ขันธ์

ขันธ์

ขนฺธ ธาตุ (ในความเคี้ยวกิน) + ธ ปัจจัย ขนฺธ

หมวด หมู่ กอง คณะ หมายถึง สภาพที่ถูกชาติ ชรา มรณ เคี้ยวกิน ได้แก่สภาพธรรมที่เป็นไปโดยอาการ ๑๑ อย่าง คือ

๐๑. อดีต

๐๒. อนาคต

๐๓. ปัจจุบัน

๐๔. ภายใน

๐๕. ภายนอก

๐๖. หยาบ

๐๗. ละเอียด

๐๘. ทราม

๐๙. ประณีต

๑๐. ไกล

๑๑. ใกล้

ขันธ์ ๕ คือ

๑. รูปขันธ์ (กองรูป) ได้แก่ รูป ๒๘

๒. เวทนาขันธ์ (กองเวทนา) ได้แก่ เวทนาเจตสิก ๑

๓. สัญญาขันธ์ (กองสัญญา) ได้แก่ สัญญาเจตสิก ๑

๔. สังขารขันธ์ (กองสังขาร) ได้แก่ เจตสิกที่เหลือ ๕๐

๕. วิญญาณขันธ์ (กองวิญญาณ) ได้แก่ จิต ๘๙