ชีวิต
พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ และทรงแสดงความจริง ที่ทรงได้ประจักษ์ถึง "ชีวิต" ในความจริงแท้ที่สุด โดยละเอียดลึกลงไป คือ ชีวิตรูป ที่เกิดร่วมกับอวินิพโภครูป ๘ สำหรับรูปกลุ่มเล็กที่สุด ที่เกิดจากกรรมจะต้องมี และละเอียดยิ่งไปกว่ารูปใดๆ ไม่สามารถจับต้องได้ก็คือ ชีวิตนาม
ชีวิตรูปคืออะไร?
คลิกอ่านที่นี่ครับ -->
รูปที่เกิดจากกรรมเป็นสมุฏฐานต้องมีชีวิตินทริยรูป
ในภพภูมิที่มีรูป สัตว์ทั้งหลายต้องมีชีวิตินทริยรูป ครับ
ชีวิตนามคืออะไร? คือ ชีวิตินทริยเจตสิก หนึ่งในสัพพจิตตสาธารณเจตสิกที่เกิดกับจิตทุกๆ ดวง ภพภูมิเดียวที่ชีวิตนามไม่เกิด จิตก็ไม่เกิด มีแต่รูป คือ อสัญญสัตตาพรหมภูมิ ครับ
ส่วนในวิทยาศาสตร์ นอกจากสัตว์แล้ว ก็จัดให้พืชเป็นสิ่งมีชีวิตด้วย แต่ในความเป็นจริงนั้น พืชเกิดจากอุตุสมุฏฐาน (ที่ตั้งให้เกิดคืออุตุ) คือ ความเย็นความร้อน ไม่ได้เกิดจาก กัมมสมุฏฐาน (ที่ตั้งให้เกิดคือ กรรม) พืชจึงไม่มีทั้งชีวิตรูปและชีวิตนาม เหตุนี้พืชจึงไม่มีชีวิต เพราะพืชไม่ต้องมีการรับผลของกรรมทางตา หู จมูก ลิ้น กาย พืชไม่มีจิตและไม่มีเจตสิก แต่ที่นักวิทยาศาสตร์แต่งตั้ง บัญญัติ ตกลงกันไว้ว่า พืชเป็นสิ่งที่มีชีวิต ก็เพียงเพื่อประโยชน์แก่การศึกษาในทางโลกเท่านั้นครับ