ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๒๗๕

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรมจากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจเพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ซึ่งเป็นข้อความที่สั้นบ้าง ยาวบ้าง แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์ พอที่จะเข้าใจได้ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๒๗๕

~ สิ่งใดเหมาะควรกับเพศบรรพชิต ก็ต้องประพฤติปฏิบัติตามสมควร นั่นก็เป็นส่วนของพระวินัย แต่คฤหัสถ์ก็สามารถศึกษาพระวินัยส่วนใดซึ่งเป็นสิ่งที่ดีงาม ก็คงไม่จำกัดเฉพาะพระภิกษุเท่านั้น ใครก็ตามก็สามารถเห็นว่า เป็นความประพฤติทางกาย ทางวาจาที่เหมาะสม แม้เป็นคฤหัสถ์ก็ควรจะประพฤติปฏิบัติตามด้วย โดยไม่จำกัด โดยไม่ต้องไปนับกี่ข้อ

~ ทำไมต้องหวังร้ายกับคนร้ายๆ เพราะว่าคนร้ายๆ ทำสิ่งร้ายๆ เขาก็ต้องได้รับผลของกรรมอยู่แล้ว ทำไมให้อกุศลจิตของเรา เกิด ไม่ได้เป็นประโยชน์ที่จะทำให้กรรมของเขา (เป็นเหตุให้) ได้รับผลมากขึ้นหรือน้อยลง แต่ขณะนั้นจิตของผู้ที่เป็นอกุศลจิต ไม่รู้ตัวเลยว่า ทำให้เกิดสภาพธรรมที่ไม่ดีงามเพิ่มขึ้นกับตนเอง

~ การศึกษาธรรม เพื่อจะเข้าใจธรรม ต้องเป็นผู้ที่ละเอียด ได้ยินคำไหน อย่าเพิ่งคิดว่า เราเข้าใจหมดแล้ว เราเข้าใจทั่วแล้ว หรือเราเข้าใจแจ่มแจ้งแล้ว แม้แต่คำว่า “ธรรม” คำเดียว ถ้าเข้าใจจริงๆ ละกิเลสได้ ถึงความเป็นพระอรหันต์ เพราะประจักษ์แจ้งในธรรม ซึ่งเป็นธรรม ไม่ใช่เรา

~ ธรรมมีอยู่ตลอดเวลา แต่ตราบใดที่ไม่มีการฟังพระธรรม ไม่สามารถจะเข้าใจได้ แม้ขณะนี้กำลังนั่งอยู่ที่นี่ แล้วก็เห็น แล้วก็คิด แล้วก็ได้ยิน แล้วก็จำด้วย ก็ไม่รู้ว่าเป็นธรรม

~ เป็นมิตรดี สำหรับทุกคน และก็ทำประโยชน์ คือ ศึกษาให้มีความเข้าใจที่ถูกต้องเพื่อที่จะได้เกื้อกูลบุคคลอื่นให้มีความเห็นถูกเท่าที่จะทำได้

~ ถ้าไม่ได้สะสมมาที่จะมีฉันทะ มีศรัทธา ที่เห็นประโยชน์ที่จะฟังพระธรรมต่อไปอีกให้เข้าใจขึ้น ก็ไม่สามารถไปฝืนได้ เพราะไม่ได้สะสมมา แม้ได้ยินก็ยังไม่ฟัง นี่ก็แสดงให้เห็นว่า การได้ยินได้ฟังต้องมีเหตุปัจจัยด้วย เพราะฉะนั้น จะเห็นค่าของพระธรรมที่สูงกว่าสิ่งอื่นใดทั้งหมด เป็นรัตนะที่เหนือสิ่งใด

~ นางวิสาขา หลานตาย ร้องไห้ มีความโศกเศร้า แต่ผู้ที่นางไปหา ก็คือพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่ออะไร? ฟังธรรม แต่ไม่ใช่เพื่อไปอย่างอื่นเลย เพราะรู้ว่า แม้พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดง ไม่ใช่พระองค์จะให้ขอยืมปัญญาของพระองค์มาใช้ในการที่หลานตาย แต่จากการฟังแล้วเข้าใจ ความเข้าใจซึ่งเป็นปัญญาของตนเองต่างหากที่จะทำให้สามารถรู้ความจริงของสภาพธรรมได้

~ ถ้าศึกษาธรรม เพื่อสอบ ไม่มีทางที่จะหลุดพ้น

~ ตั้งต้นที่การฟังพระธรรมให้เข้าใจความเป็นจริงของธรรม

~ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม เพื่อละความไม่รู้

~ เป็นโอกาสที่ประเสริฐที่สุดในชีวิต ที่ได้สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูก

~ อกุศลจิต แม้ในสมัยพุทธกาล ก็มี แสดงให้เห็นถึงความน่ากลัวมาก (ของอกุศล) ไม่ว่าจะอยู่ ณ ที่ไหน ถ้าสะสมมาที่จะเป็นอกุศล อกุศล นั้น ก็ย่อมเพิ่มพูนขึ้น

~ ฟังธรรมเพื่อเข้าใจ และความเข้าใจ เป็นธรรมเดียว ที่สามารถที่จะดับกิเลสได้ กุศลใดๆ ก็ไม่สามารถดับกิเลสได้ นอกจากความเข้าใจธรรม ว่า เป็นธรรม เพราะฉะนั้น ฟังธรรม เพื่อเข้าใจธรรม

~ ให้ทราบว่า กิเลส ละเอียดมาก ที่ปรากฏให้เห็นในแต่ละวัน ที่เรารู้ว่ามากมายมหาศาล ยังน้อยกว่าความเป็นจริง เหมือนกับสิ่งที่อยู่ใต้มหาสมุทร เมื่อไม่โผล่ ก็ไม่เห็น

~ เมื่อรู้ธรรมแล้ว ทาน ศีล ก็ยังเกิดขึ้น ด้วยกำลังของความเข้าใจถูกเห็นถูก ประกอบกับความรู้ธรรมว่า ขณะนั้น ไม่ใช่เรา ทาน เป็น ทาน ศีล เป็น ศีล ธรรม เป็น ธรรม

~ ต้องเป็นผู้ที่ไม่ประมาท แล้วก็เห็นโทษเห็นภัยของอกุศลจริงๆ ว่า ถ้าวันนี้ยังไม่เห็นโทษของอกุศลแม้เพียงเล็กน้อย วันต่อๆ ไป อกุศลก็ย่อมเพิ่มพูนขึ้น

~ ไม่ว่าจะพูดหรือทำ ล้วนเป็นไปในอำนาจของจิต ถ้าจิตใจดี มือเท้าก็เป็นไปในทางที่เป็นประโยชน์ มีการช่วยเหลือสงเคราะห์ผู้อื่น กระทำในสิ่งที่ดีงาม เป็นต้น แต่ถ้าเป็นอกุศลจิต คิดร้ายเบียดเบียนผู้อื่น มือเท้าก็ประทุษร้าย เบียดเบียนผู้อื่น

~ ถ้าเราเป็นเพื่อนกับใคร จะสังเกตได้เลยว่า เราคิดถึงแต่จะให้ประโยชน์กับเขา ไม่เคยคิดที่จะเบียดเบียนทำร้ายเลย นั่นคือลักษณะของเพื่อนจริงๆ

~ ขณะใดที่กุศลมีกำลัง ขณะนั้นอกุศลก็เกิดไม่ได้ แต่กำลังก็ต้องค่อยๆ สะสมเพิ่มขึ้น แม้แต่กำลังที่จะมาฟังธรรม มีแล้ว เพราะฉะนั้น ก็แสดงให้เห็นว่าขณะใดที่ไม่ได้มาฟังธรรม หรือ ไม่ได้ฟังธรรม อะไรมีกำลัง ก็คือ อกุศลมีกำลัง แล้วทั้งกุศล และ อกุศล มาจากไหน ก็ต้องมาจากการที่ค่อยๆ เกิดค่อยๆ มี เพิ่มมากขึ้นทีละเล็กทีละน้อย

~ คนที่มีกิเลสมากๆ แล้วกิเลสลดน้อยลง หรือ สามารถดับได้อย่างเด็ดขาด ด้วยอะไร? ต้องเป็นปัญญาความเข้าใจถูกเห็นถูก

~ เรื่องของอกุศลธรรม เป็นสิ่งที่มีมาก และถ้าไม่ทราบจริงๆ ว่า ตัวท่านมีอกุศลมากเพียงไรแล้ว การที่จะละกิเลสย่อมเป็นสิ่งซึ่งเป็นไปไม่ได้ แล้วในวันหนึ่งๆ ก็มีอกุศลธรรมหลายประการ ซึ่งจะแสดงให้เห็นว่า ท่านเป็นผู้ที่ยังมีอกุศลธรรมที่จะต้องละคลาย ขัดเกลาจนกว่าจะดับสิ้นเป็นสมุจเฉท (ถอนขึ้นได้อย่างเด็ดขาด)

~ การดำเนินชีวิตปรกติประจำวันเป็นสิ่งที่สำคัญ ท่านจะต้องจากโลกนี้ไปโลกหน้า แต่ว่าจะไปอย่างไร ปลอดภัยหรือไม่ ย่อมขึ้นอยู่กับการดำเนินชีวิตเป็นปรกติประจำวันนี่เอง

~ กิเลสมากมาย เหนียวแน่น หนาแน่น และติดแน่นด้วยอยู่ในจิตเลย ที่จะเอาออกไปได้ไม่ใช่วิสัยของอกุศล แต่ต้องเป็นปัญญาด้วยที่มีความเข้าใจถูกต้อง และอบรมคุณความดีทุกอย่าง

~ ทุกโอกาสของชีวิต ควรเป็นโอกาสของการเจริญกุศล

~ ขออย่าได้มีส่วนในการทำลายพระพุทธศาสนา

~ ถ้าเน้นให้ทุกคนเห็นความสำคัญของพระธรรมซึ่งเป็นแก่นเป็นหลักของแต่ละชีวิต ก็จะทำให้แต่ละชีวิตดำเนินไปในทางที่ถูกต้องขึ้น

~ ผู้ที่มีปัญญาเท่านั้น ที่จะรู้ว่า ควรอย่างยิ่งที่จะให้ผู้อื่นได้เข้าใจธรรม ด้วย

~ พระวินัย ก็ไม่รู้ พระสูตรก็ไม่ศึกษา พระอภิธรรม ก็ไม่ศึกษา แล้วจะรักษาพระพุทธศาสนาได้อย่างไร

~ ผู้ที่เข้าใจพระธรรมเท่านั้น ที่จะรักษาพระพุทธศาสนาไว้ได้.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๒๗๔

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...