การทำสมาธิและสมถภาวนา
คำว่า สมาธิภาวนาและสมถภาวนาหรือฌาน ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา หรือบุคคลในยุคนั้น ท่านรู้กันว่าหมายถึงสิ่งเดียวกัน คือเป็นธรรมะอย่างหนึ่งในฝ่ายกุศลซึ่งสงบจากอกุศล เป็นเรื่องของผู้มีปัญญา มีการศึกษาพระธรรมคำสอนจนเข้าใจแล้ว แต่ในปัจจุบันมีความหมายไปอีกอย่างหนึ่ง คือ เพียงยืมคำมาใช้เท่านั้น จุดประสงค์ความเข้าใจในพระธรรม ปัญญา ไม่เหมือน บุคคลในยุคก่อน
มาถึงยุคนี้ หลังพุทธปรินิพพาน ๒๕๕๐ ปี ผู้คนส่วนมากคิดว่าการนั่งสมาธิ คือการปฏิบัติวิปัสสนา และคิดว่าการให้จิตจดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งนานๆ เป็นกุศล คิดว่าการศึกษาพระธรรมไม่จำเป็นต้องลงมือปฏิบัติเลย โดยไม่เข้าใจว่าที่ สำคัญที่สุดคือปัญญาที่แยกความต่างกันของกุศลจิตและอกุศลจิตได้ ไม่รู้ตัวเองว่าอกุศลจิตเกิดแล้วตั้งแต่ลืมตาตื่นนอน เมื่อไม่รู้จัก กิเลส ไม่รู้จักอกุศล ไปนั่งขัดสมาธินิ่งๆ หลับตา พยายามให้จิตจดจ่ออยู่ที่ลมหายใจ ก็เป็นอกุศลล้วนๆ ทั้งโลภมูลจิต โทสมูลจิตและโมหมูลจิต
การจะไปทำสมาธิ หรือสมถภาวนา ต้องเป็นผู้ที่มีปัญญาเห็นโทษของอกุศล คือ โทสะและโลภะ จึงจะสามารถข่มการเกิดของอกุศลไว้ ด้วยการเจริญกุศลฌาณให้คล่องขึ้นได้ ไม่ใช่เพียง "ขุ่นใจ เศร้าหมอง ร้อนรน" หรือ "ติดข้อง ต้องการ หลงไหล" (โทสะ) (โลภะ) จึงไปทำสมาธิตามๆ กันไป ฝืนอัธยาศัยแล้วก็ไม่รู้ตนเองตามความเป็นจริง ครับ (โมหะ)
ขอนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย
การจะทำอะไร ต้องเข้าใจสิ่งนั้นตามความเป็นจริงถูกต้องเสียก่อน "สมาธิ" คืออะไรสมถภาวนาคืออะไร สมาธิเกิดกับจิตทุกดวง ขณะที่จิตเกิดขึ้น ก็ต้องมีสมาธิแต่ยังไม่มั่นคงแนบแน่น สมาธิมีทั้งเป็นกุศลและอกุศล ส่วนสมถภาวนา เป็นการอบรมกุศลให้มั่นคงเป็นสมาธิ กุศลเกิดบ่อยๆ ดังนั้น ถ้าพูดถึงสมาธิที่เป็นสมถภาวนา ต้องเป็นสมาธิทางฝ่ายกุศลและเกิดร่วมกับปัญญาในระดับสมถภาวนาที่เห็นโทษของกิเลส จึงอบรม เป็นต้น ส่วนสมาธิที่เป็นอกุศล ไม่ใช่สมถภาวนา เพราะสมถภาวนาต้องเป็นกุศลเท่านั้น สมาธิจึงมีส่วนที่เหมือนและต่างกัน ตามความเข้าใจที่อธิบายโดยนัยใดครับ
ขออุทิศกุศลให้สรรพสัตว์
อ้าว แล้วตกลงว่าดิฉันจะทำยังไงดีละเนี่ย จะให้ทำสมาธิหรือไม่ให้ทำกันแน่ ชักสับสนแล้วนา
ลองพิจารณาว่าข้อความไหนควรจะเป็นข้อความที่เกี่ยวกับการทำสมาธิที่ถูกต้อง ครับ (ถ้าคิดว่าไม่มี...โปรดเสนอแนะความคิดเห็นที่เป็นประโยชน์ของท่าน ได้ครับ)
๑. เราเป็นผู้สั่งสมปัญญามามาก สติเกิดระลึกรู้สภาพของอกุศลจิตที่มีมากมายในแต่ละขณะจิต เราเพียรหาวิธีดับอกุศลด้วยตนเองได้ด้วยการเจริญความสงบของจิตโดย ไม่ต้องฟังพระธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า นั่งสมาธิไปจนได้ฌาณ แล้วก็ไปเกิดเป็นพรหม (แล้วก็เป็นตัวเราที่ได้เป็นพรหม พอใจในภพชาติที่เกิดว่าสูงสุด หลงคิดว่าตัวเองไม่มีอกุศล)
๒. เราไม่ได้มีอัธยาศัยตามข้อ ๑ เลย แต่เพราะไม่รู้ เราจึงกระทำไปด้วยอำนาจ ของอกุศล คือ ความต้องการที่จะกระทำที่เกิดร่วมกับความเห็นผิด เราเคยคิดว่าเป็นหนทางที่จะทำให้บรรลุพระธรรม หรือเป็นคนดีขึ้นได้ แต่เราก็โกรธอยู่ ยิ่งเวลามีใคร มากวนใจเวลาเรานั่งๆ อยู่ เราไม่มีความสงบเลย ความต้องการที่เกิดขึ้นนี้ บางทีก็มี กำลังเกิดเอง เราจึงนั่งสมาธิเอง ไม่ต้องมีใครบอก ก็นั่ง หรือบางทีก็แปลกที่ลังเลใจขึ้นมา แต่พอถูกชักชวนให้ไปนั่งตามที่มีผู้บอก ไม่รู้ทำไมเราก็ไป หรือบางทีก็เกิดคิดไว้ในใจบ่อยๆ ว่าอาจจะดี แต่ยังไม่เคยจะมีโอกาสกระทำสักที พอวันหนึ่งมีเหตุให้ กระทำ...ก็เลยกระทำโดยที่ไม่รู้ตัวว่า ทำไมเราถึงได้ไปนั่งสมาธิได้ ยังไม่หายสงสัย จริงๆ
๓. ตามข้อ ๒ พระธรรมของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงบอกให้เราไปนั่งสมาธิหรือ เปล่านะ? แต่เราก็ยังไม่ศึกษาพระธรรมจริงๆ เลย ฉะนั้น เราก็ไม่ควรที่จะผลีผลามไปทำอะไรที่อาจจะไม่ใช่หนทางที่จะทำให้พ้นทุกข์จริงๆ จะดีกว่า เรายังเป็นปุถุชน เขาบอกว่าปุถุชนเป็นผู้ที่หนาไปด้วยความไม่รู้ จะจริงหรือไม่? ควรที่เราจะได้ฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมของพระพุทธเจ้าให้ดีเสียก่อนว่า ธรรมะ คืออะไร สมาธิคืออะไร ทำ สมาธิได้ไหม ทำอย่างไร? เพื่อที่จะไม่เป็นการเดินทางผิดๆ ตามผู้ที่เห็นผิดไปแล้ว สุดท้ายเราก็ไม่ได้เจริญปัญญา เพื่อรู้ความจริงของพระธรรม หาพระธรรมก็ไม่เจอ เลยไม่รู้ว่าพระธรรมอยู่ที่ไหน มีคนเขา บอกว่า พระธรรมไม่พ้นไปจากตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มันอยู่ยังไง ควรที่จะศึกษาให้หายสงสัย ให้รู้ความจริงก่อนแล้วจึงจะเชื่อตาม จะดีกว่า ไหมนะ?
อยากจะถามเจ้าของความเห็นที่ 7 ว่าถ้ามีผู้บอกคุณว่า "อย่านั่งสมาธิเลย เพราะเป็นมิจฉาทิฏฐิ"กับมีอีกคนบอกว่า "นั่งสมาธิต่อไปเถอะดีแล้วสงบดีเป็น สัมมาทิฏฐิ" คุณจะทำตามใคร
ขอเชิญคลิกที่หัวข้อเหล่านี้นะครับ เพื่อเป็นข้อมูลในการตัดสินใจ
ขอเชิญคลิกที่หัวข้อเหล่านี้นะครับ เพื่อเป็นข้อมูลในการตัดสินใจ
05099 การทำสมาธิ ควรทำหรือไม่ในเพศฆราวาส
05097 การทำสมาธิและสมถภาวนา
04806 เหตุของ สมาธิ คืออะไรครับ?
04594 ความคิดที่ประกอบด้วยเจตนา เป็นขณิกสมาธิหรือไม่?
04565 อุปจารสมาธิ
04564 นั่งสมาธิ...ไม่ค่อยได้
03749 สมาธิสั้น
03713 สัมมาสมาธิเป็นอย่างไร
03687 การนั่งทำสมาธิ และ การนึกคิดพิจารณาตามรู้ธรรมที่เกิด
03602 การทำสมาธิไม่ใช่เป็นการเจริญปัญญา
03597 คนที่ป่วยแล้วไม่ยอมไปรักษา ใช้สมาธิรักษาตัวเอง
03551 สมาธิสัมโพชฌงค์
03545 มิจฉาสมาธิ เป็นอย่างไร
03479 ศีล สมาธิ ปัญญา
03470 การตามระลึกรู้กับการนั่งสมาธิ
03434 จุดมุ่งหมายของการเจริญสมาธิ หรือ สมถภาวนา
03376 คนที่ทำสมาธิแล้วฟุ้งซ่านเป็นบ้าไปก็เยอะ
03342 ถ้านั่งสมาธินานๆ แล้วนอนไม่ค่อยจะหลับ แก้อย่างไรครับ
03322 ทำไมวิปัสสนา ไม่ใช่การนั่งสมาธิ-จงกรม
03312 ลักษณะของสมาธิ
03307 สมาธิ ๓ ชั้น
03278 นั่งสมาธิมีอาการตัวสั่นโอนเอน
03241 สุญญตสมาธิ
03082 ให้นั่งสมาธิ เมื่อยจริงๆ ครับ ตั้งแต่เช้ายันเย็น
02991 การนั่งสมาธิเป็นการปฏิบัติธรรม
02986 สัมมาสมาธิหรือมิจฉาสมาธิ
02787 การนั่งหลับตาที่บางคนเรียกว่านั่งสมาธิ
02674 สัมมาสมาธิเป็นไปเพื่อละ เห็นโทษของอกุศล
02672 การอบรมปัญญา ไม่ใช่การนั่งสมาธิ
02611 ไม่ควรห่วงเรื่องสมาธิ ห่วงเรื่องความเข้าใจดีกว่า
02584 การปฏิบัติสมถสมาธิ มีวิธีภาวนา 40 อย่าง
02512 ท่านั่งขัดสมาธิใต้ต้นโพธิ์ของพระพุทธองค์
02482 ปฐมชีวกัมพวนสูตรและสมาธิสูตร ..เสาร์ ๑๖ ธค ๒๕๔๙
02481 ขอถามเรื่อง ..เพื่อนๆ ของดิฉันชอบนั่งสมาธิ
02458 จิตมีกี่ดวง จิตรวมหรือจิตเป็นสมาธิเป็นอย่างไรครับ
02432 การปฎิบัติสมาธิถึงขั้นไหนจึงทำให้เกิดปัญญา
02370 นั่งสมาธิตลอดทุกวัน แต่ไม่รู้ว่าธรรมะคืออะไร
02243 ฝึกเด็กให้นั่งสมาธิ เพื่อโน้มให้เข้าหา ธรรมะ?
02129 นั่งสมาธิกับการได้ฌาน
02073 ทำอย่างไรให้มีสมาธิในการทำงาน
01850 การนั่งสมาธิ เป็นอย่างไร
01763 ทำไมไม่สนับสนุนการทำสมาธิ การทำสมาธิไม่ดีตรงไหน
01552 สัมมาสมาธิ
01466 สมาธิที่เกิดกับอกุศลจิตเป็นมิจฉาสมาธิ
01465 ศีล และสมาธิ เป็นสิ่งที่ต้องมีก่อนใช่ไหมครับ
01357 สมถภาวนาไม่ใช่การทำสมาธิ
01281 ศีลยังไม่ถึงสมาธิ เป็นอย่างไร (อรรถกถาพรหมชาลสูตร)
01258 การใช้สมาธิทำนายอนาคตของผู้อื่นแจ่มชัดเพียงไหน
01243 การทำสมาธิ
01156 ปัญญาจะเกิดขึ้นได้ต้องรักษาศีลและทำสมาธิก่อนหรือไม่
01142 สมาธิเป็นได้ทั้งสมถะและวิปัสสนาอย่างไร
01140 อยากทราบวิธีที่จะนั่งสมาธิได้โดยที่จิตไม่ฟุ้งซ่านมาก
01128 คำว่า "สมาธิ" มีความหมายอย่างไรบ้าง
01085 การทำสมาธิช่วยแก้ปัญหาทุกอย่างได้จริงไหม
01081 การทำสมาธิกับการทำวิปัสสนา ต่างกันอย่างไรครับ
01037 เจโตสมาธิคืออะไร ต่างจากเอกัคคตาเจตสิกอย่างไร
00926 นอกจากนั่งสมาธิและเดินจงกลมแล้ว ภาวนามัยมีบุญอื่นไหม
00913 สัมมาสมาธิและมิจฉาสมาธิสังเกตอย่างไรได้บ้างคะ
00903 สมาธิคืออะไรและปัญญาเกิดได้เพราะเหตุใด
00856 ขณิกสมาธิ
00816 ถึงพร้อมด้วยสมาธิ หมายความว่าอย่างไร
00795 ศีล สติ สมาธิ ปัญญา
00772 เคลื่อนจากสมาธิ
00768 พระอนาคามี สมาธิสมบูรณ์?
00598 มีข่าวว่าประเทศเนปานมีชายทำสมาธิ ๖ เดือนจนตรัสรู้
00586 สติ กับ สมาธิ
00456 มีปัญหากับการนั่งสมาธิครับ
00260 ขณิกสมาธิ และการเจริญเมตตา
00259 ขณิกสมาธิ
00255 จิตตั้งมั่นเป็นสมาธิได้ยาก
00067 มิฉาสมาธิ
