ธรรมทายาท.......ท่านพระมหากัสสปะ อนุเคราะห์ท่านพระอานนท์
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระอง์นั้น
[เล่มที่ 26] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย นิทานวรรค เล่มที่ ๒ หน้า ๕๙๒
จีวรสูตร
ว่าด้วยสัทธิวิหาริกของท่านพระอานนท์ ๓๐ รูปลาสิกขา
ท่านพระมหากัสสปะ ได้กล่าวกะท่านพระอานนท์ว่า "อานนท์ผู้มีอายุ พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงอาศัยอำนาจประโยชน์เท่าใดหนอ จึงทรงบัญญัติ การขบฉันถึง ๓ หมวด ในตระกูล เข้าไว้"
ท่านพระอานนท์กล่าวว่า "ข้าแต่ท่านกัสสปะผู้เจริญ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอาศัยประโยชน์ ๓ ข้อจึงทรงบัญญัติการขบฉัน ๓ หมวด ในตระกูลเข้าไว้ คือเพื่อข่มคนหน้าด้าน ๑ เพื่อให้ภิกษุผู้มีศีลเป็นที่รักอยู่เป็นสุข ๑ และเพื่ออนุเคราะห์ตระกูล โดยเหตุที่พวกมีความปรารถนาลามกอาศัยสมัครพรรคพวกแล้วจะพึงทำสงฆ์ให้แตกกันไม่ได้ ๑"
ท่านพระมหากัสสปะกล่าว่า "อานนท์ผู้มีอายุเมื่อเช่นนั้น เธอเที่ยวไปกับภิกษุเหล่านี้ ผู้ไม่คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ไม่รู้จักประมาณในโภชนะไม่ประกอบความเพียร เพื่อประโยชน์อะไรเล่า เธอมัวแต่จาริกไปเหยีบย่ำข้าวกล้ามัวแต่จาริกไปเบียดเบียนตระกูล อานนท์ผู้มีอายุบริษัทของเธอย่อมหลุดลุ่ยไป สัทธิวิหาริกของเธอ ส่วนมากเป็นผู้ใหม่ย่อมแตกกระจายไป เธอนี้เป็นผู้เด็ก ไม่รู้จักประมาณ"
ท่านพระอานนท์กล่าวว่า "ข้าแต่ท่านผู้เจริญ บนศรีษะของกระผม ผมหงอกแล้วมิใช่หรือ? ถึงอย่างนั้น พวกกระผมก็ไม่พ้นท่านกัสสปะว่าเป็นเด็ก"
ท่านพระมหากัสสปะกล่าวว่า "ก็เป็นจริงอย่างนั้น อานนท์ผู้มีอายุ เธอยังเที่ยวไปกับภิกษุเหล่านี้ผู้ไม่คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ไม่ประกอบความเพียรเพื่อประโยชน์อะไรเล่า เธอยังเป็นเด็กไม่รู้จักประมาณ"
ท่านพระมหากัสสปะกล่าวว่า "เราเองปลงผมและหนวด นุ่งห่มผ้ากาสาวพัสตร์ออกจากเรือนบวชเป็นบรรชิต ไม่ได้นึกเลย ว่าเราบวชอุทิศศาสนาอื่นนอกจากพระผู้มีพระภาคเจ้าผู้เป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า
ครั้งก่อน เมื่อเรายังเป็นคฤหัสถ์ เคยคิดว่าฆราวาสช่างคับแคบเป็นทางมาแห่งธุลี บรรพชาปลอดโปร่งผู้อยู่ครองเรือนจะประพฤติพรหมจรรย์ให้บริสุทธิ์ประดุจสังข์ขัด ไม่ใช่ทำได้ง่ายนัก"
ขออนุโมทนา
ขออุทิศกุศลแด่คุณพ่อ คุณแม่และสรรพสัตว์
สติจำปรารถนาในที่ทั้งปวง สติเป็นสภาพที่ระลึกเป็นในกุศล และเป็นเครื่องกั้นอกุศลเพราะขณะที่กุศลจิตเกิด อกุศลเจตสิกไม่สามารถเกิดร่วมด้วยเลย คนละขณะกันค่ะ
ผู้อยู่ครองเรือนจะประพฤติพรหมจรรย์ให้บริสุทธิ์ประดุจสังข์ขัด ไม่ใช่ทำได้ง่ายนัก"
ขออนุโมทนาค่ะ
ขอเรียนถามท่านอาจารย์วิทยากรช่วยกรุณาให้ความหมายของข้อความที่ว่า
อานนท์ผู้มีอายุ บริษัทของเธอย่อมหลุดลุ่ยไป สัทธิวิหาริกของเธอ ส่วนมากเป็นผู้ใหม่ ย่อมแตกกระจายไป เธอนี้เป็นผู้เด็ก ไม่รู้จักประมาณ " จากการค้นข้อมูล "สัทธิวิหาริก" หมายถึง ไตรลักษณ์ซึ่งก็คือ อนิจจัง ทุกขัง และ อนัตตา ไม่ทราบว่าจะหมายถึงท่านพระอานนท์คลุกคลีอยู่กับภิกษุใหม่ทำให้ไม่สำรวมอินทรีย์จึงไม่เห็นอนิจจลักษณะ ทุกขลักษณะ และ อนัตตลักษณะ หรือเปล่าค่ะ ขอความกรุณาช่วยอธิบายด้วยค่ะ
ขอขอบพระคุณค่ะ
"สัทธิวิหาริก" คือลูกศิษย์ของท่านพระอานนท์ ก่อนหน้านี้ท่านเที่ยวไปกับบริวารที่เป็นพระใหม่เป็นจำนวนมาก ภายหลังศิษย์ของท่านกลุ่มนั้นลาสิกขาเกือบทั้งหมด เพราะไม่สำรวมอินทรีย์ ขณะที่ไม่สำรวมจิตเป็นอกุศล อกุศลจิตย่อมไม่เห็นไตรลักษณ์ตามความเป็นจริง และท่านพระอานนท์คลุกคลีอยู่กับภิกษุใหม่เหล่านั้น ท่านพระมหากัสสปะจึงตำหนิเช่นนั้น
