เอฬกสูตร ... วันเสาร์ที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๖๑

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ

•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••

... สนทนาธรรมที่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ

วันเสาร์ที่ ๒๔ มีนาคม ๒๕๖๑

เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น.

จาก...

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย นิทานวรรค เล่ม ๒ - หน้าที่ ๖๔๕

๕. เอฬกสูตร

(ว่าด้วยคนติดลาภสักการะเหมือนแมลงวัน)

[๕๔๗] พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ ณ พระวิหารเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี กรุงสาวัตถี. ณ ที่นั้นแล พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสว่า ดูกร ภิกษุทั้งหลาย ลาภสักการะและความสรรเสริญ ทารุณ เผ็ดร้อน หยาบคาย เป็นอันตรายแก่การบรรลุธรรมอันเกษมจากโยคะ ซึ่งไม่มีธรรมอื่นยิ่งไปกว่า

[๕๔๘] ดูกร ภิกษุทั้งหลาย แมลงวันกินคูถเต็มท้อง และข้างหน้ายังมีกองคูถกองใหญ่ มันพึงดูหมิ่นแมลงวันเหล่าอื่นว่า เรากินคูถ เต็มท้องแล้ว และเรายังมีกองคูถกองใหญ่อยู่ข้างหน้าอีก ฉันใด ภิกษุบางรูปในธรรมวินัยนี้ อันลาภสักการะและความสรรเสริญครอบงำ ย่ำยีจิตแล้วก็ฉันนั้น เวลาเช้า นุ่งแล้วถือบาตรและจีวรเข้าไปบิณฑบาตยังบ้านหรือนิคม ฉันอยู่ ณ ที่นั้นพอแก่ความต้องการแล้ว และทายกนิมนต์เพื่อให้ฉันในวันรุ่งขึ้น แม้บิณฑบาตของเธอจะเต็มแล้ว เธอไปอาราม แล้ว อวดอ้างที่ท่ามกลางหมู่ภิกษุว่า ผมฉันพอแก่ความต้องการแล้ว ทายกยังนิมนต์เพื่อให้ฉันในวันรุ่งขึ้น บิณฑบาตของผมก็เต็ม และยังจะได้จีวร บิณฑบาต เสนาสนะ และคิลานปัจจัยเภสัชบริขารอีก ส่วนภิกษุเหล่าอื่นนี้มีบุญน้อย มีศักดิ์น้อย จึงไม่ได้จีวร บิณฑบาต เสนาสนะและคิลานปัจจัยเภสัชบริขาร เธออันลาภสักการะและความสรรเสริญครอบงำย่ำยีจิตแล้ว ย่อมดูหมิ่นภิกษุเหล่าอื่นผู้มีศีลเป็นที่รัก ข้อนั้นของโมฆบุรุษนั้น ย่อมเป็นไปเพื่อสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์ เพื่อทุกข์สิ้นกาลนานลาภสักการะและความสรรเสริญ ทารุณ เผ็ดร้อน หยาบคาย เป็นอันตรายแก่การบรรลุธรรมอันเกษมจากโยคะ ซึ่งไม่มีธรรมอื่นยิ่งไปกว่า เธอทั้งหลายพึงศึกษาอย่างนี้แหละ

จบเอฬกสูตรที่ ๕

อรรถกถาเอฬกสูตรที่ ๕

พึงทราบวินิจฉัยในเอฬกสูตรที่ ๕ ดังต่อไปนี้

บทว่า กํสฬกา คือ สัตว์กินคูถ

บทว่า คูถาทิ คือ มีคูถเป็นภักษา

บทว่า คูถปูรา คือ ภายในเต็มด้วยคูถ

บทว่า ปุณฺณาคูถสฺส นี้ แสดงเนื้อความบทแรกเท่านั้น

บทว่า อติมญฺเญยฺย ความว่า แมลงวัน วางเท้าหลังไว้บนพื้น ยกเท้าหน้าวางไว้บนคูถ พึงพูดอย่างดูหมิ่นว่า เรามีคูถเป็นอาหาร ดังนี้เป็นต้น

บทว่า ปิณฺฑปาโตปสฺส ปูโร ความว่า บิณฑบาตอันประณีตเต็มบาตร แม้อื่นอีกพึงมี แก่เขา

จบอรรถกถาเอฬกสูตรที่ ๕