เขมสูตร ... วันเสาร์ที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๒
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส
พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ
ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ
สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ
•••..... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย .....•••
... สนทนาธรรมที่ ...
มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)
พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ
วันเสาร์ที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๒
...จาก...
[เล่มที่ 24] พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้าที่ ๓๖๗
๒. เขมสูตร
[๒๘๑] เขมเทพบุตร ครั้นยืนอยู่ ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่งแล้วได้กล่าวคาถาเหล่านี้ ในสำนักพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า
คนพาล ผู้มีปัญญาทราม ย่อมประพฤติ กับตัวเองดังศัตรู ย่อมทำกรรมชั่วที่ มีผลเผ็ดร้อน บุคคลทำกรรมใดแล้ว ย่อมเดือดร้อนภายหลัง มีหน้านองด้วยน้ำตา ร้องไห้อยู่ เสวยผลแห่งกรรมใด กรรม นั้นทำแล้วไม่ดีเลย บุคคลทำกรรมใดแล้ว ไม่เดือดร้อนในภายหลัง มีหัวใจแช่มชื่น เบิกบานเสวยผลแห่งกรรมใด กรรมนั้น ทำแล้วเป็นการดี บุคคลรู้กรรมใดว่าเป็น ประโยชน์แก่ตน ควรลงมือกระทำกรรม นั้นก่อนทีเดียว อย่าพยายามเป็นนักปราชญ์ เจ้าความรู้ ด้วยความคิดอย่างพ่อค้าเกวียน พ่อค้าเกวียน ละหนทางสายใหญ่ที่เรียบเสีย ไปทางไม่เรียบ เพลาเกวียนก็หักสะบั้น ต้องซบเซา ฉันใด บุคคล ออกนอกธรรม หันไปประพฤติตามอธรรม ก็ฉันนั้น เป็น คนเขลาเบาปัญญา ดำเนินไปทางมฤตยู ต้องซบเซาอยู่ เหมือนพ่อค้าเกวียนมีเพลา เกวียนหัก ฉะนั้น
อรรถกถาเขมสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในเขมสูตรที่ ๒ ต่อไป :-
บทว่า ปฏิกจฺเจว แปลว่า ก่อนทีเดียว.
บทว่า อกฺขจฺฉินฺโนว ฌายติ ความว่า พ่อค้าเกวียน มีเพลาเกวียนหักเสียแล้ว ย่อมซบเซา คือ ต้องใช้ความคิดมาก. ในคาถาที่ ๒ บทว่า อกฺขจฺฉินฺโนว แปลว่า เหมือนพ่อค้าเกวียนมีเพลาเกวียนหัก เสียแล้ว
จบอรรถกถาเขมสูตรที่ ๒
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ข้อความโดยสรุป
เขมสูตร
เขมเทพบุตร ได้มาเข้าเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า และได้กล่าวคาถาในสำนักของพระองค์ ซึ่งเป็นข้อความที่เตือนใจ ให้ทราบความจริงว่า คนพาล ไม่มีปัญญา ย่อมทำแต่กรรมชั่ว ซึ่งมีผลเผ็ดร้อน, กรรมที่ให้ผลที่ไม่ดี ไม่ควรทำ ควรทำแต่กรรมที่ดี สิ่งใดที่เป็นประโยชน์ก็ควรทำสิ่งนั้น ผู้ออกนอกธรรม ประพฤติแต่อธรรม เป็นคนเขลา ย่อมดำเนินไปสู่ทางแห่งความตาย (เวียนว่ายตายเกิดต่อไป อย่างไม่จบสิ้น)
ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ห้วข้อด้านล่างนี้ครับ
ขยะในใจ
ความเข้าใจพระธรรมเป็นสาระสำคัญที่สุดในชีวิต
ทำดี ดี ทำชั่ว ชั่ว [จุลลนันทิยชาดก]
กุศลธรรมที่ตรงกันข้ามกับอกุศลธรรม
ผู้รักตนไม่ควรเบียดเบียนผู้อื่น
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...