ฝึกจิต ผิดอย่างไร

ฟังไม่ดี จะคิดว่าถูก แต่ "เป็นเขา" ใช่ไหม "ที่ฝึก" เพราะฉะนั้น ต้องคิดแล้วคิดอีก คิดแล้วคิดอีก ไตร่ตรอง จนกระทั่งเป็นเหตุเป็นผลที่สมบูรณ์ มั่นคง ไม่เปลี่ยนแปลง นี่หรือคือหนทางที่จะรู้ความจริง ในเมื่อ ตนเองกำลังฝึก ได้อย่างใจก็ยิ่งภาคภูมิใจ ในความเป็นตนเอง ไม่รู้ความจริงว่า ไม่มีเรา ไม่ได้ละอะไรเลย

เพราะฉะนั้น พระธรรมที่ถูก สำหรับผู้พิจารณา เห็นคุณ ก็คือว่า "ละ" ตั้งแต่ต้น คือ "ละความเห็นผิด" ทีละเล็ก ทีละน้อย ศึกษาธรรมะ เพื่อละความเป็นเรา ได้ลาภ เสื่อมลาภ ได้ยศ ก็เสื่อมยศ สุขก็มี ทุกข์ ก็มี ไม่มีใครสามารถจะไปดลบันดาลได้

เพราะฉะนั้น ให้มีความเข้าใจที่มั่นคงว่า ไม่มีเรา ไม่ใช่ว่า ฝึกเสียจนเก่ง แล้วก็เป็นเรา ถึงจะฝึก สมถภาวนา เป็นกุศล แต่ไม่ใช่ไปนั่ง แล้วก็ไม่มีปัญญาเลย แล้วก็เข้าใจว่า นั่นเรียกว่าสมถะ แต่ความจริงไม่ใช่กุศล เพราะว่า ธรรมะเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก ที่ต้องตรง เป็นกุศลหรืออกุศล กุศลระดับไหน? ระดับที่ไม่รู้ความจริงว่า ไม่ใช่เรา

เพราะฉะนั้น ถึงแม้ว่าจิตจะสงบ (แต่) ไม่ใช่อย่างที่ทำๆ กันเลย แต่สงบสูงสุดคือ ถึงขั้นอรูปฌาน ฟังแค่นี้ก็จะไปแล้ว จะถึงแล้ว แต่ความจริงไม่ได้รู้ความละเอียดเลยว่า แม้เริ่มแรก กุศลก็ต่างกับอกุศลแล้ว ที่ปัญญาจะต้องรู้ตั้งแต่ต้น ความสงบจึงจะเกิดขึ้นได้ ทีละเล็ก ทีละน้อย จนกระทั่งมั่นคง แต่ก็ยังเป็น มิจฉาปฏิปทา ไม่ใช่หนทางที่จะรู้ความจริง ยังเป็นเรา ถึง เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน

นี่คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ ทรงแสดงความจริงให้คนอื่นที่ไม่สามารถที่จะรู้ความจริงได้ ได้ฟัง แล้วไตร่ตรอง ถ้ามีปัญญา ก็สามารถที่จะเข้าใจได้ ถึงความต่างกับผู้ที่อบรมเจริญความสงบ แต่ไม่ได้เข้าใจสภาพธรรมะที่กำลังปรากฏ ว่า ไม่ใช่เรา

คลิปการสนทนาธรรมบางตอนโดยท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ กับวิทยากรมูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา ในการสนทนาออนไลน์ : บ้านธัมมะ_สนทนาเรื่องปฎิบัติธรรม วันอาทิตย์ที่ 7 ก.พ. 2564

ติดตามชมและฟังฉบับสมบูรณ์ได้ที่ลิงก์นี้ :