สัญโญชนสูตร เป็นต้น ... วันเสาร์ที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๕๔

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ

ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ

สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ

ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย

สนทนาธรรมที่

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ วันเสาร์ที่ ๒๔ กันยายน ๒๕๕๔ เวลา ๐๙.๐๐ - ๑๒.๐๐ น. คือ

สัญโญชนสูตร พันธนสูตร ปฐมชนสูตร

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้า ๒๘๘-๒๘๙ และหน้าที่ ๑๗๗

(ภาพแสดงบรรยากาศการสนทนาธรรมที่มูลนิธิฯ ในวันอาทิตย์ที่ ๖ มี.ค. ๒๕๕๔)

...นำสนทนาโดย...

ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และ คณะวิทยากร

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้าที่ ๒๘๘

๔. สัญโญชนสูตร

[๑๘๔] เทวดาทูลถามว่า โลก มีอะไรหนอเป็นเครื่องประกอบไว้ อะไรหนอ เป็นเครื่องเที่ยวไป ของโลก นั้น เพราะละขาดซึ่งธรรมอะไร จึงเรียกว่า นิพพาน.

[๑๘๕] พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสตอบว่า โลกมีความเพลิดเพลินเป็นเครื่อง ประกอบไว้ วิตกเป็นเครื่องเที่ยวไปของ โลกนั้น เพราะละตัณหาเสียได้ขาด จึง เรียกว่านิพพาน.

อรรถกถาสัญโญชนสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในสัญโญชนสูตรที่ ๔ ต่อไป :- บทว่า กึสุ สํโยชโน ความว่า อะไร เป็นสังโยชน์ อะไรเป็นเครื่องผูกไว้. บทว่า วิจรณํ ได้แก่ เท้าทั้งหลายเป็นเครื่องเที่ยวไป. บทว่าวิจรณํ นี้เป็นคำเอกพจน์ใช้ในอรรถแห่งพหูพจน์. บทว่า วิตกฺกสฺส วิจรณาได้แก่ วิตก เป็นเท้าของโลก.

จบ อรรถกถาสัญโญชนสูตรที่ ๔

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ ๒๘๙

๕. พันธนสูตร

[๑๘๖] เทวดาทูลถามว่า โลก มีอะไรหนอเป็นเครื่องผูกไว้ อะไรหนอ เป็นเครื่องเที่ยวไปของโลกนั้น เพราะละเสียได้ซึ่งอะไร จึงตัดเครื่องผูก ได้หมด.

[๑๘๗] พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า โลก มีความเพลิดเพลินเป็นเครื่องผูกไว้ วิตก เป็นเครื่องเที่ยวไปของโลกนั้น เพราะละตัณหาเสียได้ขาด จึงตัดเครื่องผูก ได้หมด.

จบ พันธนสูตร ที่ ๕.

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย สคาถวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้าที่ ๒๗๗

๕. ปฐมชนสูตร

[๑๖๖] เทวดาทูลถามว่า อะไรหนอ ยังคนให้เกิด อะไรหนอ ของเขาย่อมวิ่งพล่าน อะไรหนอ เวียนว่าย ไปยังสังสารวัฏฏ์ อะไรหนอ เป็นภัยใหญ่ ของเขา.

[๑๖๗] พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัสตอบว่า ตัณหายังคนให้เกิด จิตของเขาย่อม วิ่งพล่าน สัตว์ เวียนว่ายไปยังสังสารวัฏฏ์ ทุกข์ เป็นภัยใหญ่ของเขา.

อรรถกถาปฐมชนสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในปฐมชนสูตรที่ ๕ เป็นต้น :- บทว่า วิธาวติ ได้แก่ ย่อมวิ่งไปทางนี้และทางนี้ ด้วยอำนาจแห่งการไปในที่ต่างๆ มีสมุทรเป็นต้น. บทว่า ทุกฺขา ได้แก่ จากวัฏทุกข์.บทว่า ปรายนํ ได้แก่ ความเกิดขึ้นแห่งวิบาก เป็นที่พึ่ง.

จบอรรถกถาปฐมชนสูตรที่ ๕.