อธิบดี ๔
อธิบดี ๔ พบในพระอภิธรรมปิฎก
มีข้อความบางตอนดังนี้
พระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคณี เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ ๖๐๐
อธิบดี ๔
โยคาวจรบุคคลเจริญฌานเป็นโลกุตระ อันเป็นเครื่องออกไปจากโลกนำ ไปสู่นิพพาน เพื่อละทิฏฐิ เพื่อบรรลุภูมิเบื้องต้น สงัดจากกาม สงัดจากอกุศลธรรมทั้งหลายแล้ว บรรลุปฐมฌาน เป็นฉันทาธิบดี ฯลฯ เป็นวิริยาธิบดี ฯลฯ เป็นจิตตาธิบดี ฯลฯ เป็นวิมังสาธิบดี เป็นทุกขาปฏิปทา ทันธาภิญญา ฯลฯ อยู่ในสมัยใด ผัสสะ ฯลฯ อวิกเขปะ มีในสมัยนั้น ฯลฯ
อธิบดี ๔ หมายถึง ธรรมะที่เป็นใหญ่ อยู่ในปัฏฐานก็มี อธิปติปัจจัย ปัจจัยโดยความเป็นใหญ่
อธิบดี ๔
๑. ฉันทะ คือความพอใจ ลักษณะในขณะนั้นเป็นใหญ่ เช่น บางคนมีฉันทะมีความพอใจอย่างยิ่งในการให้ทาน ฯลฯ
๒. วิริยะ คือความเพียร เช่น บางคนก็มีความเพียรเป็นใหญ่ในการให้ทาน ทำด้วยความลำบาก ต้องตื่นแต่เช้า ต้องเดินทาง ฯลฯ
๓. จิตตะ ลักษณะของจิตที่เป็นใหญ่ มีกำลัง เช่น ขณะที่ฟังธรรมะ มีความใส่ใจสนใจ จดจ่อในสิ่งนั้น ฯลฯ
๔. ปัญญา ลักษณะของปัญญา คือ ขณะนั้นเป็นไปด้วยความรู้ ความเข้าใจถูก ฯลฯ
คืออะไรครับเป็นอย่างไรครับอยากได้ยิน อยากได้ฟัง
ความคิดเห็นที่ 3
ใน คัมภีร์ปัฏฐาน แสดงปัจจัย ๒๔ อย่าง คือ ๑. เหตุปัจจัย ๒. อารัมมณปัจจัย ๓. อธิปติปัจจัย ๔. อนันตรปัจจัย ๕. สมนันตรปัจจัย ๖. สหชาตปัจจัย๗. อัญญมัญญปัจจัย ๘. นิสสยปัจจัย ๙. อุปนิสสยปัจจัย๑๐. ปุเรชาตปัจจัย ๑๑. ปัจฉาชาตปัจจัย ๑๒. อาเสวนปัจจัย ๑๓. กัมมปัจจัย ๑๔. วิปากปัจจัย ๑๕. อาหารปัจจัย ๑๖. อินทริยปัจจัย ๑๗. ฌานปัจจัย ๑๘. มัคคปัจจัย ๑๙. สัมปยุตตปัจจัย ๒๐. วิปปยุตตปัจจัย ๒๑. อัตถิปัจจัย ๒๒. นัตถิปัจจัย ๒๔. อวิคตปัจจัย
www.dhammahome.com/webboard/topic/8527
อธิปติ ในภาษาไทยใช้คำว่า อธิบดี
www.dhammahome.com/audio/topic/2304
ความหมายของ อธิปติ
www.dhammahome.com/audio/topic/2408
อธิปติปัจจัยแบ่งเป็นสอง
www.dhammahome.com/audio/topic/2409
อธิปติปัจจัยกับชีวิตประจำวัน
www.dhammahome.com/audio/topic/2492
อธิปติปัจจัย กับ อิทธืบาท ๔
www.dhammahome.com/audio/topic/2494
อธิปติปัจจัยกับความเป็นจริงของปรมัตถธรรม
www.dhammahome.com/audio/topic/2571
ฟังธรรมเหตุปัจจัย
www.dhammahome.com/audio/section/9
อนุโมทนาครับ