เป็นผลของกรรมในชาตินี้ หรือชาติก่อน
ถ. ... ..
ส. ผลที่ได้รับทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ก็เป็นผลของกรรมในอดีต แต่อดีต ก็มีทั้งปัจจุบันชาตินี้ ที่ได้ทำแล้วก็เป็นอดีต แล้วก็มีชาติก่อนๆ ด้วย เพราะฉะนั้น เราจะมีหนทางทราบได้ไหมว่า ที่เรากำลังได้รับผลของกรรมทางตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นผลของกรรมในชาตินี้เอง หรือว่าเป็นผลของกรรมในชาติก่อน ถึงรู้ก็ไม่ทำให้รู้แจ้งอริยสัจจ์ แล้วก็รู้ไม่ได้ นอกจากพระผู้มีพระภาค ถ้ามิฉะนั้นแล้วพระสาวกทั้งหลายก็คงไม่ต้องไปเฝ้ากราบทูลถามว่า แต่ละขณะที่ปรากฏกับแต่ละท่านนั้นเป็นผลของกรรมอะไร เป็นกรรมในอดีตรึกรรมในปัจจุบันชาติ
ที่มา ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 22
แต่ข้อสำคัญก็คือว่า ขอให้รู้ลักษณะของนามและรูปก่อน เรื่องของการเจริญสติปัฏฐาน เรื่องของการที่จะรู้ว่าเป็นผลของกรรมอะไร ไม่ใช่เพราะการศึกษา แต่เป็นเพราะการเจริญสติปัฏฐานรู้ลักษณะของนามและรูปมากขึ้น ชัดขึ้น ละคลายมากขึ้น รู้ทั่วขึ้น บรรลุมรรคผลถึงขั้นพระอรหันต์เมื่อไร ประกอบด้วยปฏิสัมภิทาก็ได้ ประกอบด้วยอภิญญาก็ได้ ประกอบด้วยวิชชา ๓ ก็ได้ แต่ว่าข้อสำคัญที่สุดก็คือ ถ้าท่านมีแต่เพียงการศึกษา ไม่มีการเจริญสติปัฏฐาน อย่าหวังที่จะได้รู้อะไรมาก ไม่มีหนทางเลย เพราะเหตุว่า เพียงแค่ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ที่กำลังปรากฏใกล้ๆ เป็นปัจจุบันก็ยังไม่รู้ แล้วจะไปรู้ถึงอดีตชาติ หรือกรรมที่ทำสำเร็จไปแล้ว ว่ากรรมใดเป็นปัจจัยให้วิบากจิตได้รับผลทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกายในขณะนี้ ก็เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้
ที่มา ... แนวทางเจริญวิปัสสนา ตอนที่ 23