ทุกคำที่ฟังต้องรู้จุดประสงค์ว่า ฟังเพื่ออะไร
สนทนาธรรม ณ แดนพุทธภูมิ ลัคเนา วันอาทิตย์ที่ ๒๖ พฤศจิกายน ๒๕๖๖ ช่วงบ่าย
ก็เป็นสิ่งซึ่งไม่เคยฟังมาก่อนสักคำ แต่ละคำที่เป็นคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเพื่อเข้าใจสิ่งที่มีจริงซึ่งไม่มีใครเคยรู้จักมาก่อน ทุกคำที่ฟังต้องรู้จุดประสงค์ว่า ฟังเพื่ออะไร เป็นคำตอบให้ทุกคนได้คิดได้ไตร่ตรอง จนกระทั่งสามารถที่จะตอบได้เดี๋ยวนี้ว่า ฟังเพื่ออะไร โดยเฉพาะบางคำที่ไม่เคยได้ฟังมาก่อนฟังเพื่ออะไร? ไม่ใช่ฟังเพื่อไม่เข้าใจ ไม่ใช่ฟังเพื่อจะทำอะไร แต่ฟังเพื่อเข้าใจความหมายของคำนั้น ได้ยินคำว่า ธรรม คำเดียวไม่พอเพราะยังไม่รู้ว่าธรรมคืออะไร? ได้ยินคำว่า ปฏิบัติ เท่านั้นไม่พอต้องรู้ว่า ปฏิบัติ คืออะไร? ถ้าเข้าใจคำว่า ธรรม ก่อนแล้วจึงจะเข้าใจคำว่า ปฏิบัติ
คำทุกคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเพื่อให้เข้าใจสิ่งที่มีเดี๋ยวนี้ ถ้าคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่ทำให้เข้าใจความจริงของสิ่งที่มีก็ไร้ประโยชน์ คำใดที่ไม่เป็นอมตะ หมายความว่า ไม่ใช่ความจริงซึ่งเปลี่ยนไม่ได้ คำนั้นเป็นคำเพ้อเจ้อไร้ประโยชน์ ทุกคนเข้าใจถูกต้องว่าพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงรู้แจ้งประจักษ์แจ้งซึ่งหมายถึงการตรัสรู้ความจริงของสิ่งที่มีจริงๆ
เพียงคำว่า ธรรม คำเดียวทุกคนคุ้นหู ตอบได้ไหมว่า ธรรม คืออะไร? คำนี้เป็นคำที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเมื่อพระองค์ตรัสรู้แล้ว เพราะฉะนั้น ต้องเป็นคนตรงที่จะรู้ว่า ทุกคำของพระองค์เป็นคำจริงซึ่งยากที่จะรู้ได้ เมื่อพระองค์ตรัสรู้แล้วจึงทรงแสดงความจริงของสิ่งซึ่งเป็นธรรมที่ละเอียดลึกซึ้ง ยากที่จะรู้ได้ เพราะฉะนั้น จะประมาทแม้คำเดียวที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไม่ได้เลย.
[เล่มที่ 11] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 198
สัมผัปปลาบนั้น มีองค์ ๒ คือ
๑. นิรตฺถกกถาปุเรกฺขารตา มุ่งกล่าวถ้อยคำที่ไร้ประโยชน์ มีเรื่องภารตยุทธ และเรื่องชิงนางสีดา เป็นต้น
๒. ตถารูปีกถากถนํ กล่าวเรื่องเช่นนั้น
มังคลัตถทีปนีแปล เล่ม ๒ - หน้าที่ 112 [สัมผัปปลาป]
[๒๑๗] อกุศลเจตนาที่ยังกายประโยคและวจีประโยค ซึ่งเป็นเครื่องยังผู้อื่นให้รู้สิ่งที่มิใช่ประโยชน์ให้ตั้งขึ้น ชื่อว่าสัมผัปปลาปเพราะวิเคราะห์ว่า "สัมผัปปลาปีบุคคล ย่อมเจรจาคำเพ้อเจ้อ หาประโยชน์มิได้ ด้วยเจตนาธรรมนั่น".
ขอเชิญคลิกฟังได้ที่ ...
กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพยิ่งค่ะ