วิบากกรรม เกิดได้ 5 ช่องทาง
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น ขออนุญาตแสดงความคิดเห็น ดังนี้ ครับ ธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียดมาก ต้องค่อยๆ ฟัง ค่อยๆ ศึกษา สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ เมื่อกล่าวถึงคำอะไร ก็จะต้องมีความเข้าใจในคำนั้นให้ชัดเจน เป็นการศึกษาธรรมทีละคำ ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า วิบาก คือ อะไร? คำว่า วิบาก หรือ วิปากะ แปลว่าผลอันสุกงอมแล้ว ซึ่งหมายถึง จิตและเจตสิกที่เป็นผลของกรรมที่ได้กระทำแล้ว เมื่อกรรมมีทั้งกุศลกรรมและอกุศลกรรม วิบากซึ่งเป็นผลของกรรม นั้น จึงมีทั้งที่เป็นผลของกุศล และ ผลของอกุศล โดยที่ไม่ปะปนกันเลย เมื่อกล่าวถึงวิบากแล้ว ต้องเป็นนามธรรมเท่านั้น (วิบากจิตและเจตสิกที่เกิดร่วมกับวิบากจิต) ยกตัวอย่างเช่น เห็น (จักขุวิญญาณ) ในขณะนี้ เป็นผลของกรรม เป็นวิบากจิต เจตสิกที่เกิดร่วมกับจักขุวิญญาณ ก็เป็นชาติวิบาก ด้วย ได้ยิน (โสตวิญญาณ) เป็นผลของกรรม เป็นวิบากจิต เจตสิกที่เกิดร่วมกับโสตวิญญาณ ก็เป็นชาติวิบากด้วย เพราะต้องเกิดขึ้นอันเนื่องมาจากเหตุคือกรรมที่ได้กระทำแล้ว นั่นเอง
ตามความเป็นจริงแล้ว วิบากจิต ซึ่งเป็นผลของกรรมนั้น เกิดได้ทั้งทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย และ ทางใจ สำหรับวิบากจิตทางตา หู จมูก ลิ้น กายตามการศึกษาในวิถีจิต ก็จะทราบได้ว่า มีจิตประเภทใดบ้างที่เป็นวิบาก ในแต่ละทางเช่น จิตที่เกิดขึ้นรู้อารมณ์ทางตา ที่เป็นวิบาก ก็ได้แก่ จักขุวิญญาณ สัมปฏิจฉันน-จิต สันตรีณจิต และ ตทาลัมพณจิต สำหรับจิตที่เป็นวิบาก ที่เกิดทางใจ ก็มีด้วยเช่นเดียวกัน ได้แก่ ตทาลัมพณจิต ๒ ขณะที่เกิดทางใจ เมื่อศึกษาต่อไปก็จะเข้าใจได้ว่า ยังมีวิบากจิตที่เกิดทางใจ ประเภทอื่นๆ เช่น ในมรรควิถี วิถีจิตที่เกิดขึ้นทางมโนทวาร ที่เป็นวิบากจิต ก็คือ โลกุตตรวิบากจิต ซึ่งได้แก่ โสดาปัตติผลจิต สกทาคามิผลจิต อนาคามิผลจิต และ อรหัตตผลจิตอันเป็นวิบากจิตของพระอริยบุคคล ซึ่งไม่มีในปุถุชน เห็น ทางตา ได้ยิน ทางหู ได้กลิ่น ทางจมูก ลิ้มรส ทางลิ้น รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสทางกาย เป็นวิบากในชีวิตประจำวันที่เกิดในแต่ละทาง โดยที่ จิตเห็น เป็นต้นนี้ ไม่ไ้ด้เกิดทางใจ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า วิบากทางใจ จะไม่ีมี เพราะวิบากที่เกิดทางใจ ก็มี ตามที่ไ้ด้กล่าวแล้ว นั่นก็คือ ตทาัลัมพณจิต ที่เกิดทางใจ ครับ ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ
ทำไมทางที่จะรับผลของกรรมมีเพียง 5 ทาง??? วิถีจิตที่เป็นวิบาก กิเลส กรรม วิบาก ในวิถีจิต วิบากจิต
ขณะใดเป็นวิบากจิต อยากถามเรื่องวิบากจิตครับ ...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาในกุศลจิต อ.คำปั่น ด้วยค่ะ
ขอเชิญคลิกฟังเพิ่มได้ที่...
การที่จะมีการเห็น การได้ยินเกิด เป็นวิบากจิตเกิดขึ้นได้
วิบากจิตที่เป็นอเหตุก กับ วิบากที่เป็นสเหตุก
วิบากจิตทั้งหมดเป็นผลของอดีตกรรมที่ได้กระทำแล้ว
วิบากจิตเริ่มตั้งแต่ปฏิสนธิ เลือกไม่ได้เลย
...-ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่าน ค่ะ...