สงบจริงๆ หรือเปล่า?

สนทนา ไทย - ฮินดี วันเสาร์ที่ ๙ มีนาคม ๒๕๖๗

[เล่มที่ 75] พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 367

[๖๔] สมถะ มีในสมัยนั้น เป็นไฉน? ความตั้งอยู่แห่งจิต ความดำรงอยู่แห่งจิต ความมั่นอยู่แห่งจิต ความไม่ส่าย ไปแห่งจิต ความไม่ฟุ้งซ่านแห่งจิต ภาวะที่จิตไม่ส่ายไป ความสงบสมาธินทรีย์ สมาธิพละ สัมมาสมาธิ ในสมัยนั้น อันใด นี้ชื่อว่า สมถะ มีในสมัยนั้น.

[เล่มที่ 16] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค เล่ม ๓ ภาค ๒ - หน้าที่ 229
[๓๓๐] สัทธรรม ๗ ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ภิกษุในพระธรรมวินัยนี้

๑. เป็นผู้มีศรัทธา

๒. เป็นผู้มีหิริ

๓. เป็นผู้มีโอตตัปปะ

๔. เป็นผู้มีพหูสูต

๕. เป็นผู้ปรารภความเพียร

๖. เป็นผู้มีสติมั่นคง

๗. เป็นผู้มีปัญญา.

คุณสุคิน: พอดีวันนั้นอาคิ่ลโทรมาถามถึงความหมายของสติปัฏฐาน ผมเลยพูดถึงว่า ความหมายตรงนี้ ก็คือมีความหมายต่างๆ กัน หนึ่งในนั้น ก็คือความจริงที่ปรากฏอยู่ตรงนี้เป็นฐานของสติ และปัญญา

ผมเลยเอาศัพท์นี้ สติปัฏฐาน เป็นตัวอย่างให้รู้ว่า การศึกษาธรรม ก็คือไม่ใช่ศึกษาจากตัวหนังสือ จากเล่มนั้นเล่มนี้ แต่ว่ามีใครพูดมา เราจำคำพูดนั้นไว้แต่ว่าธรรมที่ปรากฏอยู่นี้ นี่คือศึกษา ก็คือศึกษาธรรมที่กำลังปรากฏอยู่ครับ

ท่านอาจารย์: เริ่มรู้จักพระพุทธเจ้าหรือยัง?

อาช่า: เริ่มค่ะ

ท่านอาจารย์: ถ้าคิดว่า เริ่มรู้จักวิตกแล้ว แต่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่าอย่างไร อะไรถูก?

อาช่า: พระพุทธองค์ตรัสถูก

ท่านอาจารย์: เริ่มรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าหรือยัง?

คุณสุคิน: ทั้งอาช่า และอาคิ่ลก็กล่าวชม แล้วก็พูดว่า คุณของพระพุทธองค์นี่เยอะขนาดไหน ผมก็บอกว่า นี่ก็ยังไม่ตรงไม่เท่าคนที่รู้จริงๆ

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น ถ้าไม่เข้าใจธรรม ไม่รู้จักธรรม รู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไหม? หนทางเดียวที่จะรู้จักพระสัมมาสัมพุทธเจ้าขึ้นทีละเล็กทีละน้อย เคารพพระองค์เพิ่มขึ้นทีละเล็กทีละน้อยเมื่อได้เข้าใจธรรมเท่านั้น

เพราะฉะนั้น เราพูดถึงธรรมที่สงบ สัทธรรม ๗ เพราะฉะนั้น ต้องเข้าใจ คำว่า สัทธรรมะ ก่อนว่าคืออะไร?

เพราะฉะนั้น ต้องศึกษาทีละหนึ่งใช่ไหม? ถ้าไม่รู้จัก สัทธรรม ๗ จะบอกว่าคนนั้นสงบคนนี้สงบได้ไหม?

อาช่า: ไม่รู้ว่าใครสงบ

ท่านอาจารย์: คุณอาคิ่ลสงบไหม?

อาคิ่ล: ไม่สงบ

ท่านอาจารย์: ทำไมไม่สงบ รู้จักสงบหรือ?

อาคิ่ล: ไม่รู้จัก

ท่านอาจารย์: เพราะฉะนั้น ขณะที่ไม่รู้จัก ไม่สงบเลย เพราะฉะนั้น เมื่อฟังคำของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงสามารถจะรู้ได้ว่า สงบหรือเปล่า และสงบจริงๆ หรือเปล่า?

ขอเชิญอ่านได้ที่ ...

องค์ธรรมของความสงบของจิต

ความสงบในชีวิตประจำวัน

ขอเชิญฟังได้ที่ ...

พระผู้มีพระภาคย่อมทรงแสดงธรรมเพื่อความสงบทั้งปวง

สมถะคือความสงบ มีความต่างกัน ๒ ประเภท

คุณนามที่ใครก็มีไม่ได้

กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพอย่างยิ่งค่ะ และกราบยินดีในกุศลของคุณสุคิน ผู้ถ่ายทอดคำท่านอาจารย์เป็นภาษาฮินดีค่ะ