปปันนธรรม ที่เป็นสรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อนุปปันนธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ด้วย อำนาจของอารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ.

อุปปาทิบท

๑. ธรรมที่เป็นอุปปาทิธรรม ที่เป็นอรณธรรม เป็น ปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อุปปาทิธรรม ที่ไม่ใช่อรณธรรม ด้วยอำนาจ ของอารัมมณปัจจัย มี ๒ วาระ. สรณทุกอุปปันนติกนสรณทุกนอุปปันนติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 592

สรณทุกอตีตติกนสรณทุกนอตีตติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๘. อตีตติกะ)

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. อารัมมณปัจจัย

อตีตบท

[๓๓๕] ๑. ธรรมที่เป็นอตีตธรรม ที่เป็นสรณธรรม เป็น ปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อตีตธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม ด้วยอำนาจของ อารัมมณปัจจัย มี ๔ วาระ.

อนาคตธรรม ก็เหมือนกับอตีตธรรม

สรณทุกอตีตติกนสรณทุกนอตีตติกะ จบ

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 593

สรณทุกอตีตารัมมณติกนสรณทุกนอตีตารัมมณติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๑๙. อตีตารัมมณติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อตีตารัมมณบท

[๓๓๖] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อตีตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอตีตารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อตีตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอตีตารัมมณธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

อนาคตารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนาคตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนาคตารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 594

ปัจจุปปันนารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่ปัจจุปปันนารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นปัจจุปปันนารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

สรณทุกอตีตารัมมณติกนสรณทุกนอตีตารัมมณติกะ จบ

สรณทุกอัชฌัตตารัมมณติกะ

นสรณทุกนอัชฌัตตารัมมณติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๒๑. อัชฌัตตารัมมณติกะ ^(๑) )

[๓๓๗] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อัชฌัตตารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอัชฌัตตารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

(๑) ๒๐. อัชฌัตตติกะไม่แสดง

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 595

พหิทธารัมมณบท

๑. ธรรมที่ไม่ใช่พหิทธารัมมณธรรม ที่ไม่ใช่สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นพหิทธารัมมณธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิด ขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ.

สรณทุกอัชฌัตตารัมมณติกนสรณทุกนอัชฌัตตารัมมณติกะ จบ

สรณทุกสนิทัสสนติกนสรณทุกนสนิทัสสนติกะ

(๑๐๐. สรณทุกะ ๒๒. สนิทัสสนติกะ)

ปฏิจจวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อนิทัสสนสัปปฏิฆบท

[๓๓๘] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนสัปปฏิฆธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ.

อนิทัสสนอัปปฏิฆบท

[๓๓๙] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 596

๒. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

๓. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นสรณธรรม และธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๔๐] ในเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

๑. นเหตุปัจจัย

อนิทัสสนอัปปฏิฆบท

[๓๔๑] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นอรณธรรม เกิดขึ้น เพราะนเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 597

๒. อารัมมณปัจจัย

อนิทัสสนอัปปฏิฆบท

[๓๔๒] ๑. ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม อาศัยธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นสรณธรรม เกิดขึ้น เพราะนอารัมมณปัจจัย

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๓๔๓] ในนเหตุปัจจัย มี ๑ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในโนอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

สหชาตวารก็ดี ฯลฯ สัมปยุตตวาระก็ดี เหมือนกับปฏิจจวาระ.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

๑. เหตุปัจจัย

อนิทัสสนอัปปฏิฆบท

[๓๔๔] ๑. ธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นสรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

๒. ธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นอรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย

พระอภิธรรมปิฎก ปัฏฐาน เล่ม ๗ ภาค ๗ - หน้า 598

การนับจำนวนวาระในอนุโลม

[๓๔๕] ในเหตุปัจจัย มี ๒ วาระ ในอธิปติปัจจัย มี ๒ วาระ ฯลฯ ในอวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัจจนียนัย

การยกปัจจัยในปัจจนียะ

[๓๔๖] ๑. ธรรมที่เป็นอนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่เป็นสรณธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่ไม่ใช่อนิทัสสนอัปปฏิฆธรรม ที่ไม่ใช่ สรณธรรม ด้วยอำนาจของสหชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของ ปัจฉาชาตปัจจัย, เป็นปัจจัย ด้วยอำนาจของกัมมปัจจัย

ฯลฯ

การนับจำนวนวาระในปัจจนียะ

[๓๔๗] ในนเหตุปัจจัย มี ๓ วาระ ในนอารัมมณปัจจัย มี ๓ วาระ ฯลฯ ในโนวิคตปัจจัย มี ๓ วาระ.

ปัญหาวาระในกุสลติกะฉันใด พึงให้พิสดารฉันนั้น.

สรณทุกสนิทัสสนติกนสรณทุกนสนิทัสสติกะ จบ

อนุโลมปัจจนียทุกติกปัฏฐาน จบ