ค่อยๆ รู้ความลึกซึ้งของสิ่งที่มี
ขอนอบน้อมแด่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ก่อนการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทุกคนสะสมความไม่รู้มาแสนนานในสังสารวัฏฏ์ จึงยึดถือสิ่งที่มีจริงว่าเป็นเรา เป็นสัตว์ เป็นบุคคลและสิ่งต่างๆ ว่าเที่ยง แต่เมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงอุบัติขึ้นในโลก ได้ตรัสรู้อริยสัจจธรรม ๔ ทรงแสดงธรรมโดยละเอียดเพื่อให้ผู้ฟังเข้าใจความจริงที่กำลังมีในขณะนี้ ว่า มีจริงเกิดแล้วดับ ไม่ควรยึดถือว่าเป็นเราเป็นเขาเป็นสิ่งที่เที่ยงยั่งยืน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเมื่อตรัสรู้แล้ว ตรัสว่า ธรรมละเอียด ลึกซึ้ง ยากที่จะรู้ตามได้ ทรงแสดงว่าผู้ที่จะเข้าถึงธรรมที่ลึกซึ้งได้มีหนทางเดียวเท่านั้นคือ ฟังธรรมที่พระองค์ทรงแสดงแต่ละคำให้เข้าใจถึงตัวธรรมจริงๆ ซึ่งกำลังปรากฏขณะนี้ และความเข้าใจจะค่อยๆ เจริญขึ้นได้ไม่ใช่เพียงขั้นฟัง แต่ต้องพิจารณาไตร่ตรองในแต่ละคำซึ่งหมายถึงความจริงที่กำลังมีเดี๋ยวนี้. แม้เดี๋ยวนี้ธรรมกำลังปรากฏ กำลังเห็นอยู่แท้ๆ แต่ก็ไม่เข้าใจ ไม่รู้จักเห็น นี่คือความลึกซึ้งของธรรมที่ทรงแสดง ฟังแล้วต้องพิจารณาไตร่ตรองเพื่อเข้าใจตรงตามธรรมที่ทรงแสดง.
พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 22
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สมณพราหมณ์เหล่าใดเหล่าหนึ่งที่มีวาทะว่าเที่ยง บัญญัติอัตตาและโลก ว่าเที่ยง สมณพราหมณ์เหล่านั้นทั้งหมด ย่อมบัญญัติด้วยวัตถุ ๔ นี้เท่านั้น หรือด้วยอย่างใดอย่างหนึ่งใน ๔ อย่างนี้ นอกจากนี้ไม่มี. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เรื่องนี้ตถาคตรู้ชัดว่า ฐานะเป็นที่ตั้งแห่งวาทะเหล่านี้ ที่บุคคลถือไว้อย่างนั้นแล้ว ยึดไว้อย่างนั้นแล้ว ย่อมมีคติอย่างนั้น มีภพเบื้องหน้าอย่างนั้น. อนึ่ง ตถาคตย่อมรู้เหตุนั้นชัด และรู้ชัดยิ่งไปกว่านั้น ทั้งไม่ยึดมั่นความรู้ชัดนั้นด้วย และเมื่อไม่ยึดมั่น ตถาคตก็รู้ความดับสนิทของตนเอง รู้ความเกิด ความดับ คุณ โทษแห่งเวทนาทั้งหลาย กับอุบายเป็นเครื่องออกไปจากเวทนาเหล่านั้น ตามความเป็นจริง. เพราะไม่ยึดมั่น ตถาคตจึงหลุดพ้น. ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเหล่านี้ ที่ลึกซึ้ง เห็นได้ยาก รู้ตามได้ยาก สงบประณีต จะคาดคะเนเอาไม่ได้ ละเอียด รู้ได้เฉพาะบัณฑิต ที่ตถาคตทำให้แจ้งด้วยปัญญาอันยิ่งเอง แล้วสอนผู้อื่นให้รู้แจ้ง อันเป็นเหตุให้คนทั้งหลายกล่าชมตถาคตตามความเป็นจริงโดยชอบ. จบภาณวารที่หนึ่ง
ขอเชิญคลิกอ่านได้ที่ ...
ไม่ว่าอะไรที่ลึก ไม่เท่ากับความลึกซึ้งของธรรม
ขอเชิญคลิกฟังได้ที่ ...
ละความไม่รู้ ละความเห็นผิด ละความติดข้อง พอ.5291
กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพอย่างยิ่งค่ะ
[เล่มที่ 11] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 102
อีกอย่างหนึ่ง สภาวะแห่งธรรมทั้งหลายนั้นๆ ที่ไม่วิปริต กล่าวคือ ที่บัณฑิตกำหนดเป็น มาตรฐาน ควรแทงตลอด คุณชาตนี้ทั้งหมด ผู้มีปัญญาทรามทั้งหลาย ซึ่งมิได้สั่งสมกุศลสมภารไว้ หยั่งรู้ได้ยาก และพึ่งไม่ได้ เหมือนมหาสมุทร สัตว์เล็กทั้งหลาย มีกระต่ายเป็นต้น พึ่งไม่ได้ เพราะเหตุนั้น สภาวธรรมที่มีเหตุหรือสภาวธรรมที่มีผลนั้นๆ จึงลึกซึ้ง
ขอเชิญคลิกฟังได้ที่ ..
กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพอย่างยิ่งค่ะ