มหาปรินิพพานสูตร ... วันเสาร์ที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๗
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ
••• ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย •••
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ
วันเสาร์ที่ ๒๕ ตุลาคม ๒๕๕๗
เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. คือ
มหาปรินิพพานสูตร
(มารทูลให้พระผู้มีพระภาคเจ้าปรินิพพาน)
จาก...
[เล่มที่ 13] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า ๒๗๘
...นำสนทนาโดย...
ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และคณะวิทยากร
มารทูลขอให้ปรินิพพาน
(มหาปรินิพพานสูตร)
ข้อความบางตอนจาก
[เล่มที่ 13] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค เล่ม ๒ ภาค ๑ - หน้า ๒๗๘
[๙๕] ครั้งนั้นแล มารผู้มีบาป เมื่อท่านพระอานนท์หลีกไป ไม่นาน เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า ยืน ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ได้กราบทูล พระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าจงปรินิพพาน ขอพระสุคตจงปรินิพพาน ในบัดนี้เถิด บัดนี้เป็นเวลาปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า ดูกร มารผู้มีบาป ภิกษุผู้เป็นสาวกของเรา จักยังไม่ฉลาด ไม่ได้รับแนะนำ ยังไม่แกล้วกล้า ไม่เป็นพหูสูต ไม่ทรงธรรม ไม่ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ไม่ปฏิบัติชอบ ไม่ประพฤติตามธรรม เรียนกับอาจารย์ของตน จักบอก จักแสดง จักบัญญัติ จักแต่งตั้งจักเปิดเผย จักจำแนก จักทำให้ตื้น จักแสดงธรรมมีปาฏิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้น ให้เรียบร้อยโดยสหธรรม ไม่ได้ เพียงใด ดูกร มารผู้มีบาป เราจักยังไม่ ปรินิพพานเพียงนั้นมาร. ก็บัดนี้ ภิกษุผู้เป็นสาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นผู้ฉลาด ได้รับแนะนำ ดีแล้ว เป็นผู้แกล้วกล้า เป็นพหูสูต เป็นผู้ทรงธรรม ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นผู้ปฏิบัติชอบ ประพฤติตามธรรม เรียนกับอาจารย์ของตนแล้วจักบอก แสดง บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนกกระทำให้ตื้น แสดงธรรมมีปาฏิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้นโดยสหธรรมเรียบร้อย ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าจงปรินิพพานขอพระสุคตจงปรินิพพาน ในบัดนี้เถิด บัดนี้ เป็นเวลาปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า ก็แล พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า ดูกร มารผู้มีบาป ภิกษุณีผู้เป็นสาวิกา ของเราจักยังไม่ฉลาด . . .
มาร. ก็บัดนี้ ภิกษุณีผู้เป็นสาวิกาของพระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นผู้ฉลาด. . . จักแสดงธรรมมีปาฏิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้นให้เรียบร้อยโดยสหธรรมได้ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ของพระผู้มีพระภาคเจ้าปรินิพพาน ขอพระสุคตจง ปรินิพพานในบัดนี้เถิด บัดนี้เป็นเวลา ปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า ก็พระผู้มีพระภาคได้ตรัสไว้ว่า ดูกร มาร ผู้มีบาป อุบาสกผู้เป็นสาวกของเรา จักยังไม่ฉลาด . . .
มาร.ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ก็บัดนี้ อุบาสกผู้เป็นสาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นผู้เป็นฉลาดแล้ว... แสดงธรรมมีปาฎิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้นเรียบร้อยโดย สหธรรมได้ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าจงปรินิพพาน ขอพระสุคต จงปรินิพพานในบัดนี้เถิด บัดนี้เป็นเวลาปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า ก็พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสไว้ว่า อุบาสิกาผู้เป็นสาวิกาของเรายังไม่ฉลาด. . .
มาร. ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ก็บัดนี้ อุบาสิกา ผู้เป็นสาวิกาของพระผู้มี พระภาคเจ้าเป็นผู้ฉลาดแล้ว ได้รับแนะนำดีแล้ว เป็นผู้แกล้วกล้า เป็นพหูสูต ทรงธรรมปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม เป็นผู้ปฏิบัติชอบ ประพฤติตามธรรม เรียนกับอาจารย์ของตนแล้ว บอก แสดง บัญญัติ แต่งตั้ง เปิดเผย จำแนก กระทำให้ตื้นแสดงธรรมมีปาฏิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้นเรียบร้อย โดยสหธรรมได้ ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระผู้มีพระภาคเจ้าจงปรินิพพาน ขอพระสุคตจงปรินิพพานในบัดนี้เถิด บัดนี้เป็นเวลาปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า ก็แลพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสไว้ว่า ดูกร มารผู้มีบาป พรหมจรรย์นี้ของเรา จักยังไม่สมบูรณ์ แพร่หลาย กว้างขวาง ชนรู้กันโดยมากเป็นปึกแผ่น ตราบ เท่าที่พวกเทวดาและมนุษย์ประกาศได้ดีแล้ว เพียงใด เราจักไม่ปรินิพพาน เพียงนั้น
มาร. ก็บัดนี้พรหมจรรย์นี้ของพระผู้มีพระภาคเจ้าสมบูรณ์แล้ว . . . ขอพระผู้ มีพระภาคเจ้าจงปรินิพพาน ขอพระสุคตจงปรินิพพานในบัดนี้เถิด บัดนี้ เป็นเวลาปรินิพพานของพระผู้มีพระภาคเจ้า.
ทรงปลงอายุสังขาร
เมื่อมารกราบทูลอย่างนี้แล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ตรัสกะมารผู้มี บาปว่า ดูกร มารผู้มีบาป ท่านเป็นผู้ขวนขวายน้อยเถิด ไม่ช้าพระตถาคตจัก ปรินิพพาน จากนี้ล่วงไปสามเดือน ตถาคตจักปรินิพพาน ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า มีพระสติสัมปชัญญะ ทรงปลงอายุสังขาร ณ ปาวาลเจดีย์. เมื่อพระผู้มีพระภาคทรงปลงอายุสังขารแล้ว ได้เกิดแผ่นดินไหวใหญ่ น่ากลัว ขนพอง สยองเกล้า กลองทิพย์ก็บันลือลั่น. พระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงทราบความนั้น ทรงเปล่งอุทานนี้ ในเวลานั้นว่า
[๙๖] พระมุนีได้ปลงเสีย ซึ่งกรรมอันชั่วและกรรมอันไม่ชั่วได้ อันเป็นเหตุ ให้เกิดปรุงแต่งภพ ยินดีในภายใน ตั่งมั่น ได้ทำลายกิเลสที่เกิดขึ้น ในตนเสีย เหมือน ทำลายเกราะฉะนั้น.
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความจากอรรถกถาได้ที่นี่
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความโดยสรุป
มารทูลขอให้ปรินิพพาน
(วันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๓ เป็นวันที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงปลงพระชนมายุ สังขาร คือ ต่อจากนี้ไป ๓ เดือน พระองค์ก็จะเสด็จดับขันธปรินิพพาน)
พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสกับมาร เมื่อมารได้มาทูลให้พระองค์ปรินิพพาน ว่า ตราบใดก็ตามที่พุทธบริษัท ๔ คือ ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก และอุบาสิกา ยังไม่ฉลาด ไม่ได้รับแนะนำ ยังไม่แกล้วกล้า ไม่เป็นพหูสูตไม่ทรงธรรม ไม่ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม ไม่ปฏิบัติชอบ ไม่ประพฤติตามธรรม เรียนกับอาจารย์ของตน จักบอก จักแสดง จักบัญญัติ จักแต่งตั้งจักเปิดเผย จักจำแนก จักทำให้ตื้น จักแสดงธรรมมีปาฏิหาริย์ ข่มขี่ปรัปปวาทที่เกิดขึ้น ให้เรียบร้อยโดยสหธรรม ไม่ได้ และ พรหมจรรย์ยังไม่แพร่หลาย พระองค์ก็ ยังไม่ปรินิพพาน
ต่อจากนั้นพระองค์ได้ตรัสกับมาร ว่า ต่อจากนี้ไป ๓ เดือน พระองค์จะปรินิพพาน จึงทรงปลงพระชนมายุสังขาร ณ ปาวาลเจดีย์.
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
ก่อนพระผู้มีพระภาคเจ้าเสด็จดับขันธปรินิพพาน
เส้นทางพุทธดำเนินก่อนปรินิพพาน...
เส้นทางพุทธดำเนินก่อนปรินิพพาน...๒
เส้นทางพุทธดำเนินก่อนปรินิพพาน...๓
เส้นทางพุทธดำเนินก่อนปรินิพพาน...๔
การปลงพระชนมายุสังขารและนิมิตรโอภาสแก่พระอานนท์ทั้ง 3 ครั้ง
กิเลสมาร ขันธมาร อภิสังขารมาร มัจจุมารและเทวบุตรมาร...คืออะไร
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
กราบขอบพระคุณและกราบอนุโมทนาท่านอาจารย์เป็นอย่างสูง สาธุค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น