เลขสูตร ... วันเสาร์ที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๕๙

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทธสฺส

พุทฺธํ สรณํ คจฺฉามิ

ธมฺมํ สรณํ คจฺฉามิ

สงฺฆํ สรณํ คจฺฉามิ

••• ... ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย ... ..•••

... สนทนาธรรมที่ ...

มูลนิธิศึกษาและเผยแพร่พระพุทธศาสนา (มศพ.)

พระสูตร ที่จะนำมาสนทนาที่มูลนิธิฯ วันเสาร์ที่ ๒๘ พฤษภาคม ๒๕๕๙

เลขสูตร (ว่าด้วยบุคคล ๓ จำพวก)

... จาก ...

[เล่มที่ 34] พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ - หน้าที่ ๕๖๘

๑๐. เลขสูตร
(ว่าด้วยบุคคล ๓ จำพวก)

[๕๗๒] ดูกร ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๓ นี้มีปรากฏอยู่ในโลก บุคคล ๓ คือใคร คือบุคคลเหมือนรอยขีดในหิน บุคคลเหมือนรอยขีดในดิน บุคคลเหมือนรอยขีดในน้ำ

บุคคลเหมือนรอยขีดในหินเป็นอย่างไร? บุคคลบางคนในโลกนี้ โกรธเนืองๆ และความโกรธของเขานั้นติดกรุ่นในใจ ไปนานๆ เหมือนรอยขีดในหิน ย่อมไม่ลบง่ายๆ ด้วยลมพัดหรือน้ำเซาะ ย่อมติดอยู่นานฉันใด บุคคลบางคนในโลกนี้โกรธเนืองๆ และความโกรธของเขานั้นติดกรุ่นอยู่ในใจไปนานๆ ฉันนั้น นี่เรียกว่าบุคคลเหมือนรอยขีดในหิน

บุคคลเหมือนรอยขีดในดินเป็นอย่างไร? บุคคลบางคนในโลกนี้โกรธเนืองๆ แต่ความโกรธของเขานั้น ไม่ติดกรุ่นอยู่ในใจนาน เหมือนรอยขีดในดิน ย่อมลบง่ายด้วยลมพัดหรือน้ำเซาะ หาติดอยู่นานไม่ ฉันใด บุคคลบางคนในโลกนี้โกรธเนืองๆ แต่ความโกรธของเขานั้นไม่ติดกรุ่นอยู่ในใจนานฉันนั้น นี่เรียกว่าบุคคลเหมือนรอยขีดในดิน

บุคคลเหมือนรอยขีดในน้ำเป็นอย่างไร? บุคคลบางคนในโลกนี้ ถูกว่าแม้ด้วยคำเลว คำหยาบ คำไม่เจริญใจ ก็ยังสมานไว้ได้ ยังประสานไว้ได้ยังพูดจาดีอยู่ได้ เหมือนรอยขีดในน้ำย่อมพลันหาย ไม่ติดอยู่นานเลยฉันใดบุคคลบางคนในโลกนี้ถูกว่าแม้ด้วยคำเลว คำหยาบ คำไม่เจริญใจ ก็ยังสมานไว้ได้ ยังประสานไว้ได้ ยังพูดจาดีอยู่ได้ฉันนั้น นี่เรียกว่าบุคคลเหมือนรอยขีดในน้ำ.

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย บุคคล ๓ นี้แลมีปรากฏอยู่ในโลก.

จบเลขสูตรที่ ๑๐

อรรถกถาเลขสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในเลขสูตรที่ ๑๐ ดังต่อไปนี้ :-

บทว่า อภิณฺหํ ความว่า เนืองนิตย์ คือชั่วนิรันดร. บทว่า อคาฬฺเหน ความว่า ด้วยคำหนักๆ คือคำกักขฬะ. บทว่า ผรุเสน ความว่า ด้วยคำหยาบคาย อธิบายว่า แม้ถูกต่อว่าอย่างหนักๆ อย่างหยาบๆ ดังนี้. บทว่า อมนาเปน ความว่า ด้วยคำที่ไม่ชื่นใจ คือไม่เจริญใจ. บทว่า สนฺธิยติเยว ความว่า ยังสมานไว้ได้. บทว่า สํสนฺทติเยว ความว่า ยังเป็นเช่นเดิมนั่นเอง. บทว่า สมฺโมทติเยว ความว่า ถึงความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันนั่นเอง. คำที่เหลือในบททั้งปวงง่ายทั้งนั้น ฉะนี้แล.

จบอรรถกถาเลขสูตรที่ ๑๐