ทุกคนเคยโกรธมาแล้วทั้งนั้น

มีใครที่โกรธแล้วไม่รู้สึกอย่างนี้บ้างไหม รู้สึกหยาบกระด้างดุร้ายขึ้นมาทันที ผิดปกติจากที่เคยเป็น

ทุกคนเคยโกรธมาแล้วทั้งนั้น ก็พอที่จะเปรียบเทียบได้ว่า ขณะที่โกรธต่างกับขณะที่ไม่โกรธ เวลาที่ไม่โกรธ รู้สึกสบายดี ไม่ว่าจะเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส คิดนึกเรื่องราวต่างๆ ก็เป็นปกติดี แต่เวลาที่เกิดโทสะขึ้น ขณะนั้นจะเห็นได้ว่า มีความดุร้ายเป็นลักษณะ ราวกับอสรพิษที่ถูกตี เปลี่ยนสภาพจากปกติแล้วในขณะที่ความโกรธเกิดขึ้น

ไม่ว่าจะเป็นความขุ่นเคืองเล็กๆ น้อยๆ หรือเป็นแต่เพียงความหงุดหงิด ความไม่แช่มชื่น ความไม่พอใจ จนกระทั่งถึงความรู้สึกน้อยใจ เสียใจ เดือดร้อนใจ เป็นทุกข์โศกเศร้า ในขณะนั้นให้เห็นลักษณะสภาพของจิตซึ่งประกอบด้วยโทมนัสเวทนา ซึ่งต่างกับขณะที่โทมนัสเวทนาไม่เกิด นั่นคือลักษณะของโทสะซึ่งดุร้ายราวกับอสรพิษที่ถูกตี

ถ้าสติสามารถระลึกทันทีที่โทสมูลจิตเกิด จะรู้สึกได้ว่า กำลังได้รับพิษของโทสะ เหมือนกับถูกวางยาพิษในขณะนั้นทีเดียว

เปิดฟัง ...

โทสมูลจิต ว่าโดยประเภทมี ๒ ดวง