[เล่มที่ 58] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๔
[เล่มที่ 58] พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ชาดก เล่ม ๓ ภาค ๔
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ติกนิบาตชาดก
๑. สังกัปปวรรค
๑. สังกัปปราคชาดก ว่าด้วยลูกศรคือกิเลส
๒. ติลมุฏฐิชาดก การเฆี่ยนตีเป็นการสั่งสอน
๓. มณิกัณฐชาดก ว่าด้วยขอสิ่งที่ไม่ควรขอ
๔. กุณฑกกุจฉิสินธวชาดก รู้ว่าเขาดีก็ต้องเลี้ยงให้สมดี
๕. สุกชาดก โทษของการไม่รู้ประมาณ
๖. ชรูทปานชาดก ขุดบ่อได้ทรัพย์กลับพินาศเพราะขุดเกิน
๗. คามณิจันทชาดก ลิงเป็นสัตว์ไม่รู้จักเหตุ
๘. มันธาตุราชชาดก กามมีความสุขน้อย มีทุกข์มาก
๙. ติรีติวัจฉชาดก ควรบูชาผู้มีพระคุณ
๑๐. ทูตชาดก ทุกชีวิตเป็นทูตของท้อง
๒. ปทุมวรรค
๑. ปทุมชาดก ไม่ควรพูดให้เกินความจริง
๒. มุทุปาณิชาดก ความปรารถนาสมประสงค์ในเมื่อมีของ ๔ อย่าง
๓. จุลลปโลภนชาดก ว่าด้วยหญิงทําบุรุษให้งงงวย
๔. มหาปนาทชาดก ว่าด้วยปราสาทของพระเจ้ามหาปนาท
๕. ขุรัปปชาดก ถึงคราวกล้าควรกล้า
๖. วาตัคคสินธพชาดก ว่าด้วยมิตรสันถวะเกิดแต่แรกพบ
๗. สุวรรณกักกฏกชาดก ว่าด้วยปูทอง
๘. อารามทูสกชาดก ว่าด้วยถอนต้นดูรากก่อนรดน้ำ
๙. สุชาตาชาดก ถ้อยคําไพเราะทําให้คนรัก
๑๐. อุลูกชาดก หน้าตาไม่ดีไม่ควรให้เป็นใหญ่
๓. อุทปานทูสกวรรค
๑. อุทปานทูสกชาดก การขี้เยี่ยวลงบ่อน้ำเป็นธรรมดาของหมาจิ้งจอก
๒. พยัคฆชาดก ว่าด้วยเรื่องของมิตร
๖. กุรุธรรมชาดก ว่าด้วยให้ช้างแก่ท้าวกาลิงคราช
๗. โรมชาดก ว่าด้วยอาชีวกเจ้าเล่ห์
๙. สตปัตตชาดก ว่าด้วยความสําคัญผิด
๑๐. ปูฏทูสกชาดก ว่าด้วยผู้ชอบทําลาย
๔. อัพภัณตรวรรค
๑. อัพภันตรชาดก ว่าด้วยผลไม้ทิพย์
๒. เสยยชาดก คบคนประเสริฐก็ประเสริฐ
๓. วัฑฒกีสูกรชาดก หมูสู้เสือได้ด้วยสามัคคีกัน
๔. สิริชาดก โภคะเกิดแก่ผู้มีบุญ
๕. มณิสูกรชาดก ของดีใครทําลายไม่ได้
๖. สาลุกชาดก อุบายไม่ให้ถูกฆ่า
๗. ลาภครหิกชาดก วิธีการหลอกลวง
๘. มัจฉทานชาดก ว่าด้วยบุญที่ให้ทานแก่ปลา
๙. นานาฉันทชาดก ว่าด้วยต่างคนต่างใจ
๑๐. สีลวีมังสชาดก ว่าด้วยอานิสงส์ของศีล
๕. กุมภวรรค
๑. ภัทรฆฏเภทกชาดก คนโง่เขลาเดือดร้อนภายหลัง
๒. สุปัตตชาดก ว่าด้วยนางกาแพ้ท้อง
๓. กายนิพพินทชาดก ว่าด้วยความเบื่อหน่ายร่างกาย
๔. ชัมพูขาทกชาดก ว่าด้วยการสรรเสริญกันและกัน
๕. อันตชาดก ว่าด้วยที่สุด ๓ ประการ
๗. กามวิลาปชาดก ว่าด้วยผู้พิลาปถึงกาม
๘. อุทุมพรชาดก ผู้อ่อนน้อมชื่อว่าเป็นผู้อิ่ม
จตุกกนิบาต ชาดก
๑. กาลิงควรรค
๑. จุลลกาลิงคชาดก เทวดากีดกันความพยายามของคนไม่ได้
๒. มหาอัสสาโรหชาดก ว่าด้วยการทําความดีไว้ในปางก่อน
๓. เอกราชชาดก คุณธรรมคือขันติและตบะ
๔. ทัททรชาดก ไม่ควรถือตัวในที่ที่เขาไม่รู้จัก
๕. สีลวิมังสชาดก ความลับไม่มีในโลก
๖. สุชาตาชาดก ได้รับโทษเพราะประมาท
๗. ปลาสชาดก ว่าด้วยขุมทรัพย์ที่ฝั่งไว้ที่โคนต้นไม้
๘. ชวสกุณชาดก ผู้ไม่มีกตัญญูไม่ควรคบ
๙. ฉวชาดก ว่าด้วยการนั่งที่ไม่สมควร
๑๐. สัยหชาดก ว่าด้วยการแสวงหาที่ประเสริฐ
๒. ปุจิมันทวรรค
๑. ปุจิมันทชาดก ว่าด้วยผู้รอบคอบ
๒. กัสสปมันทิยชาดก ว่าด้วยรู้ตัวว่าผิดแล้วสารภาพผิด
๓. ขันติวาทิชาดก โทษที่ทําร้ายพระสมณะ
๔. โลหกุมภีชาดก ว่าด้วยสัตว์นรกในโลหกุมภี
๖. สสปัณฑิตชาดก ผู้สละชีวิตเป็นทาน
๗. มตโรทนชาดก ว่าด้วยร้องไห้ถึงคนตาย
๘. กณเวรชาดก ว่าด้วยหญิงหลายผัว
๙. ติตติรชาดก ว่าด้วยบาปที่เกิดจากความจงใจ
๑๐. สุจจชชาดก ว่าด้วยภรรยาที่ดี
๓. กุฏิทูสกวรรค
๑. กุฏิทูสกชาดก ว่าด้วยลิงกับนกขมิ้น
๒. ทุททุภายชาดก ว่าด้วยพวกกระต่ายตื่นตูม
๓. พรหมทัตตชาดก ว่าด้วยผู้ขอกับผู้ถูกขอ
๔. จัมมสาฏกชาดก อย่าไว้ในใจสัตว์หน้าขน
๕. โคธชาดก ว่าด้วยเหี้ยกับดาบสทุศีล
๖. กักการุชาดก ว่าด้วยผู้ควรประดับดอกฟักทิพย์
๘. อนนุโสจิยชาดก ทุกคนจะต้องตายควรเมตตากัน
๙. กาฬพาหุชาดก ว่าด้วยลิงหลอกเจ้า
๑๐. สีลวีมังสชาดก ว่าด้วยธรรมที่นําความสุขมาให้
๔. โกกิลวรรค
๑. โกกาลิกชาดก ว่าด้วยพูดในกาลที่ควรพูด
๒. รถลัฏฐิชาดก ว่าด้วยใคร่ครวญก่อนแล้วทํา
๓. โคธชาดก เขารักก็รักมั่ง เขาชังก็ชังตอบ
๔. ราโชวาทชาดก ว่าด้วยคุณสมบัติของผู้นํา
๕. ชัมพุกชาดก ว่าด้วยโทษที่ไม่รู้ประมาณตน
๖. พรหาฉัตตชาดก เอาของน้อยแลกของมาก
๘. ถุสชาดก ว่าด้วยรู้จักแกลบหรือข้าวสารในที่มืด
๙. พาเวรุชาดก ว่าด้วยพวกเดียรถีย์เสื่อมลาภสักการะ
๑๐. วิสัยหชาดก ความอยากจนไม่เป็นเหตุให้ทําชั่ว
๕. จุลลกุณาลวรรค
๑. กุณฑลิกชาดก เปรียบนารีด้วยท่าน้ำ
๒. วานรชาดก ผู้รู้เท่าถึงเหตุการณ์เอาตัวรอดได้
๓. กุนตินีชาดก ว่าด้วยการเชื่อมิตรภาพ
๔. อัมพชาดก ว่าด้วยหญิงขะโมยมะม่วง
๕. คชกุมภชาดก ช้าๆ จะได้พร้าสองเล่มงาม
๖. เกสวชาดก ความคุ้นเคยเป็นรสอันยอดเยี่ยม
๗. อยกูฏชาดก ว่าด้วยยักษ์ถือกระบองเหล็กใหญ่
๘. อรัญญชาดก ว่าด้วยการเลือกคบคน
ปัญจกนิบาตชาดก
๑. มณิกุณฑลวรรค
๑. มณิกุณฑลชาดก ผู้ไม่หวั่นไหวในโลกธรรม
๒. สุชาตชาดก ว่าด้วยคําคมของคนฉลาด
๓. เวนสาขชาดก ทําดีได้ดี ทําชั่วได้ชั่ว
๔. อุรคชาดก เปรียบความตายเหมือนงูลอกคราบ
๕. ธังกชาดก ว่าด้วยการร้องไห้ไม่มีประโยชน์
๖. การันทิยชาดก ว่าด้วยการทําที่เหลือวิสัย
๘. จุลลธรรมปาลชาดก ความรักของแม่ที่มีต่อลูก
๙. สุวรรณมิคชาดก ว่าด้วยเนื้อติดบ่วงนายพราน
๑๐. สุสันธีชาดก ว่าด้วยนางผิวหอม
๒. วรรณาโรหวรรค
๑. วรรณาโรหชาดก ว่าด้วยผู้มีใจคอหนักแน่น
๒. สีลวีมังสชาดก ผู้ประพฤติธรรมย่อมเป็นผู้เสมอกัน
๓. หิริชาดก การกระทําที่ส่อให้รู้ว่ามิตรหรือมิใช่มิตร
๔. ขัชโชปนกชาดก ว่าด้วยเห็นหิ่งห้อยว่าเป็นไฟ
๕. อหิตุณฑิกชาดก ว่าด้วยลิงกับหมองู
๖. คุมพิยชาดก เปรียบวัตถุกามเหมือนยาพิษ
๗. สาลิยชาดก ให้ทุกข์แก่ท่านทุกข์นั้นถึงตัว
๘. ตจสารชาดก คนฉลาดย่อมไม่แสดงอาการให้ศัตรูเห็น
๙. มิตตวินทุกชาดก ว่าด้วยจักรกรดพัดบนหัว
๑๐. ปลาสชาดก ว่าด้วยเหตุที่จะต้องหนีจากไป
๓. อัฑฒวรรค
๑. ทีฆีติโกสลชาดก ว่าด้วยเวรย่อมไม่ระงับด้วยเวร
๒. มิคโปตกชาดก คําพูดที่ทําให้หายเศร้าโศก
๓. มูสิกชาดก ควรเรียนทุกอย่างแต่ไม่ควรใช้ทุกอย่าง